«Անշուշտ, միաժամանակ Եվրամիությանը և Եվրասիական տնտեսական միությանը որևէ երկրի մասնակցությունը հնարավոր չէ։ Տեխնիկապես դա ոչ մի կերպ չի կարող իրականացվել»,- Երևանում «Հայաստան – ԵԱՏՄ․ միասին առաջ» համաժողովի շրջանակներում NEWS.am-ի հետ զրույցում հայտարարել է Համառուսաստանյան արտաքին առևտրի ակադեմիայի ինտեգրացիոն գործընթացների զարգացման ինստիտուտի տնտեսական ինտեգրման կենտրոնի ղեկավար Նիկիտա Պիժիկովը։
«Հայաստանը համաձայնագրեր ունի Եվրամիության հետ՝ համագործակցության և գործընկերության վերաբերյալ։ Դա ստեղծում է փոխգործակցության շրջանակ, որոշ տեղերում այն փոքր-ինչ ազդում է կարգավորման վրա և շատ չի հակասում Միության պարտավորություններին։ Հայաստանն արդեն իսկ ներդրել է այս մեխանիզմը։ Այն արդեն գոյություն ունի։ Հայաստանն իրականում դեռ կարող է շարժվել ծառայությունների շուկայի բացման ուղղությամբ, բայց սա շատ բարդ, բավականին երկար պատմություն է, որը կտևի բավականին երկար ժամանակ և կտևի առնվազն երեք տարի», – ասել է ռուս փորձագետը։
Նրա խոսքով՝ Հայաստանը Եվրասիական տնտեսական միության հիմնական շահառուներից մեկն է։
«2015 թվականից ի վեր դրա իրական շահույթի աճը կազմել է 60%: Սա Միության բոլոր երկրների շարքում ամենաբարձր ցուցանիշն է», – ընդգծել է Նիկիտա Պիժիկովը:
Ռուս փորձագետը թվարկել է նաև ԵԱՏՄ շրջանակներում ձևավորվող աջակցության գործիքները։
«Ինչ վերաբերում է Միության շրջանակներում հետագա զարգացմանը, մենք ակտիվորեն մշակում և ձևավորում ենք աջակցության գործիքներ, որոնք Միությունը փորձում է բավականին ակտիվորեն օգտագործել։ Ինչ վերաբերում է Միության ներսում առկա իրավիճակին, բոլոր անդամ պետություններն օգտագործում են առաջինը, եթե խոսքը ապրանքների տեղաշարժի ազատության մասին է, նաև գործում են տեխնիկական կանոնակարգեր։ Կարիք չկա անցնելու փոքրիկ ընթացակարգերով՝ միմյանց ապացուցելու համար, որ արտադրանքն իսկապես համապատասխանում է որոշակի պահանջների։ Մենք ունենք միասնական սանիտարական միջոցներ», – նշել է Նիկիտա Պիժիկովը։
Ինչ վերաբերում է աշխատուժի տեղաշարժին, ապա, ըստ փորձագետի, աշխատանքային միգրացիայի առումով գործնականում որևէ խոչընդոտ չկա։
«Ընդհանուր առմամբ, Ռուսաստան կամ ԵԱՏՄ այլ երկիր աշխատանքի մեկնող քաղաքացիների եկամուտների և աշխատավարձերի հարկումը նույն կերպ է իրականացվում, ինչպես այդ երկրների քաղաքացիների դեպքում։ Բացի այդ, նրանք օգտվում են մի շարք այլ արտոնություններից ևս», – նշել է նա։
Նիկիտա Պիժիկովի խոսքով՝ կապիտալի և ծառայությունների առումով Միության երկրները բավականին լավ արտոնություններ են ստանում նաև միասնական ծառայությունների շուկայի ձևավորման տեսանկյունից, ինչը մեզ համար անարգել ճանապարհ է բացում այս շուկայում ներառված որոշակի առանձին ծառայությունների շուկայում։
«Ինչ վերաբերում է հետագա զարգացմանը, ապա Միությունը մի պատմություն է, որն անընդհատ բացահայտվում է, կատարելագործվում և այլն։ Անցյալ տարի Միության համար շատ կարևոր գործիք է գործարկվել՝ կոոպերացիաների աջակցության մեխանիզմը։ Բավական մեծ գումար է հատկացվել, որը սուբսիդավորում է Միության երեք երկրների միջև իրականացվող նախագծերը։ Առաջին հերթին խոսքը կոոպերացիոն նախագծերի մասին է»,- նշել է ռուս փորձագետը։
Նրա խոսքով՝ սա մեր երկրներում արտադրության զարգացման ճանապարհին առկա կարևորագույն քայլերից մեկն է, քանի որ «իրականում այն բոլոր արտոնությունները, որոնց մասին մենք խոսում ենք, կարևոր են, բայց որպեսզի ամեն ինչ աշխատի, անհրաժեշտ է որոշակի ֆինանսական աջակցություն, սուբսիդավորում և այլն»։
«Այդ մեխանիզմը շատ լավ օրինակ է, թե ուր և ինչպես կարելի է զարգանալ, ինչ օգուտներ կարող է ստանալ, այդ թվում՝ Հայաստանը, Միությանը մասնակցելուց։ Ինչ վերաբերում է Եվրոպական միությանը, ապա, իսկապես, այն պետությունը, որը Եվրասիական տնտեսական միության անդամ է, իր իրավասությունների մի մասը փոխանցում է վերազգային մարմնին՝ Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովին»,- ընդգծել է նա։
Ռուս փորձագետը թվարկել է այն օգուտները, որոնք Հայաստանը դեռ կարող է ստանալ ԵԱՏՄ-ից։
«Իրականում, շատ կարևոր է նշել, որ մենք ունենք խթաններ, որոնք ձևավորվել են 2022 թվականից ի վեր, Հայաստանը իսկապես շատ է աճել: Այս խթանները պետք է ինչ-որ կերպ ամրապնդվեն և խթանները ամրապնդելու համար անհրաժեշտ է մշակել ավելի բարդ բան: Պետք է մշակվի համագործակցություն: Սա հենց այն մեխանիզմն է, որը, ի թիվս այլ բաների, ուղղված է համագործակցությանը աջակցելուն: Դրանք պետք է ինչ-որ կերպ օգնեն հարթել այս իրավիճակը», – եզրափակել է նա:
