2022-08-17 08:16
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ՊԵՏՊԱՐՏՔԸ ՄՈՏԵՑԵԼ Է 10 ՄԻԼԻԱՐԴԻ
Հուլիսի վերջին Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեն հրապարակեց հերթական զեկույցը սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի մասին։ Ասենք անկեղծ. մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները հուսադրող են։ Աճ է արձանագրվել գրեթե բոլոր ուղղություններով։ Ընդ որում՝ բավական տպավորիչ աճ։
Օրինակ, անցած տարվա հունիսի համեմատ՝ 2022-ի հունիսին 18,5%-ով աճել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը, 16,7%-ով՝ շինարարության ծավալը, 19%-ով՝ արդյունաբերության ծավալը, 35%-ով՝ ծառայությունների ծավալը, 71%-ով ավելացել է արտաքին առևտրաշրջանառությունը։ Մի խոսքով, որ կողմ նայես՝ համատարած աճ է։ Մինչդեռ պետք է խոստովանել. բնավ ամեն աճ չէ, որ կարելի է դասել դրական կատեգորիային։ Եվ խոսքն այստեղ այն մասին չէ, որ զգալիորեն աճել են նաև գները, և դա առանցքային ազդեցություն է թողել երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակի ընդհանուր վիճակագրական պատկերի վրա։ Տվյալ դեպքում խոսքը մեկ այլ՝ պարտքի աճի մասին է։
Այս տարվա հունիս ամսվա դրությամբ Հայաստանի պետական պարտքը մոտեցել է 10 միլիարդի (9,9 միլիարդ) և հասել ՀՆԱ-ի 76%-ի։ Թերևս չարժե հերթական անգամ հիշեցնել այն մասին, որ ՀՆԱ-ի և պարտքի հարաբերակցության վտանգավոր գիծը հատված է։ Այդպիսի ռիսկերի վրա հայկական կառավարությունը վաղուց ձեռքը թափ է տվել ու առանց երկմտանքի և արգելակների պարտքեր է հավաքում։ Հետաքրքիրն այստեղ մեկ այլ բան է. ՀՀ պետական պարտքը կատաղի տեմպերով աճում է ներքին պարտքի հաշվին։ Միայն հունիսի ընթացքում ներքին պարտքն աճել է ավելի քան մեկ երրորդ (388 մլն) միլիարդ դոլարով։ Իսկ տարեսկզբից դա (ներքին պարտքը) 2,5 միլիարդից հասել է 3,4 միլիարդի: Այսինքն՝ գրեթե մեկ միլիարդ կես տարվա ընթացքում։
Իր հերթին ներքին պարտքն աճում է հիմնականում ռեզիդենտների կողմից ձեռք բերված պետական գանձապետական պարտատոմսերի հաշվին։ Այսպես, միայն հունիսին ռեզիդենտների կողմից ձեռք են բերվել ավելի քան 350 մլն դոլարի այդպիսի պետական արժեթղթեր։ Ընդգծենք, որ միայն մեկ ամսում ռեզիդենտները ավելի քան մեկ երրորդ միլիարդ փոխառություն են տվել Հայաստանի կառավարությանը։ Ովքե՞ր են նրանք, Հայաստանի այն քաղաքացիները, որոնք այդպիսի վիթխարի կապիտալ ունեն՝ մի կողմից, իսկ մյուս կողմից՝ վստահ են, ինչպես ասում են, վաղվա օրվա նկատմամբ, նրանում, որ Հայաստանի պետական պարտատոմսերով գումար պահելը հուսալի է։ Հաստատ նրանք չեն, ովքեր շարունակում են հավատալ այս իշխանության այն կարգախոսին, թե «ապագա կա»։ Հավատալը՝ գուցե հավատում են, բայց դժվար թե հնարավորություն ունենան մեկ ամսվա ընթացքում գրեթե մեկ երրորդ միլիարդ տալ կառավարությանը... Իսկ այն ռեզիդենտները, ովքեր իսկապես ունեն նման ֆինանսական հնարավորություններ, պրագմատիկ մարդիկ են և հաստատ այնքան միամիտ չեն, որ ներկայիս աշխարհաքաղաքական իրավիճակում, հայկական սահմաններին տիրող կրիտիկական իրավիճակում, երկրում տնտեսական և ներքաղաքական ճգնաժամի պայմաններում իրենց գումարները ներդնեն գործնականում փլուզված պետության, մեղմ ասած, մշուշոտ հեռանկարում:
