2025-04-11 08:15
Рубен МАРГАРЯН
ԻԼՀԱՄ ԱԼԻԵՎԻ ԳԱՂՏՆԻ ՑԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
«Դեպի նոր աշխարհակարգ» թեմայով Բաքվում ընթացող 7-րդ քաղաքական համաժողովի ժամանակ ուշագրավ հայտարարություն է արել Իլհամ Ալիևը: Նա ասել է, որ չի հավատում Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև խաղաղության հնարավորությանը:
«ՏԵՍԱՆԵԼԻ ԱՊԱԳԱՅՈՒՄ ՌԴ-Ի և ՈՒԿՐԱԻՆԱՅԻ ՄԻՋԵՎ ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ՈՉ ՄԻ ՀԵՌԱՆԿԱՐ ՉԵՄ ՏԵՍՆՈՒՄ։ Ռուսաստանը բռնազավթած տարածքները հայտարարել է Ռուսաստանի մաս, ինչպե՞ս կարող է դրանցից հրաժարվել։ Ուկրաինան, ինչպես մնացած աշխարհը, այդ բռնազավթված հողերը համարում է Ուկրաինայի մաս: Ադրբեջանն էլ է դրանք Ուկրաինայի մաս համարում։ Ինչպե՞ս կարող են դա զոհաբերել և ասել՝ «ոչ, դա Ուկրաինայի մաս չէ»: Դե, եթե դա տեղի ունենա, կնշանակի, որ ես ինչ-որ բան չեմ հասկանում միջազգային քաղաքականությունից»,- ասում է Ադրբեջանի նախագահը:
Հասկանալն, իհարկե, հասկանում է: Բայց կա մի գործոն, որն իր դատողություններում Ալիևը բաց է թողնում և, ըստ երևույթին, միանգամայն գիտակցաբար։ Խոսքն այն մասին է, թե ինչ է պետք հասկանալ «խաղաղություն» տերմինի տակ։ Եթե նկատի ունենանք Մոսկվայի և Կիևի միջև խաղաղության համապարփակ պայմանագիրը, ապա մոտ ապագայում դա, այո, դժվար իրագործելի է։
Այլ հարց է, եթե խոսենք ռազմական գործողությունների դադարեցման մասին։ Այստեղ այլ պատկեր է, և այն չի կարող ծանոթ չլինել Իլհամ Ալիևին, եթե հիշենք Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի միջև հրադադարի վերաբերյալ 1994-ին ստորագրված համաձայնագիրը... Այն հրադադարը շարունակվեց գրեթե 30 տարի, մինչև որ Հայաստանում իշխանության եկավ Նիկոլ Փաշինյանը, և Ալիևը, օգտվելով բարենպաստ դասավորությունից, հարձակվեց Արցախի վրա:
Փաշինյանն, ի դեպ, նոր թեզ է հորինել. իբր՝ ոչ թե պատերազմն է սկսվել Արցախում իր կառավարման օրոք, այլ ինքն է կառավարել Հայաստանը պատերազմի օրոք… Կեցցե՛ս, հա, միանգամից երևում է՝ մարդն անընդհատ ինչ-որ բան սովորում է (հերթական էժանագին մանիպուլյացիան)։ Բայց հիմա խոսքն այդ մասին չէ։
Խոսքն այն մասին է, որ գրեթե 30 տարի հրադադարի ռեժիմը պահպանվել է Արցախում, թեև բուն համաձայնագիրը ստորագրման պահին կողմերի համար որևէ լրացուցիչ պարտավորություններ չի բովանդակել: Ուրեմն ինչո՞ւ նման համաձայնություն չի կարող ձեռք բերվել Ուկրաինայի պարագայում: Մանավանդ եթե դրանում ներառվեն նաև լրացուցիչ պարտավորություններ, օրինակ՝ ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի անդամակցման անհնարինության, իր տարածքում օտարերկրյա զորակազմեր չտեղակայելու Կիևի պարտավորության մասին…
Դրան կարելի է հասնել, և Կիևի կողմից նման համաձայնագրի խախտման վտանգը շատ ավելի փոքր է, քան Արցախի դեմ ռազմական գործողություններ չձեռնարկելու Ադրբեջանի պարտավորության խախտման դեպքում։ Չէ որ Ուկրաինան գործ ունի ոչ թե չճանաչված պետության հետ, ինչպիսին Արցախն է, այլ միջուկային տերության…
Այնպես որ, կարծում ենք, Ալիևը փոքր-ինչ խորամանկում է, և այդ խորամանկությունը կապված է նրա ցանկությունների հետ։ Այսինքն իրականում Ադրբեջանը Ուկրաինային խաղաղություն չցանկացող երկիր է, քանի որ Բաքվին ձեռնտու չէ կայունությունն աշխարհում ու տարածաշրջանում։ Եվ Ուկրաինային խաղաղություն նա չի ցանկանում այն աստիճան, որ Իլհամ Ալիևը խոսում է այդ մասին միջազգային համաժողովի մասնակիցների հետ։
