2021-03-26 21:21
Гагик МКРТЧЯН
«ՈՍԿԵ ԿԱՄՐՋԻ» ԿԱՆՈՆԸ
Դեռ երբեք մեր հասարակությունն այն աստիճան բարոյալքված ու ապակողմնորոշված չի եղել, որքան այսօր։ Հոգեբանները նման վիճակն անվանում են նորմալության պաթոլոգիա, երբ նորմա է դառնում այն, ինչը նորմալ համարվել չի կարող և չպետք է համարվի: Նորմայի փոքրիշատե հասկանալի սահմանները լղոզված են վերջնականապես, պաթոլոգիան բարձրացված է առաքինության աստիճանի, մեր աչքի առաջ տեղի է ունենում կենսական բոլոր ուղենիշների գլոբալ խաթարում և ազգային հիմնական արժեքների կորուստ։
Մենք կորցրեցինք Արցախը եվ ավելի քան հինգ հազար երիտասարդ հերոսների, ամեն օր թշնամուն են անցնում Հայաստանի նորանոր սահմանամերձ տարածքներ, մեր նավը ստացել է հետագա նավարկությունն անհնարին դարձնող ճեղքվածքներ, իշխանությունը մեկը մյուսի հետևից ընդունում է հակասահմանադրական հրեշավոր որոշումներ ու օրենքներ, նպատակաուղղված կերպով երկրում հաստատելով բռնապետություն, հերթում հաջորդը Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ «բարիդրացիական հարաբերությունների» հաստատումն է և նույնիսկ Հայոց ցեղասպանությունից հնարավոր հրաժարումը, ամեն ինչ փլուզված է և ոչինչ չի աշխատում, իսկ մեզանում այդ ամենի մասին արդեն մոռացել ու խոսում են միայն արտահերթ ընտրությունների մասին, քննարկում Ընտրական օրենսգիրքն ու հնարավոր նախընտրական դաշինքները։
Սա հիշեցնում է տարօրինակ կոնսիլիում՝ վերջին փուլի սարկոմայից մահացող հիվանդի մահճակալի մոտ։ Հիվանդը խռխռում ու շնչահեղձ է լինում, իսկ պրոֆեսորները դեմքի խելացի արտահայտությամբ քննարկում են, թե ինչպես ազատել նրան սեզոնային ավիտամինոզից։
Զարմանահրաշ են գործերդ, Տեր։ Եթե տիեզերքում ինչ-որ տեղ կան այլ քաղաքակրթություններ, ապա ձանձրույթից հաստատ չեն մեռնի. այնքա՜ն հետաքրքիր է զննել Հայաստանը մեծ մանրադիտակով ու մտորել այն մասին, թե այդ ինչպես հաջողացրեց մի ամբողջ երկիր ընկնել ամնեզիայի մեջ։ Հավանաբար, գանգուղեղի վնասվածքը, որ ստացել է մեր բազմաչարչար Հայրենիքը միանման փոցխերով պատված իր դժվարին ճանապարհին, ուրիշ ոչինչ չի էլ ենթադրում։ Փոխարենը՝ կա մխիթարանք. ոչ մի փոցխ մեզ սարսափելի չէ։ Բացարձակ ամնեզիան վրա է հասել։ Երկիրը չի հիշում ցավը, հետևաբար՝ պատրաստ է կրկին ու կրկին դեմ տալ ճակատը փոցխին։
Ի՞նչ է կատարվում մեզ հետ, համաքաղաքացիներ։ Ինչո՞ւ մեզ մոտ առաջացավ մկանների բացարձակ թուլացում. առավելապես՝ ուղեղի մկանների։ Մենք կորցրե՞լ ենք լավը վատից տարբերելու ունակությունը։ Բայց այդ դեպքում ինչո՞վ ենք տարբերվում կենդանիներից։
Գրեթե երկուսուկես հազար տարի է անցել այն ժամանակներից, երբ չինացի հանճարեղ փիլիսոփա Կոնֆուցիոսը սկսեց մտորել, թե ինչով է տարբերվում մարդը կենդանուց, անասունից: Բանականությունն է առանցքային տարբերությունը՝ ըստ ժամանակակից գիտության, բայց Կոնֆուցիոսը հասկանում էր, որ կենդանիները նույնպես ունեն իրենց ուրույն բանականությունը, և փորձիր տարբերել, թե որտեղ է ավարտվում կենդանու բանականությունն ու սկսվում մարդունը։ Նա գտավ այդ հարցի պատասխանը։ Ըստ Կոնֆուցիուսի՝ մարդը կենդանուց տարբերվում է հետևյալով. մարդու համար գոյություն ունեն «լավ» և «վատ» հասկացությունները, իսկ կենդանու համար՝ ոչ: Մարդը կարող է տարբերել մեկը մյուսից, և նա մարդ է մնում այնքան ժամանակ, քանի դեռ անում է դա: Դատելով ամենից, շուտով մենք իսպառ հետ կվարժվենք դա անելուց։
Եվ այդժամ մենք՝ հայերս, որ մեր պատմության ողջ ընթացքում եղել ենք մեղուներ, կվերածվենք ճանճերի։ Բացատրե՞նք ձեզ տարբերությունը, թանկագին համաքաղաքացիներ։
