2024-02-22 10:00
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ՀԱՃՈՅԱԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆ «ՆԱԽԿԻՆՆԵՐԻՆ»
Կիրակի օրը Մյունխենում հայերի հետ հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց. «Առաջինը պետք է արձանագրենք մի բան, այն ինչ-որ մենք ընկալել ենք որպես ինքնորոշման իրավունք և մեր ամբողջ քաղաքականությունը 1994 թվականից, նույնիսկ դրանից առաջ կառուցել ենք դրա վրա, դա իրականում այլ իմաստ է ունեցել»։
«Մենք՝ բոլորս, չգիտենք կամ երկար ժամանակ չենք տիրապետել մի շատ կարևոր հանգամանքի։ 1996 թվականի դեկտեմբերին տեղի է ունեցել ԵԱՀԿ Լիսաբոնի գագաթնաժողովը։ Այդ գագաթնաժողովը Ղարաբաղի հարցի վերաբերյալ, ըստ էության, տվել ա ինքնորուշում եզրույթի մեկնաբանությունը։ Եվ ԵԱՀԿ Լիսաբոնի գագաթնաժողովի նախագահողը իր հայտարարության մեջ, նշելով, որ այդ դիրքորոշումը կիսում է ամբողջ միջազգային հանրությունը, բացի մեկ պետությունից, և այդ մեկ պետությունը Հայաստանի Հանրապետություն էր։ Բառացիորեն արձանագրել է հետևյալը, որ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքի իրացումը պետք է լինի Ադրբեջանի կազմում բարձր ինքնավարության կարգավիճակ ստանալով»,-հայտարարեց նա։ Իր ասելով, խնդիրն այն է, որ «մենք այս ճշմարտության հետ չենք առերեսվել և մեր ժողովրդին չենք ասել այս մասին։ Մտածելով, որ մենք կարող ենք միջազգային այս պրոցեսներին միջով անցնել և հասնել մեր նպատակին, բայց տենց չի լինում։ Մեզ թվացել է, որ մենք Ադրբեջանին դեմ ենք հակամարտությունը տանում, բայց մենք այս հակամարտությունը տարել ենք ամբողջ միջազգային հանրության դեմ, ինչը խելամիտ չի։Ու եղել են ուժեր, որոնք խրախուսել են մեզ»,- հայտարարեց Փաշինյանը, հաղորդում է Slaq.am-ը։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ.ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ԱՅԴ ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԲՆԱԿԱՆԱԲԱՐ, ՈՉ ՄԻ ՔՆՆԱԴԱՏՈՒԹՅԱՆ ՉԻ ԴԻՄԱՆՈՒՄ ո՛չ միջազգային իրավունքի, ո՛չ հայկական ազգային և պետական շահերի, ո՛չ բարոյական, ո՛չ էլ գործնական տեսանկյունից։ Սա ընդամենը պատասխանատվությունն ուրիշների վրա բարդելու Փաշինյանի հերթական փորձն է։ Ընդ որում, ուղիղն ասենք, լիովին ձախողված փորձը։ Եվ ահա թե ինչու։
Առաջին հերթին հարց է ծագում. իսկ կոնկրետ ո՞վ է այդ միջազգային հանրություն կոչեցյալը։ Եթե խոսքը Ադրբեջանի, Թուրքիայի, Պակիստանի և մի քանի այլ երկրների մասին է, որոնք համարում էին, թե Հայաստանը բռնազավթել է Ղարաբաղը և պարտավոր է հրաժարվել 90-ականների սկզբին Արցախի անկախության համար մղված ազգային-ազատագրական պայքարի արդյունքներից, ապա այստեղ գուցեև Փաշինյանն իրավացի է։ Կարելի է ասել որ որոշ երկրների հետ մենք հակամարտել ենք Արցախի անկախության հողի վրա։ Բայց հաստատ ոչ միջազգային ողջ հանրության, որը միշտ խնդիրը համարել է վիճելի և փոխզիջումային ուղիներ է փնտրել ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման համար։ Միջազգային հանրությունը փոխզիջում էր փնտրում միջազգային իրավունքի երկու հիմնարար և հավասարազոր սկզբունքների միջև. տարածքային ամբողջականության և ազգի ինքնորոշման իրավունքի։ Եվ եթե համարելու լինենք, թե Հայաստանը «հակամարտում էր միջազգային հանրության դեմ», ապա Ադրբեջանն էլ նույնն էր անում, մերժելով ազգերի ինքնորոշման իրավունքը։
