Մոսկվաբնակ հայաստանցի գրող Նարինե Աբգարյանը, ով ծնունդով Տավուշի մարզի Բերդ քաղաքից է, ֆեյսբուքյան էջում շարունակոմ է ներկայացնել իր զրույցները Բերդում բնակվող իր հարազատների հետ։ Այսօրվա գրառումը վերնագրված է՝ «պատերազմական ժամանակագրություններ»։
Պատմությունը սովորեցնում է, որ հայ ժողովրդի ոգին չի կոտրվել անգամ այն պահին, երբ նրա գոյությունը սպառնալիքի տակ է եղել: Այս մասին իր «Տելեգրամ» ալիքում նշել է ռուսաստանցի հայտնի հեռուստահաղորդավար Թինա Կանդելակին՝ մեկնաբանելով հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած վերջին իրադարձությունները:
Ադրբեջանի զինված ուժերն օգտագործում են քաղաքացիական բնակավայրը հրետանային մարտկոցները քողարկելու համար, հուլիսի 14-ին հայտարարել է Հայաստանի պաշտպանության նախարարության մամուլի քարտուղար Շուշան Ստեփանյանը: Եվ հավելել. «Արբանյակային լուսանկարների հիման վրա ներկայացված են Թովուզի շրջանի՝ առաջնագծից շուրջ 10կմ հեռավորությամբ գտնվող ադրբեջանական Դոնդար Ղուշչու գյուղը, որի շուրջբոլորը հրետանային մարտկոցների դիրքեր են: Ադրբեջանական կողմը սեփական բնակչությանը շրջապատել է հրետանային մարտկոցներով, դարձնելով թիրախ, ու բողոքում է, որ ՀՀ ԶՈւ-երից այդ ուղղությամբ կրակ է արձակվել»։
Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Էլմար Մամեդյարովի հրաժարականը, ով 16 տարի զբաղեցնում էր այդ պաշտոնը և կապված էր ղարաբաղյան կարգավորման վերաբերյալ Երևանի և Բաքվի բանակցությունների հետ, տարակուսանք է առաջացնում, չնայած ակնհայտ է, որ այս իրավիճակում շատ բան չի բարձրաձայնվում:
Արտաքին քաղաքականության ճակատում օպերատիվ աշխատանքները շարունակվում են: Հայկական դիվանագիտությունը բացի ընթացիկ աշխատանքներից պետք է կապիտալիզացնի այս իրավիճակը նոր նախաձեռնություններով, որոնց մասին 5 առաջակություն երեկ ներկայացրել եմ:
Հայ-ադրբեջանական սահմանի վրա ռազմական գործողությունների խորապատկերին Իլհամ Ալիևը հուլիսի 13-ին Անվտանգության խորհրդի նիստ հրավիրեց ու ճառ արտասանեց: Նրա խոսքերով՝ Հայաստանը սադրանք է իրականացրել և «դաժանաբար պատժվել»։ «Նրանք գնդակոծում են մեր գյուղերն ու քաղաքացիական բնակչությանը՝ իրականացնելով ռազմական սադրանքներ, ցանկանում են հարձակվել Ադրբեջանի տարածքների վրա և զավթել մեր դիրքերը։ Ողջ պատասխանատվությունն ընկած է Հայաստանի ղեկավարության վրա», - հայտարարեց Բաքվի տիրակալը։ Իսկ այնուհետ մխիթարեց ցեղակիցներին հավաստիացումներով, թե իբր՝ «Ադրբեջանը պաշտպանել է իր պետական սահմանը, և հայ զինվորները չեն կարողացել նույնիսկ մեկ սանտիմետր անցնել ադրբեջանական հող»։
Հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած վերջին իրադարձությունները կրկին, արդեն որերորդ անգամ միանգամայն միանշանակորեն առաջ մղեցին վաղուց հասունացած հարցը. ի՞նչ է անում Թուրքիան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում: Ամենացուցանշականն այն է, որ իրենք՝ թուրքերը, նույնքան վաղուց և միանշանակորեն պատասխանել են այդ հարցին.անվերապահորեն աջակցում է Ադրբեջանին։ Ուստի շատ ավելի արդիական է դառնում մեկ այլ հարց. ե՞րբ է, վերջապես, պաշտոնական Երևանը ոչ միայն բանավոր հայտարարելու այնտեղ Անկարայի ներկայության անընդունելիության մասին, այլև գործնականում պահանջելու բացառել թուրքերին ՄԽ կազմից։ Հենց այդպես. պահանջելո՛ւ։ Եվ պնդելու, դրանով պայմանավորելով բանակցությունների հետագա շարունակությունը։
Ինչպես պետք է հասկանա այստեղից հնչող խաղաղասիրական կոչերը Մեհրիբան Ալիևան: Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է ԱԺ նախկին փոխնախագահ Արփինե Հովհաննիսյանը:
Այսօր բոլոր մտքերը հայ-ադրբեջանական սահմանի Տավուշի հատվածում տիրող իրավիճակի մասին են, որտեղ հակառակորդի սադրանքներին դիմակայում է երրորդ բանակային կորպուսը՝ գեներալ-մայոր Գրիգորի Խաչատուրովի հրամանատարությամբ:
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Պարզվում է` ՀՀ իշխանությունները ոչ միայն Ռուսաստանի հետ խնդիրներ ունեն, այլև ԵՄ-ի ու ՆԱՏՕ-ի: «ՆԱՏՕ-ի հետ հարաբերություններում խնդիրները դեռ անցած տարվանից են. Հայաստանը ՆԱՏՕ-ի հետ համագործակցում է Անհատական համագործակցության գործողությունների` IPAP-ի ծրագրով, որն ստորագրվել է 2005-ին և 2 տարին մեկ պետք է վերաստորագրվի։ Վերջինը ստորագրվել է 2017-ին՝ Սերժ Սարգսյանի բրյուսելյան այցի ընթացքում: 2019-ից ՆԱՏՕ-ի և Հայաստանի միջև համաձայնագիր չկա՝ հարաբերությունների իրավական հիմքը բացակայում է։