Հոկտեմբերի 4-ին Ծաղկաձորում շարունակվում է «Mining Armenia Forum 2025» համաժողովը։
Համաժողովի աշխատանքը մեկնարկել է երեկ, դրան մասնակցել են պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, հանքարդյունաբերական ընկերությունների ներկայացուցիչներ, արտասահմանյան և տեղական փորձագետներ, ինչպես նաև հասարակական գործիչներ։
Այսօրվա համաժողովը սկսվել է Հայաստանի 1000 քաղաքացիների, այդ թվում՝ Սյունիքի մարզի 400 բնակիչների շրջանում անցկացված հարցման արդյունքների ներկայացմամբ։
Հետազոտողները նախ փորձել են պարզել հանքարդյունաբերական ընկերությունների վերաբերյալ բնակչության իրազեկվածության մակարդակը։ Հարցման մասնակիցները ոլորտի ամենահայտնի ընկերությունը համարել են Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (ԶՊՄԿ)՝ ավելի քան 30% իրազեկվածության մակարդակով։ Երկրորդ տեղում է Սոթքի հանքավայրը, որի մասին իրազեկվածության մակարդակը ԶՊՄԿ-ի համեմատ ընդամենը մեկ տոկոսով է պակաս։ Հայտնիությամբ երրորդ ընկերությունը Ալավերդու պղնձաքիմիական կոմբինատն է։
Սյունիքում հարցվածների 81%-ը բավարարված է կամ մասամբ բավարարված՝ մարզի սոցիալ-տնտեսական կյանքից։ Հարցվածների 72%-ը լեռնահանքային արդյունաբերության ազդեցությունն իրենց քաղաքի կամ գյուղի տնտեսական վիճակի վրա դրական կամ հիմնականում դրական է գնահատում։ Հարցվածների 60%-ը կարծում է, որ իրազեկված է տարածաշրջանի տարբեր բնապահպանական խնդիրների մասին։ Միաժամանակ, հարցվածների 78%-ը կարծում է, որ հնարավոր է համատեղել և՛ լեռնահանքային գործունեությունը, և՛ շրջակա միջավայրի պահպանությունը, և՛ տնտեսության զարգացումը։ Երևանում բարձրագույն կրթություն ունեցող տղամարդկանց 31-61%-ը գրեթե նույն կարծիքն ունի այս հարցի շուրջ։
Մոտ 74%-ը կարծում է, որ հանքարդյունաբերությունը կարող է համատեղվել բնապահպանական խնդիրների լուծման հետ։ Հանրապետական մակարդակով այդ ցուցանիշը կազմում է 77%, և միայն 9%-ն է կարծում, որ հնարավոր չէ միաժամանակ ունենալ և՛ հանքարդյունաբերություն, և՛ մաքուր բնություն, և՛ զարգացած տնտեսություն։
Եթե Սյունիքում չլիներ հանքարդյունաբերություն, ապա բնակչության արտագաղթը կտրուկ կմեծանար։ Այսպես է կարծում հարցվածների 88%-ը։ Այս կարծիքը գրեթե միաձայն են արտահայտել տարբեր տարիքի և կրթական մակարդակի բոլոր հարցվածները։ Սյունիքի բնակիչների ավելի քան 46%-ը կարծում է, որ հանքարդյունաբերությունը պետք է ընդլայնվի, իսկ 35%-ը կարծում է, որ արդյունահանումը պետք է պահպանվի ներկայիս մակարդակում։ Հատկանշական է, որ հենց հանքարդյունաբերական Սյունիքի մարզում հարցվածները, թեև ընդգծում են իրենց մտահոգությունը բնապահպանական խնդիրներով, այնուամենայնիվ, գնահատում են այս ոլորտի կարևորությունը և նույնիսկ կարծում, որ այն պետք է ընդլայնվի։ Ինչպես Սյունիքում, այնպես էլ Հայաստանի այլ մարզերում կա այն գիտակցումը, որ հնարավոր է հանքարդյունաբերությունն իրականացնել պատշաճ բնապահպանական չափորոշիչներով, ուստի առաջնահերթ նշանակություն ունեն և՛ ոլորտի արդիականացումը, և՛ լավագույն չափորոշիչների ներդրումը, և՛ հանրության հետ այդ հարցերի շուրջ բաց ու կառուցողական երկխոսությունը։
News.am
