2021-11-10 20:03
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԱՊԱՇՐՋԱՓԱԿՈՒՄ. ԱՐԺԵ՞ ԱՐԴՅՈՔ ԱՐԴՅՈՒՆՔԸ ՋԱՆՔԵՐԻՆ
Հայաստանի, Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև հաղորդակցության ապաշրջափակումը էապես կբարելավի մեր ձեռնարկումների հնարավորություններն ու մրցունակությունը, հայտարարել է լրագրողներին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը: «Ընդհանուր առմամբ, ինչպես արդեն ասել եմ, հաշվարկված է, որ տարածաշրջանում հաղորդակցության ապաշրջափակումը կհանգեցնի Հայաստանի ՀՆԱ-ի 30 տոկոս աճին: Սա ոչ միայն մեր, այլ միջազգային գործընկերների, այդ թվում Համաշխարհային բանկի ու Ասիական զարգացման բանկի ուսումնասիրություներն են»,- ասել է Քերոբյանը Երևանում անցկացված «Հայ-ռուսական տնտեսական համագործակցություն. հեռանկարային նախագծեր» գործարար համաժողովի կողասրահներում, հաղորդում է ԱՌԿԱ գործակալությունը:
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ: Թե որքանով է իրատեսական այդ կանխատեսումը, առանձին հարց է։ Ակնհայտ է, որ նախարարի վկայակոչած հետազոտությունները կառուցված են տարածաշրջանում կատարյալ կայունության, խաղաղության և համագործակցության սցենարների վրա։ Իսկ դա տեսանելի հեռանկարում պարզապես ֆանտաստիկայի ոլորտից է։ Սակայն եթե նույնիսկ զուտ տեսականորեն ենթադրենք ապաշրջափակման և բնականոն գործունեության հնարավորությունը, հայկական կողմի համար նման մակրոտնտեսական ապագան առանձնակի հրապուրիչ տեսք չունի։
Իրականում երկու տարվա ընթացքում ՀՆԱ-ի 30-տոկոսանոց աճը չնչին բան է, որն այսօր Հայաստանի կառավարությունը փորձում է ներկայացնել իբրև երկրի սոցիալ-տնտեսական կյանքի արմատական բարելավում խոստացող ինչ-որ գերդրական բան։
Նախևառաջ ուշադրություն դարձնենք հետևյալ փաստին. 20 տարի առաջ Հայաստանում ՀՆԱ-ի աճի նույն տեմպն ապահովվել է առանց ապաշրջափակման գաղափարի, իսկ ավելի ճիշտ՝ տրանսպորտային խուլ շրջափակման պայմաններում։ Օրինակ, 2002 և 2003 թվականներին երկրի ՀՆԱ-ն աճել է 27%-ով։ Մեկ այլ օրինակ. 10 տարի առաջ՝ 2011-ին և 2012-ին ՀՆԱ-ն ընդհանուր հաշվարկով աճել է 21%-ով։
Երրորդ օրինակը. երկու տարի առաջ՝ 2018-2019-ին այդ ցուցանիշն աճել է 16%-ով։ Իհարկե, այդ ամենը 30% չէ, բայց կրկնեմ՝ նման ցուցանիշներ արձանագրվել են տրանսպորտային շրջափակման պայմաններում։ Իսկ հիմա ապաշրջափակումը բերելու է ընդամենը 30%։ Համաձայնեք, ողորմելի շահաբաժին։ Մանավանդ եթե ՀՆԱ-ի աճը դիտարկենք երկրի սոցիալ-տնտեսական կյանքի տեսանկյունից, նայենք, թե ինչ կտա ՀՆԱ-ի աճը պետական գանձարանին։ Եվ այստեղ պատկերը, ուղիղն ասենք, առանձնապես ոգևորող չէ։
Բանն այն է, որ այսօր ՀՆԱ-ի հարաբերակցությունը բյուջեի հարկային եկամուտների հետ կազմում է 23%-ից էլ պակաս։ Դա նշանակում է, որ եթե երկու տարվա ընթացքում ՀՆԱ-ն ավելանա 30%-ով և հասնի մոտ 16 մլրդ դոլարի, ապա երկրի բյուջեին դա կբերի 3,5 մլրդ դոլարից քիչ ավելի։ Եվ դա այն դեպքում, երբ ընթացիկ տարվա բյուջեի եկամուտները նախատեսված են 3 մլրդ 70 մլն դոլարի մակարդակով։ Այսպիսով, Հայաստանի ապաշրջափակման էպոպեայից պետական գանձարանը երկու տարվա ընթացքում կարող է ստանալ ընդամենը 500 միլիոն դոլար։ Պարզապես ծիծաղելի է հաղորդակցության ապաշրջափակման այդօրինակ արդյունքը համարել էական ու համարժեք։
