2025-04-30 11:27
Информагентства
Քուրթուլմուշ․ Անկարան հիասթափված է Կիպրոսի մասին Կենտրոնական Ասիայի 5 երկրների որոշումից
Թուրքիան հիասթափված է միջինասիական հինգ երկրների՝ ԵՄ-ի հետ գագաթնաժողովից հետո միայն Կիպրոսի Հունական Հանրապետության գոյությունը լեգիտիմ ճանաչելու որոշումից։ Այս մասին, ՌԻԱ Նովոստիի փոխանցմամբ, հայտարարել է Թուրքիայի խորհրդարանի խոսնակ Նուման Քուրթուլմուշը։
Ապրիլի սկզբին Սամարղանդում կայացած ԵՄ-Կենտրոնական Ասիա առաջին գագաթնաժողովի արդյունքներով եզրափակիչ հռչակագիր ընդունվեց, որի տեքստում նշվում էր, որ կողմերը հանձնառու են հարգել պետությունների տարածքային ամբողջականությունը և, մասնավորապես, հետևում են ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 1983 թվականի 541 և 1984 թվականի 550 բանաձևերին: Երկու բանաձևերն էլ դատապարտում են այսպես կոչված «Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետության» հռչակումը և Թուրքիայի հետ դեսպանների փոխանակումը, կղզում միակ օրինական ներկայացուցիչ է ճանաչվում Կիպրոսի հունական Հանրապետությունը: Գագաթնաժողովը նախագահել է Ուզբեկստանի նախագահ Շավկաթ Միրզիյոևը, դրան մասնակցել են Ղազախստանի, Ղրղզստանի, Տաջիկստանի և Թուրքմենստանի նախագահները։
Ղրղզստան կատարած այցի ընթացքում Քուրթուլմուշը մեկնաբանել է իրավիճակը թուրքականtv100 հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում։ Նա թուրք առաջին պաշտոնյաներից մեկն է, որը գնահատական տվեց այս ճգնաժամին։
«Ղրղզստանը և Ուզբեկստանը դեսպանատներ չունեն Կիպրոսում, այլ երկրների դեպքում այդ աշխատանքը կատարում են հարևան երկրներոմ գտնվող դեսպանները։ Թուրքիան իսկապես նման քայլի չէր սպասում, մենք ուժեղ հիասթափություն ենք ապրել», – հայտարարել է Թուրքիայի խորհրդարանի նախագահը։
Քուրթուլմուշը նշել է, որ այս թեման քննարկել է իր ղրղըզ գործընկերների, այդ թվում՝ նախագահի հետ։
Նրա խոսքով՝ Անկարան սպասում է քայլերի, որոնք կփոխհատուցեն Կիպրոսի վերաբերյալ վերոնշյալ հայտարարությունը։
«Մենք հայտարարել ենք, որ Թուրքիան ձեզ չի ասում` ինչպես կառուցել հարաբերություններ երրորդ երկրների հետ, բայց մենք՝ որպես ձեր եղբայրներ, լրջորեն մտահոգված ենք դրանով և կարծում ենք, որ պետք է քայլեր ձեռնարկվեն տեղի ունեցածը փոխհատուցելու համար», - ասել է Քուրթուլմուշը։
Մասնավորապես, ինչպես կարծում է Թուրքիայի խորհրդարանի ղեկավարը, այս երկրները կարող էին ներկայացուցչություն բացել «Հյուսիսային Կիպրոսում» կամ այլ երկրներում դեսպաններին հավատարմագրել որպես չճանաչված հանրապետությունում դեսպաններ։ Հնարավոր է նաև մշակութային ծրագրերի զարգացում։
«Նրանք կարող են ձեռնարկել քայլեր, որոնք, թեկուզև ոչ պաշտոնական մակարդակով, սակայն կարող են արտահայտել թուրքական քաղաքական ինքնությունը», – նշել է նա։
Քուրթուլմուշը հավելել է, որ թեման քննարկել է նախորդ շաբաթ և՛ Ուզբեկստանի, և՛ Ղազախստանի խորհրդարանների խոսնակների հետ, սակայն պայմանով, որ լրատվամիջոցները ներկա չեն լինելու։
Ըստ խոսնակի` գործընկերները «ֆանտաստիկ դրական» արձագանք են ցուցաբերել, և Անկարան ակնկալում է, որ հինգ երկրները մոտ ապագայում քայլեր կձեռնարկեն՝ գագաթնաժողովում արված գործողությունները «փոխհատուցելու» համար։
Նա կոչ է արել զերծ մնալ ենթադրություններից, թե հինգ երկրները «վաճառել» են Թուրքիային և «Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետությունը» ԵՄ-ի կողմից խոստացված ներդրումների դիմաց, քանի որ նման գաղափարները սեպ են խրում թյուրքալեզու երկրների միջև։
Կիպրոսը փաստացի բաժանված է հունական և թուրքական համայնքների միջև 1974 թվականից՝ Թուրքիայի զինված ներխուժումից հետո, որը տեղի ունեցավ Կիպրոսում պետական հեղաշրջման և Հունաստանին կղզու միացման փորձի հետևանքով։ Կղզու տարածքի 37%-ը, որտեղ 1983 թվականին հռչակվեց այսպես կոչված «Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետությունը», հայտնվեց օկուպացված վիճակում։ «Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետությունը» ճանաչեց միայն Թուրքիան։
Sputnik Արմենիա
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-07-05 17:07Разрыв с Россией может изменить судьбу армяно-российских отношений На фоне резкого обострения отношений Москвы и Баку премьер Армении Никол Пашинян продолжает войну с оппозицией и церковью. После визита силовиков в Эчмиадзин и ареста двух архиепископов он вновь призвал переизбрать главу Армянской апостольской церкви. За поддержку ААЦ арестован российский бизнесмен Самвел Карапетян. В стране прошла новая серия арестов после того, как Следственный комитет Армении объявил о раскрытии заговора с целью захвата власти. О ситуации в Армении мы поговорили с первым заместителем председателя Комитета Госдумы по делам СНГ, евразийской интеграции и связям с соотечественниками Константином ЗАТУЛИНЫМ.
-
New2025-07-05 15:05Президент Турции Реджеп Тайип Эрдоган в беседе с журналистами по возвращении из оккупированного Арцаха рассказал о «возможностях», которые откроются благодаря так называемому «Зангезурскому коридору» «не только для Азербайджана, но и для всего региона».
-
New2025-07-05 15:03Молодежный союз АРФ «Дашнакцутюн» проводит акцию протеста у здания Конституционного суда Армении.
-
New2025-07-05 15:02Отец мэра Еревана Тиграна Авиняна – Армен Авинян — проиграл в суде по резонансному делу, связанному с его высказываниями в адрес водителей машин марки Opel. Об этом сообщил член фракции "Мать Армения" Григор Искандарян в прямом эфире в соцсетях.