2021-11-10 20:03
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ԱՊԱՇՐՋԱՓԱԿՈՒՄ. ԱՐԺԵ՞ ԱՐԴՅՈՔ ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ ՋԱՆՔԵՐԻՆ
Հայաստանի, Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև հաղորդակցության ապաշրջափակումը էապես կբարելավի մեր ձեռնարկումների հնարավորություններն ու մրցունակությունը, հայտարարել է լրագրողներին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը: «Ընդհանուր առմամբ, ինչպես արդեն ասել եմ, հաշվարկված է, որ տարածաշրջանում հաղորդակցության ապաշրջափակումը կհանգեցնի Հայաստանի ՀՆԱ-ի 30 տոկոս աճին: Սա ոչ միայն մեր, այլ միջազգային գործընկերների, այդ թվում Համաշխարհային բանկի ու Ասիական զարգացման բանկի ուսումնասիրություներն են»,- ասել է Քերոբյանը Երևանում անցկացված «Հայ-ռուսական տնտեսական համագործակցություն. հեռանկարային նախագծեր» գործարար համաժողովի կողասրահներում, հաղորդում է ԱՌԿԱ գործակալությունը:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ: Թե որքանով է իրատեսական այդ կանխատեսումը, առանձին հարց է։ Ակնհայտ է, որ նախարարի վկայակոչած հետազոտությունները կառուցված են տարածաշրջանում կատարյալ կայունության, խաղաղության և համագործակցության սցենարների վրա։ Իսկ դա տեսանելի հեռանկարում պարզապես ֆանտաստիկայի ոլորտից է։ Սակայն եթե նույնիսկ զուտ տեսականորեն ենթադրենք ապաշրջափակման և բնականոն գործունեության հնարավորությունը, հայկական կողմի համար նման մակրոտնտեսական ապագան առանձնակի հրապուրիչ տեսք չունի։
Իրականում երկու տարվա ընթացքում ՀՆԱ-ի 30-տոկոսանոց աճը չնչին բան է, որն այսօր Հայաստանի կառավարությունը փորձում է ներկայացնել իբրև երկրի սոցիալ-տնտեսական կյանքի արմատական բարելավում խոստացող ինչ-որ գերդրական բան։
Նախևառաջ ուշադրություն դարձնենք հետևյալ փաստին. 20 տարի առաջ Հայաստանում ՀՆԱ-ի աճի նույն տեմպն ապահովվել է առանց ապաշրջափակման գաղափարի, իսկ ավելի ճիշտ՝ տրանսպորտային խուլ շրջափակման պայմաններում։ Օրինակ, 2002 և 2003 թվականներին երկրի ՀՆԱ-ն աճել է 27%-ով։ Մեկ այլ օրինակ. 10 տարի առաջ՝ 2011-ին և 2012-ին ՀՆԱ-ն ընդհանուր հաշվարկով աճել է 21%-ով։
Երրորդ օրինակը. երկու տարի առաջ՝ 2018-2019-ին այդ ցուցանիշն աճել է 16%-ով։ Իհարկե, այդ ամենը 30% չէ, բայց կրկնեմ՝ նման ցուցանիշներ արձանագրվել են տրանսպորտային շրջափակման պայմաններում։ Իսկ հիմա ապաշրջափակումը բերելու է ընդամենը 30%։ Համաձայնեք, ողորմելի շահաբաժին։ Մանավանդ եթե ՀՆԱ-ի աճը դիտարկենք երկրի սոցիալ-տնտեսական կյանքի տեսանկյունից, նայենք, թե ինչ կտա ՀՆԱ-ի աճը պետական գանձարանին։ Եվ այստեղ պատկերը, ուղիղն ասենք, առանձնապես ոգևորող չէ։
Բանն այն է, որ այսօր ՀՆԱ-ի հարաբերակցությունը բյուջեի հարկային եկամուտների հետ կազմում է 23%-ից էլ պակաս։ Դա նշանակում է, որ եթե երկու տարվա ընթացքում ՀՆԱ-ն ավելանա 30%-ով և հասնի մոտ 16 մլրդ դոլարի, ապա երկրի բյուջեին դա կբերի 3,5 մլրդ դոլարից քիչ ավելի։ Եվ դա այն դեպքում, երբ ընթացիկ տարվա բյուջեի եկամուտները նախատեսված են 3 մլրդ 70 մլն դոլարի մակարդակով։ Այսպիսով, Հայաստանի ապաշրջափակման էպոպեայից պետական գանձարանը երկու տարվա ընթացքում կարող է ստանալ ընդամենը 500 միլիոն դոլար։ Պարզապես ծիծաղելի է հաղորդակցության ապաշրջափակման այդօրինակ արդյունքը համարել էական ու համարժեք։
