2024-04-12 09:15
Рубен МАРГАРЯН
ԴԵՌԵՎՍ «ՉՆԵՐԳՐԱՎՎԱԾ» FRONTEX –Ը
Եռանդը, որով Հայաստանում իշխող թիմը տարված է եվրոպական ամենաբազմազան, դեռևս չներգրավված կառույցներում ընդգրկվելու գաղափարներով, հիշեցնում է առածն այն մասին, թե ինչպես տաշտի ջրի հետ թափեցին նաև լողացրած երեխային։ Անվտանգության ճարտարապետությունը չի հանդուրժում հիստերիկ շարժումներ, այդպես կարելի է ամեն ինչ փլուզել, իսկ նորից կառուցելը չափազանց դժվար է։
«ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԳՐԻ» ԿՈՂՄԻՑ ԴԵՌԵՎՍ «ՉՆԵՐԳՐԱՎՎԱԾ » ԿԱՌՈՒՅՑՆԵՐԻՑ ՄԵԿԸ FRONTEX –Ն Է։ Դա Եվրամիության արտաքին սահմանների անվտանգության գործակալությունն է։ Հայկական կողմին առաջարկվում է, իսկ ավելի ճիշտ՝ պարտադրվում է հենց նրա հետ համագործակցել, բնականաբար, այն բանից հետո, երբ Երևանը կկատարի Բաքվի բոլոր «հայտերը»։ Ավելի շուտ, իհարկե, ոչ մի Frontex Հայաստանում չի հայտնվի, քանի որ վտանգավոր է։ Քանզի գործակալությունը բոլորովին էլ նրա համար չի ստեղծվել, որպեսզի անվտանգություն ապահովի բախումնային տարածաշրջաններում։
Այդ հետո, երբ Բաքուն խաղաղվի, եթե խաղաղվի և դադարի տարածքային զիջումներ պահանջել Հայաստանից, Եվրոպայի Միությունը՝ ի դեմս Frontex-ի, մեզ կերաշխավորի սահմանի պաշտպանության բարձր որակի եվրոպական չափանիշ…
Ավաղ, Frontex-ի հեղինակության մասին խոսում է հենց թեկուզ այն, որ հիմնադրված լինելով ոչ այնքան վաղուց (2004 թվականին) արդեն հասցրել է հայտնվել աղմկալի սկանդալների մեջ։ Այսպես, մեկ տարի առաջ ԵՄ դիտորդական մարմինը սկսեց Frontex-ի դերի հետաքննությունը նորագույն պատմության մեջ ներգաղթյալների ամենամահաբեր նավաբեկության մեջ, երբ Հունաստանի ափերի մոտ խորտակվեց Adriana ձկնորսական նավը, որը տեղափոխում էր 750 մարդու, որոնցից ողջ մնացին միայն 104-ը։
Գործակալությունը մեղադրվում է նրանում, որ չի ձեռնարկել քայլեր, որոնք կարող էին կանխել նավաբեկությունը։ ԵՄ օմբուդսմեն Էմիլի Օ'Ռեյլին այն ժամանակ հայտարարեց, որ իր գրասենյակն ուշադրությունը կկենտրոնացնի Frontex-ի դերի վրա, քանի որ «այդպիսի ծավալի ողբերգությունը դրան առնչվող բոլոր անձանցից պահանջում է սեփական պարտականությունների իմաստավորում»։
Եվս մեկ դրվագ. Guardian թերթը 2021 թվականին, հղում կատարելով ՄԱԿ-ի և ոչ կառավարական կազմակերպությունների տվյալներին, հաղորդեց, որ համավարակի ժամանակ ԵՄ երկրների սահմանապահ ծառայությունները Frontex-ի աջակցությամբ ապօրինաբար վտարել են ավելի քան 40 հազար ներգաղթյալների, այդ թվում երեխաների և մարտական գործողությունների գոտիներից փախստականների, և դա կարող էր դառնալ ավելի քան 2 հազար մարդու մահվան պատճառ։
FRONTEX-Ի ԱՆՓՈՐՁՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄՇԱԿՎԱԾ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ, ինչպեսև հստակ լիազորությունների և գործիքակազմի բացակայությունը վկայում են նրան որպես պետությունների ներքին գործերին միջամտության և ճնշման հնարավոր գործիք օգտագործելու մասին։ Նշենք, որ Frontex-ի աշխատանքը կարգավորող ու բարեփոխող ԵՄ մարմինը երկու անգամ՝ 2016 և 2019 թվականներին քննարկման է դրել գործակալության ուժերը ԵՄ անդամ-պետության տարածքում հարկադրաբար ծավալելու առաջարկություն, նույնիսկ առանց տվյալ պետության համաձայնության։ Իսկ փաստացի գործակալությունն այսօր աշխատում է նաև ԵՄ սահմաններից դուրս. դրա սպաները ներկա են Ալբանիայում և Չեռնոգորիեում, իսկ քաղաքացիական աշխատակիցները՝ Սերբիայում, Թուրքիայում, Նիգերիայում, Սենեգալում։
Եվ դատելով ըստ ամենայնի, զգալով պաշտոնական Երևանի դրական վերաբերմունքը, Frontex-ն արդեն հայացք է նետում նաև Հայաստանի ուղղությամբ, չնայած նրան, որ դեռևս գտնվում է «սեփական պարտականությունների իմաստավորման» փուլում…
Ըստ երևույթին, հենց «իմաստավորման» գործընթացում է Եվրոպայի Միությունը ծրագրում ընդլայնել գործակալության գործառույթները, որպեսզի վերջինս պատասխանատու լինի տյալների հավաքման և փոխանցման, չափանիշների հաստատման համար, ինչպես նաև վերահսկի տեղական ուժային կառույցների աշխատանքը արտագաղթի և սահմանների պաշտպանության հարցերում։ Քանզի թե կա մի բան, որ լավ է ստացվում Frontex-ի մոտ, դա տեղեկությունների հավաքման իրականացումն է, այդ թվում ԵՄ կազմում չընդգրկված երկրների տարածքից։
Ըստ էության, մի՞թե հենց դրանով չէ արդեն զբաղված Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը։
Հայ և ռուս սահմանապահների կողմից համատեղ իրականացվող սահմանների վերահսկողության տասնամյակներով մշակված համակարգի խափանումն առնվազն չի համապատասխանում անվտանգության իրական մարտահրավերներին, եթե չասենք, որ անմտություն է թվում։ Բայց դա՝ հիմա։ Իսկ երբ գուրծ ունես «Քաղաքացիական պայմանագրի» հետ, պետք է հիշել, որ երբեք չի կարելի ասել «երբեք»։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-29 09:48После заключения мирного договора, спустя 5 минут, армяне начнут торговать с азербайджанцами. Армяне смогут жить в Баку, а азербайджанцы в Армении, как армяне в Грузии. Автор этих «гениальных» мыслей - спикер парламента РА Ален Симонян. Тот самый, которого некоторые неполиткорректные господа называют человеком из аквариума, напоминая о видеоролике, героем которого был наш спикер в дни, когда большая политика не подозревала о его существовании. Николу Пашиняну стоит обеспокоиться. У него появился достойный конкурент по части… Как бы пополиткорректней выразиться… Не получается. Пусть читатель сам даст характеристику этим мыслям спикера армянского парламента.
-
2025-05-28 09:36Много слышим ласковых слов в адрес официального Еревана со стороны европейцев. Представители Еревана - желанные гости в Европе, европейские политики, разные самые, - желанные гости официального Еревана. Только вот странность: давно уже не слышно от европейских политиков не только слова, даже намека на осуждение этнической чистки, которую провел в Арцахе Алиев…
-
2025-05-27 09:24Обеспокоенный негативными процессами в отношениях между Москвой и Баку главный «евразиец» Александр Дугин написал открытое письмо президенту Азербайджана Ильхаму Алиеву. Непосредственным поводом послужило то, что лидер Евразийского движения Азербайджана Ибрагим Гасанов и его товарищ Ибрагим Гумбатов приговорены в Азербайджане «за шпионаж в пользу России» к тюремному заключению на срок 14 и 13 лет. Сообщается, что недавно был арестован еще один «евразиец».
-
2025-05-26 10:00Правительство одобрило законопроект о том, как откосить от службы в рядах ВС Армении, заплатив взятку правительству. Ну да, формально законопроект называется несколько иначе, но суть в этом. Законопроект представлен депутатом от «Гражданского договора» Айком Саргсяном, одобрен министром обороны Суреном Папикяном и, как нельзя лучше, характеризует содержание нынешней власти. О законопроекте много еще будут говорить, многое уже сказано, но это тот случай, когда об этом позоре, направленном на ломку ВС, надо говорить громко, много и часто.