Աշխարհը կառուցված է պարզ ու հասկանալի։ Գալիս ես աղբանոց՝ ճանճեր են: Զբոսնում ես ծաղկող այգում՝ մեղուներ։ Մեղուները ճանճերից խելացի են. կառուցում են իդեալական վեցանկյուն մեղրաբջիջներ, պաշարներ կուտակում, սերունդ աճեցնում, գործում համերաշխ, պարով փոխանցում տեղեկատվությունը, նրանց նույնիսկ թույնն է բուժիչ։ Ճանճերը հիմար են և ապուշության աստիճան կպչուն։ Մեղուներն իրենց ձագերին մեղրով են կերակրում, իսկ ճանճերն իրենց փոքրիկներին խցկում են կղկղանքի ու նեխվածքի մեջ, և ճանճիկներն այնտեղ արագ մեծանում են, նույնիսկ չհասկանալով, որ աճում են կղանքի մեջ։
Ճանճերի պահվածքը երբեմն նման է մեղուներին, այսինքն նստում են մեղրի վրա (բայց երբեք չեն արտադրում): Իսկ մեղուները երբեք չեն պահում իրենց ճանճերի պես, այսինքն չեն նստում կղանքի վրա: Մեղուները բծախնդիր են, զզվող, իսկ ճանճերը և՛ կղանք են խժռում չփչփալով, և՛մեղրից չեն հրաժարվում. Նրանց համար ամեն ինչ պիտանի է: Այո, մեղուներն անհամեմատ ավելի խելացի են: Ընդ որում, ցավոք, ճանճերը չգիտես ինչու ավելի շատ են։ Գուցե այն պատճառով, որ կղանքն ավելի շատ է, քան ծաղիկներն ու նեկտարը։
Ոչ միայն շարքային քաղաքացիները, այլև նույնիսկ ճարտարամիտ դիտորդները, գլոբալ վերլուծության ենթարկելով այն սարսափելի աղետի պատճառներն ու հետևանքները, որում հայտնվել է մեր երկիրը, անմիջապես անցնում են մեկ այլ, ոչ պակաս գլոբալ խնդրի տանջալի վերլուծության. ո՞վ է ընդհանրապես այդ Փաշինյանը, որի մեղքով Հայաստանի վրա տեղացին բոլոր այդ դժբախտությունները: Իսկ դա մի անձնավորություն է, որը երազում է ողջ հասարակությանը վերածել ճանճերի։
Դա մի անձնավորություն է, որն ուզում է ոչնչացնել մեզ որպես հայ ազգ և բռնաբարել է մեր պատմությունը։ Ինչպես ժամանակին գրել է Էռնստ Նեիզվեստնին. «Ես գիտեի, որ պատմությունը օրիորդ չէ, որ նրան բռնաբարում են, բայց երբևէ չէի իմացել, որ դրանով զբաղվում են այդչափ ողորմելի մարդիկ»:
ՆԱՅՈՒՄ ԵՍ ԴՐԱՆՑ՝ ԿԱՐԾԵՍ ԹԵ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱԶԳԱՆՈՒՆՆԵՐՈՎ ՄԱՐԴԻԿ ԵՆ։ Բայց նրանք բոլորը վերահսկվում են օտարածին օրգանիզմի կողմից։ Եվ ամեն ինչ անում ի վնաս ազգի ու երկրի։ Այս իշխանությունը երեք տարվա ընթացքում կարողացավ կատարել բացարձակապես բոլոր չարագործությունները՝ սկզբունքորեն հնարավորներից։ Նրանց էությունն է այդպիսին։ Ձուկը չի կարող օդ շնչել։ Կարող էր, իհարկե, ավելի վատ լինել։ Եվ ամենայն հավանականությամբ՝ կլինի, քանի որ Փաշինյանը տանում է մեզ դեպի ընտրություններ։
Եվ մենք հլու-հնազանդ, թեև խռպոտելու աստիճան վիճում ենք, թե Ընտրական օրենսգրքի որ տարբերակն է ավելի լավ, երբ թշնամու գերության մեջ են մնում մեր եղբայրները և չենք կարողանում գտնել հարյուրավոր կամ նույնիսկ հազարավոր անհայտ կորած տղաների մարմինները։ Մենք ամեն օր գրանցում ենք մի քանի նոր կուսակցություններ, երբ Արցախի մեզ մնացած հատվածում հումանիտար աղետ է, որը շուտով թակելու է նաև մեր դռները։ Մենք նախընտրական շտաբներ ենք ձևավորում և կուսակցական ցուցակներ կազմում, երբ թշնամին ամեն օր զավթում է սահմանամերձ նորանոր տարածքներ, իսկ սահմանների բացումից հետո, ինչի մասին այդքան երազում է Փաշինյանը, կգնի նաև ողջ Հայաստանը, վերածելով իր վիլայեթի։
Նման տխուր հեռանկարից խուսափելու համար պետք է մտածել ոչ թե ընտրությունների, այլ բացարձակ չարիքից շուտափույթ ազատվելու միջոցների մասին։ Օրինակ՝ «ոսկե կամրջի» պրակտիկայի կիրառման միջոցով, երբ ինչ-որ չարագործից ազատվելու համար մեծապես աչք են փակում նրա նախկին գործարքների վրա և թույլատրում հեռանալ։ Այսինքն խոսքը պատվավոր կապիտուլյացիայի մասին է, որի պայմանները միանգամայն կարող են նախորոշվել։ Մոտավորապես այդպիսի ծրագիր առաջարկեց Նիկոլին իր ուսուցիչ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը։