Ակնհայտ է, որ իրականում հաղորդակցության ապաշրջափակման կողմնակիցներն ամեն գնով փորձում են իբրև այդ գործընթացի բերած ահռելի շահ ներկայացնել ՀՆԱ-ի սովորական բնական աճը։ Եվ ոչ ավելին։ Ընդ որում ակնհայտ է նաև, որ հանուն այդօրինակ մտացածին շահաբաժինների երկիրը ենթարկվում է թուրք-ադրբեջանական կապիտալի ազդեցության տակ հայտնվելու վտանգի, որը նույն երկու տարում հանգիստ կարող է կուլ տալ հայկական տնտեսության մնացորդները։ Ուրեմն արժե՞ արդյոք արդյունքը ջանքերին։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-04-08 09:34Евросоюз предоставит Армении новый грант на 270 млн евро в течение 4 лет, который поможет, в частности, малым и средним предприятиям развиваться и выйти на новые рынки. Об этом на брифинге заявила председатель Еврокомиссии Урсула фон дер Ляйен в преддверии трехсторонней встречи с участием госсекретаря США Энтони Блинкена и армянским премьером Николом Пашиняном в Брюсселе, передает АРКА. "Европейский Союз дал обещание быть ближе к Армении и сегодня выполняет это обещание", - заявила она, добавив, что видение сотрудничества ЕС с Арменией было представлено в октябре 2023 года. «ЕС планирует инвестировать в проект Черноморского электрического кабеля, экспорт чистой энергии в Европу, в энергетику, транспорт и разработку средств для диверсификации торговли», - отметила фон лер Ляйен.
-
2024-04-06 09:54Мирный процесс не будет в центре внимания на встрече высокого уровня в формате Армения – ЕС – США. Об этом на брифинге заявил официальный представитель Госдепа США Мэтью Миллер. «На нашей встрече в центре внимания будут экономическая диверсификация Армении, гуманитарная помощь, поддержка беженцев и поддержка политических реформ Армении», – отметил он, передает NEWS.am.
-
2024-04-05 10:10Армянские власти еще не определили, как будет проходить новый участок дороги в Грузию, альтернативный участку у села Воскепар. 12 марта премьер-министр Армении Никол Пашинян заявил, что власти планируют построить новые участки дорог взамен тех, которые «выходят за пределы границ Армянской ССР». В частности, речь идет об участке дороги Ереван-Тбилиси в районе села Воскепар в Тавуше. «Сообщаем, что относительно поднятых вами вопросов обсуждения продолжаются», - сказали в ответ на запрос Sputnik Армения в Министерстве территориального управления и инфраструктур Армении. О результатах обсуждений там обещали сообщить позже.
-
2024-04-04 10:18В первом квартале 2024 года поступления по линии налоговых и таможенных органов в Армении составили 589.2 млрд драмов. Из этой суммы налогоплательщикам и физическим лицам возвращено 88.6 млрд драмов, сообщает Комитет по госдоходам Армении. В результате фактическая исполняемость по части налоговых доходов и госпошлин составила 500.6 млрд драмов, что больше прошлогоднего показателя за тот же период на 39.3 млрд драмов или на 8.5%. Отмечается, что рост налоговых поступлений обусловлен в основном экономической активностью.