Ակնհայտ է, որ իրականում հաղորդակցության ապաշրջափակման կողմնակիցներն ամեն գնով փորձում են իբրև այդ գործընթացի բերած ահռելի շահ ներկայացնել ՀՆԱ-ի սովորական բնական աճը։ Եվ ոչ ավելին։ Ընդ որում ակնհայտ է նաև, որ հանուն այդօրինակ մտացածին շահաբաժինների երկիրը ենթարկվում է թուրք-ադրբեջանական կապիտալի ազդեցության տակ հայտնվելու վտանգի, որը նույն երկու տարում հանգիստ կարող է կուլ տալ հայկական տնտեսության մնացորդները։ Ուրեմն արժե՞ արդյոք արդյունքը ջանքերին։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-05-22 09:50Почти половина срока, выделенного гражданам Армении на то, чтобы представить декларации о собственных доходах, прошла. Напомним, до 1 ноября граждане должны поделиться с государством информацией о своих доходах за прошлый год. Так вот, глядя на то, какой "популярностью" пользуется эта идея в народе, любое другое правительство, по крайней мере адекватное, констатировало бы фиаско инициативы и приостановило бы ее. Уже сейчас можно с полной уверенностью сказать, что провал данной программы неизбежен, о чем, кстати, свидетельствуют официальные данные.
-
2025-05-20 09:34Объем продукции, произведенной в первом квартале 2025 года в Армении в сферах сельского хозяйства, лесного хозяйства и рыбоводства, в текущих ценах составил 121 498.1 млн драмов, увеличившись по сравнению с аналогичным периодом 2024 года на 10%. Об этом сообщает Национальный статистический комитет республики, передает АРКА. Так, объем производства в сфере сельского хозяйства за отчетный период вырос на 10,5% и составил 97 469.9 млн драмов. При этом объем производства в сфере животноводства составил 74 631.0 млн драмов, увеличившись на 2,5% по сравнению с январем-мартом прошлого года, а в сфере растениеводства – 22 838.9 млн драмов при росте на 53,5%.
-
2025-05-17 10:15Министерство экономики Армении предлагает создать Фонд "Оператор текстильной отрасли", на который будут возложены функции оператора отрасли. Соответствующая инициатива размещена на едином портале правовых актов, передает АрмИнфо. Как говорится о пояснении к документу, текстильная промышленность является одним из приоритетных и ключевых секторов экономики, определенных правительством РА, который обеспечивает тысячи рабочих мест, особенно для женщин. Многие заводы и мастерские работают за пределами Еревана, в регионах, где это имеет большое значение в условиях высокого уровня безработицы. Текстильная продукция из Армении экспортируется в основном в Российскую Федерацию, страны ЕС и США. Расширение объемов экспорта способствует притоку иностранной валюты и улучшению платежного баланса Армении. Развитие текстильной отрасли также стимулирует местное производство сырья (например, хлопка, шерстяных изделий) и смежные отрасли: транспортировку, упаковку и маркетинг.
-
2025-05-09 09:41Объем внешнеторгового оборота Армении стремительно падает. За первый квартал этого года, по сравнению с аналогичным периодом 2024-го, он сократился более чем наполовину (на 56,2%). Согласно данным статистического комитета РА существенно сократился товарооборот со странами ЕАЭС. Спад составил 63%. С США товарооборот сократился на 21,6%, с Китаем – на 43,3%, с ОАЭ – на 78,8%. Со странами ЕС изменений объемов торговли практически нет.