Մարգարով․ Մենք կարող ենք հստակ տեղեկատվություն տրամադրել Հայաստանի սահմանների մասին
Մենք կարող ենք հստակ տեղեկատվություն տրամադրել, թե որտեղով է անցնում Հայաստանի սահմանը, որտեղ չպետք է գտնվեն ադրբեջանցի զինվորականները։ Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱՊՀ երկրների ինստիտուտի հայաստանյան մասնաճյուղի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Մարգարովը։
Նա մատնանշեց Ադրբեջանի կողմից իրականացվող սադրիչ գործողությունները և նրա կողմից առաջարկվող կեղծ օրակարգը նվազագույնի հասցնելու անհրաժեշտությունը։
Հրատապ խնդիրներից մեկը, ըստ քաղաքագետի, Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում ադրբեջանական անցանկալի ներկայությունից ազատվելն է։
«Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման հարցում կան մի քանի փոխկապակցված հարցեր, որոնք վերաբերում են սահմանների սահմանազատմանը և սահմանագծմանը։ Այս հարցի լուծումը պահանջում է հստակ գործողություններ։ Ռուսաստանի միջնորդությամբ տեղի ունեցած բանակցային գործընթացի շրջանակում խոսվել է նաև ԽՍՀՄ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի քարտեզի մասին։ Եթե անդրադառնանք մինչև 1930-ական թվականների քարտեզներին, ապա Հայաստանի և Ղարաբաղի միջև միջանցք ընդհանրապես չկար, չկային այն տարածքները, որոնք հետո անցան Ադրբեջանական ԽՍՀ-ին»,-հավելեց Մարգարովը։
Փորձագետը նշեց, որ եթե խոսքը հարաբերությունների կարգավորման որոշակի քայլերի մասին է, ապա երկու կողմերն էլ պետք է պատկերացում ունենան, թե որտեղ են պատրաստ գծել սահմանը և ինչի հիման վրա։ «Եթե խոսքը 1919-1920 թվականների քարտեզների մասին է, ապա նույնիսկ այնտեղ վիճելի էր Հայաստանի Առաջին Հանրապետության և չճանաչված Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետության սահմանը, Հայաստանի և Ղարաբաղի սահմաններն ունեին անորոշ կարգավիճակ, դրանք արմատապես տարբերվում էին այսօրվա սահմաններից»,-ընդգծեց նա։
Նրա խոսքով՝ հնարավոր խաղաղության պայմանագրում Արցախի տեղը ներկայացված է տարբեր տարբերակներով։ Քաղաքագետը պարզաբանեց, որ առաջին տարբերակն այն է, որ կլինի հայ-ադրբեջանական հաշտության պայմանագիր։ Երկրորդն այն է, որ Ղարաբաղի հարցը հետաձգվում է։ Երկրորդ տարբերակն այն է, որ հայ-ադրբեջանական հաշտության պայմանագիրը չի ներառում Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը, քանի որ Ղարաբաղում ապրում է հայ բնակչությունը, ընտրված իշխանությունը, դե ֆակտո պետականությունը և խաղաղապահները։ Այսինքն՝ Ղարաբաղի կարգավիճակի շուրջ բանակցային գործընթացը շարունակվելու է։ Երրորդ տարբերակը Ղարաբաղի անկախության հարցն է։ Բայց երկրորդ տարբերակն ամենաիրատեսականն է։ Ամենավատ տարբերակը Ղարաբաղի ճանաչումն է Ադրբեջանի կազմում, նշեց Մարգարովը։