Հայաստանից Ռուսաստան բեռնափոխադրումների հետ կապված խնդիրները հիմնականում պայմանավորված են ենթակառուցվածքային դժվարություններով և սահմանին անձնակազմի պակասով, այլ ոչ թե քաղաքական գործոններով։ Վրաստանի կողմից բացասական վերաբերմունք կամ դիտավորյալ սահմանափակումներ չկան։ Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է Վրաստանի Տրանսպորտային միջանցքների ուսումնասիրության կենտրոնի տնօրեն Պաատա Ցագարեիշվիլին։
Փորձագետի հավաստիացմամբ՝ Հայկական բեռնատարների՝ Վրաստանի տարածքով անցնելու հետ կապված խնդիրների մասին հաղորդագրությունները չեն հաստատվել։ «Ես տեղեկություն չունեմ վրացական իշխանությունների կողմից որևէ լրացուցիչ ստուգումների կամ սահմանափակումների մասին։ Հիմնական դժվարությունները կապված են Ռուսաստանի տարածքում վարորդների գտնվելու ժամկետների գերազանցման հետ, ինչի հետևանքով նրանց արտաքսում են։ Այս խնդիրը վերաբերում է ինչպես հայ, այնպես էլ վրացի վարորդներին»,— ասել է փորձագետը։
Նա հստակեցրել է, որ դիտարկվում է ռուսական տարածքում վրացի վարորդների գտնվելու թույլատրելի ժամկետը 90 օրից մինչև 180 օր ավելացնելու տարբերակը։ Ընդ որում, ըստ նրա, վրացական սահմաններին ուշացումները պայմանավորված են ոչ թե քաղաքական գործոններով, այլ ենթակառուցվածքայինով. «Մի շարք անցակետերում աշխատում է սահմանափակ թվով աշխատակազմ, ինչը դանդաղեցնում է ստուգման և ձևակերպման գործընթացը»։
Խոսելով հայ-վրացական տնտեսական կապերի դինամիկայի մասին՝ Ցագարեիշվիլին նշել է փոխադրումների ծավալների նվազումը։ Ի վերջո, եթե 2012 թվականին Վրաստանի և Հայաստանի միջև բեռնահոսքը հասնում էր 1.5 միլիոն տոննայի, ապա այսօր այն կրճատվել է մոտավորապես 50%-ով։ Սա բացասաբար է անդրադառնում երկու երկրների բյուջեների վրա։ Վրացի փորձագետը հավելել է, որ այն բեռների մի մասը, որոնք նախկինում փոխադրվում էին երկաթուղով, վերաուղղվել է ավտոտրանսպորտի համար, ինչը նվազեցրել է լոգիստիկայի արդյունավետությունը։
Միևնույն ժամանակ, նա նշել է, որ հարաբերությունների զարգացման ներուժը մնում է բարձր։ «Հայկական կողմի և վրացական նավահանգիստների ու եվրոպական ուղղությունների (ինչպիսիք են Բուլղարիան և Ռումինիան), միջև ավելի ակտիվ համագործակցության դեպքում հնարավոր կլինի ավելացնել բեռնափոխադրումների ծավալը և նույնիսկ վերսկսել լաստանավային ծառայությունները», – ընդգծել է փորձագետը։
Մեկնաբանելով «Թրամփի ուղի» անունով հայտնի նոր տրանսպորտային երթուղու հեռանկարները՝ Պաատա Ցագարեիշվիլին այն անվանել է «տարածաշրջանի համար կարևոր նախաձեռնություն, բայց նաև Վրաստանով անցնող առկա երթուղիների պոտենցիալ մրցակից»։ Նա նախագիծը գնահատել է որպես մանրամասն վերլուծություն պահանջող՝ որոշելու համար, թե որ բեռնափոխադրման հոսքերը կարող են վերաուղղորդվել նոր երթուղու օգտին։ Այս պահին դեռ վաղ է որևէ եզրակացություն անելու համար։
Փորձագետը նշել է, որ ծրագրի իրականացումը կարող է ձեռնտու լինել Ադրբեջանին և Թուրքիային։ «Այդ երկրները հնարավորություն կստանան կարգավորել մաքսային քաղաքականությունը և փոխադրումների ծավալները, քանի որ երկու միջանցքներն էլ հատվում են Կարսում։ Սա նրանց համար լրացուցիչ առավելություն է ստեղծում»,- պարզաբանել է Ցագարեիշվիլին՝ հավելելով, որ Վրաստանը պետք է նախապես գնահատի լոգիստիկ հոսքերում հնարավոր փոփոխությունները, որպեսզի հարմարեցնի ենթակառուցվածքը և պահպանի իր տրանսպորտային երթուղիների մրցունակությունը։