Օրերս «Ժառանգություն» կուսակցության ղեկավար Րաֆֆի Հովհաննիսյանը լրագրողների հետ զրույցում պատմեց, որ Երևանում՝ Հանրապետության հրապարակի մոտ տաքսի է նստել, որի ղեկին ադրբեջանցի է եղել։ Եթե Երևանում ադրբեջանցին կարող է հանգիստ տաքսի վարել, և դրան ոչինչ չի խանգարում, ապա ի՞նչն է խանգարում ադրբեջանական խոշոր կապիտալին պարտքային պարտավորությունների տակ գցել Հայաստանը՝ ռեզիդենտի անվան տակ գնելով պետական պարտատոմսերը։ Տեսականորեն շատ բան կարող է խանգարել, իսկ գործնականում՝ գրեթե ոչինչ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-24 11:43Согласно данным статистического комитета РА, в первом квартале текущего года ВВП Армении вырос на 5,2% по сравнению с тем же периодом прошлого года. Показатель в принципе нормальный, если учесть некоторые ранее представленные прогнозы. Например, Центральный банк РА прогнозирует по итогам года рост ВВП в диапазоне от 4,8% до 7%. Всемирный банк прогнозирует 5-процентный рост ВВП по итогам года. МВФ ожидает рост ВВП в 4,9%. Таким образом, можно сказать, что пока данный макроэкономический показатель остается в ожидаемом коридоре.
-
2025-05-22 09:50Почти половина срока, выделенного гражданам Армении на то, чтобы представить декларации о собственных доходах, прошла. Напомним, до 1 ноября граждане должны поделиться с государством информацией о своих доходах за прошлый год. Так вот, глядя на то, какой "популярностью" пользуется эта идея в народе, любое другое правительство, по крайней мере адекватное, констатировало бы фиаско инициативы и приостановило бы ее. Уже сейчас можно с полной уверенностью сказать, что провал данной программы неизбежен, о чем, кстати, свидетельствуют официальные данные.
-
2025-05-20 09:34Объем продукции, произведенной в первом квартале 2025 года в Армении в сферах сельского хозяйства, лесного хозяйства и рыбоводства, в текущих ценах составил 121 498.1 млн драмов, увеличившись по сравнению с аналогичным периодом 2024 года на 10%. Об этом сообщает Национальный статистический комитет республики, передает АРКА. Так, объем производства в сфере сельского хозяйства за отчетный период вырос на 10,5% и составил 97 469.9 млн драмов. При этом объем производства в сфере животноводства составил 74 631.0 млн драмов, увеличившись на 2,5% по сравнению с январем-мартом прошлого года, а в сфере растениеводства – 22 838.9 млн драмов при росте на 53,5%.
-
2025-05-17 10:15Министерство экономики Армении предлагает создать Фонд "Оператор текстильной отрасли", на который будут возложены функции оператора отрасли. Соответствующая инициатива размещена на едином портале правовых актов, передает АрмИнфо. Как говорится о пояснении к документу, текстильная промышленность является одним из приоритетных и ключевых секторов экономики, определенных правительством РА, который обеспечивает тысячи рабочих мест, особенно для женщин. Многие заводы и мастерские работают за пределами Еревана, в регионах, где это имеет большое значение в условиях высокого уровня безработицы. Текстильная продукция из Армении экспортируется в основном в Российскую Федерацию, страны ЕС и США. Расширение объемов экспорта способствует притоку иностранной валюты и улучшению платежного баланса Армении. Развитие текстильной отрасли также стимулирует местное производство сырья (например, хлопка, шерстяных изделий) и смежные отрасли: транспортировку, упаковку и маркетинг.