Իսկ ողջ պատճառն այն է, որ միայն ընդհանուր համաշխարհային և, որպես հետևանք, տարածաշրջանային անկայունության պայմաններում Ալիևը կարող է փորձել հագեցնել Հայաստանի տարածքային ամբողջականության նկատմամբ իր ախորժակը։ Հենց այդ պատճառով էլ ձգձգում է Երևանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը. պայմանագիր, որը լիովին համապատասխանում է Բաքվի շահերին։
Բայց Ալիևն ավելին է ուզում, իսկ դրա համար նրան պետք է խաղաղ գործընթացի ձախողում Ուկրաինայի պարագայում։ Եվ, կարծում ենք, հարկ չկա առանձնապես ջանալ համոզել, որ նրա դիրքորոշումը լիովին սինքրոնացվում է Անկարայի հետ, որտեղ Էրդողանը, օգտվելով միջազգային հարաբերություններում առկա անկայունությունից, արդեն զգալի բոնուսներ է ստացել՝ Սիրիայում իշխանության բերելով իր պրոքսիներին։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-10 10:11Итак, сегодня в Объединенных арабских эмиратах пройдет встреча Никола Пашиняна и Ильхама Алиева. Встреча, ради достижения прогресса в которой, Никол Пашинян и затеял все эти скандалы с Самвелом Карапетяном, Католикосом, «разоблачением заговора», уголовными делами против оппозиционных депутатов и прочим… Встреча, ради достижения прогресса в которой, Пашинян предварительно посетил Эрдогана и получил его благословение.
-
2025-07-10 09:23Прослушал интервью Генпрокурора 1-му каналу. Ну что сказать… Да, с первых дней говорили, как притянуты за уши обвинения против Самвела Карапетяна, священнослужителей и других. Говорили с первых дней, что имеем дело с заказом Никола Пашиняна, потребовавшего от правоохранителей поспешить с «разоблачением». Говорили, что легко предположить, что Абазян подал в отставку, поскольку именно его ведомство начало процесс, и он как опытный оперативник видел, что на основании имеющегося материала трудно говорить о раскрытии «государственного переворота». С правовой, а не с политической точки зрения. Тем более, обосновать в суде, тем более, так, чтобы общественность в это обоснование поверила.
-
2025-07-09 10:12В своих шагах против Армянской апостольской церкви и ее главы Пашинян действовал по ему привычном лекалу. Сначала полагал, что одного слова его, «великого и ужасного», будет достаточно, чтобы Католикос сложил с себя полномочия. Оказалось – недостаточно. Тогда решил создать общественные отряды, которые, предполагалось, взяли бы на себя функцию «общественной атаки» на Церковь. Не удалось, призыв остался без ожидаемого резонанса.
-
2025-07-08 11:02Главный блюститель общественной нравственности Никол Пашинян начал рабочую неделю с очередного выпада в адрес Католикоса и Кафедрального собора Армянской Апостольской Церкви. Теперь Пашинян решил заявить, что Католикос разделяет идеологию и планы архиепископов Баграта и Микаэла «совершить военный переворот, расстреливать людей под стенами, создать в стране хаос». По Пашиняну, Католикос разделяет «идеологию и планы» переворота и расстрела, поскольку считает арест архиепископов незаконным.