Իսկ եթե պատվավոր պայմաններով հանձնվելու առաջարկը մերժվում է, ապա ուժի մեջ է մտնում «վայ պարտվողներին» սկզբունքը, որի պարագայում արդեն իսպառ բացառվում է «ոսկե կամուրջը»։ Հակիրճ ձևով դա արտահայտել է Սուվորովը՝ Իսմայիլի փաշային հղված ուղերձում. «24 ժամ մտորելու համար՝ ազատություն։ Առաջին կրակոցը՝ արդեն անազատություն, գրոհը՝ մահ, ինչն էլ թողնում եմ ձեզ՝ մտորելու»։
Մտորելու ունակություն ունեցող անձինք նախընտրում են չսպասել առաջին կրակոցին, իսկ այդ ունակությամբ ոչ այնքան լիառատորեն օժտված մարդիկ որոշում են սպասել. և կրակոցը ճայթում է։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-01 10:17Есть в юриспруденции такое выражение - "покушение негодными средствами". Это когда человека преследуют за совершение деяния, которое он не мог совершить имеющимися у него средствами. Например, ограбить банк, подложив под бронированную дверь воздушный шарик. Попытка осуществить смену власти посредством объявления импичмента Пашиняну в парламенте напоминает покушение на власть негодными средствами.
-
2025-04-29 11:01Исторические декорации ныне меняются быстро, и 2021 год, когда в последний раз были проведены парламентские выборы, отдает уже большой древностью. Пора освежить продукт! И вовсе не случайно, что Пашинян, по сведениям газеты "Грапарак", уже начал составлять предвыборные списки своей партии. Причем единственным критерием отбора является безоговорочная преданность вождю. Сообщается также, что Пашинян собирается заменить не менее 80 процентов действующих депутатов "Гражданского договора" и представить практически совершенно новый состав из неизвестных обществу личностей. Таким образом он попытается в очередной раз ввести в заблуждение избирателей, убедить их, что новые кадры смогут решить проблемы, с которыми не справились прежние. Ну что ж, слабая народная память - залог вечного благополучия тиранов.
-
2025-04-26 11:25Наверное, в жизни каждого народа с определенной периодичностью наступают подлые времена, когда верх берет откровенно низкое меньшинство, власть оказывается в руках людей, не стоящих тех, кем пытаются руководить, и государства, которым пытаются управлять. Однако через некоторое время пароксизм проходит и порядочность возвращается как законный ориентир. Уверены, что сегодняшние несчастья Армении - это временное явление. Просто власть захватили личности, не имеющие ничего общего с армянской нацией. Задача граждан - вернуть страну к нормальному состоянию, избавить ее от мутантов, и задача эта, безусловно, будет выполнена.
-
2025-04-23 11:05Презумпция невиновности - краеугольный камень в основании современного права. Чтобы признать человека виновным, обвинению требуется предъявить суду неопровержимые доказательства, а не наоборот. И даже малейшие сомнения трактуются в пользу обвиняемого. Однако у государства как института не может быть презумпции невиновности. Власть должна постоянно доказывать "городу и миру" свою невиновность. А точнее - эффективность. Власть же Пашиняна убедительно и целенаправленно доказывает обратное. С каждым днем только ширится и растет борьба государства со своим собственным, мать его, народом! Программа государства сводиться к тому, чтобы четверть населения отправить к праотцам, четверть поместить в тюрьмы, еще четверть превратить в осведомителей и доносчиков, а оставшуюся четверть (которую составят сектанты Никола) за этот счет обеспечить всем необходимым. И пейзаж тогда получится - глаз не оторвать. Все прочее шелуха и дымовая завеса.