Ի դեպ, Փաշինյանի հայտարարությունը կարելի է ձախողված համարել նաև այլ պատճառով։ Եվ այդպիսին է դա հենց իր համար։ Իրականում նա, ցանկանալով պատասխանատվությունը գցել իր նախորդների վրա, ըստ էության բարձրացրեց նրանց պատվո պատվանդանին։ Համաձայն իր իսկ տրամաբանության, գրեթե քառորդ դար շարունակ Հայաստանն այնքան հզոր երկիր է եղել, որ հաջողացրել է դիմակայել ոչ միայն Ադրբեջանին, այլև ողջ համաշխարհային հանրությանը։ Քառորդ դար շարունակ, չնայած (ըստ իր վարկածի) ողջ աշխարհի առարկությանը, դե ֆակտո Արցախի Հանրապետությունը զարգացել և դե-յուրե ճանաչման է ձգտել։ Ընդ որում՝ բավական մեծ հաջողությամբ, ինչի մասին է վկայում, օրինակ, Արցախի անկախության ընդունումը Մոնտեվիդեոյի օրենսդիր մարմնի կողմից։ Հետաքրքիր է, ուրուգվայցիների՞ն նկատի ունի Փաշինյանը, երբ ասում է, թե «ինչ-ինչ ուժեր խրախուսել են մեզ»։
ՀԱԿԱՌԱԿ (ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՏՐԱՄԱԲԱՆՈՒԹՅԱՄԲ) ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՆՐՈՒԹՅԱՆ ԿԱՐԾԻՔԻ, հայկական կողմին այնուամենայնիվ հաջողվել է պաշտպանել իր դիրքորոշումը բանակցային հարթակներում և մարտի դաշտում։ Համաձայնեք, միայն ուժեղ, հզոր պետությունն է ընդունակ մեկ երրորդ դար «հակամարտել» միջազգային ողջ հանրության դեմ և չխոնարհվել նրա ճնշման տակ։ Ուստի, հետևելով կրկին իսկ Փաշինյանի տրամաբանությանը, միանգամայն բնական հարց է ծագում. այդ ի՞նչ պատահեց, որ Հայաստանը մեկ երրորդ դար կարող էր «հակամարտել ոչ միայն Ադրբեջանի, այլև միջազգային հանրության դեմ», իսկ հիմա համարում է դա «անխելամիտ»։ Պատասխանը պարզ է. այդ ողջ ժամանակ պետության ղեկին էին մարդիկ, որոնք պատրաստ և ընդունակ էին պաշտպանել հայկական ազգային շահերը այս աշխարհի հզորների առջև։ Իսկ հետո վրա հասավ «թավիշը», և Հայաստանը կորցրեց իր ներուժն ու դիմադրելու կարողությունը։ Դա կարելի է անվանել ինչ կերպ ասես, բայց միայն ո՛չ խելամտություն։ Դժվար թե խելամտություն է տարածաշրջանում և աշխարհում իր դիրքորոշումը երկար, համառորեն ու հաջողությամբ առաջ տարած երկրին հասցնել մի վիճակի, երբ ավելի գերադասելի է ընդհանրապես հրաժարվել այդ դիրքորոշումից։
Ամեն դեպքում Փաշինյանի տվյալ հայտարարությունը արժանի է հայ հասարակայնության առանձնահատուկ ուշադրությանը։ Ինչպես ասում են, բնավ ամեն օր չէ Փաշինյանը խոստովանում, որ մինչ իր իշխանության գալը հայկական պետությունները տիրապետում էին այնպիսի հզորության, որ նրանց հետ հաշվի էին նստում ոչ միայն Ադրբեջանը, այլև միջազգային հանրությունը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-04-08 09:34Евросоюз предоставит Армении новый грант на 270 млн евро в течение 4 лет, который поможет, в частности, малым и средним предприятиям развиваться и выйти на новые рынки. Об этом на брифинге заявила председатель Еврокомиссии Урсула фон дер Ляйен в преддверии трехсторонней встречи с участием госсекретаря США Энтони Блинкена и армянским премьером Николом Пашиняном в Брюсселе, передает АРКА. "Европейский Союз дал обещание быть ближе к Армении и сегодня выполняет это обещание", - заявила она, добавив, что видение сотрудничества ЕС с Арменией было представлено в октябре 2023 года. «ЕС планирует инвестировать в проект Черноморского электрического кабеля, экспорт чистой энергии в Европу, в энергетику, транспорт и разработку средств для диверсификации торговли», - отметила фон лер Ляйен.
-
2024-04-06 09:54Мирный процесс не будет в центре внимания на встрече высокого уровня в формате Армения – ЕС – США. Об этом на брифинге заявил официальный представитель Госдепа США Мэтью Миллер. «На нашей встрече в центре внимания будут экономическая диверсификация Армении, гуманитарная помощь, поддержка беженцев и поддержка политических реформ Армении», – отметил он, передает NEWS.am.
-
2024-04-05 10:10Армянские власти еще не определили, как будет проходить новый участок дороги в Грузию, альтернативный участку у села Воскепар. 12 марта премьер-министр Армении Никол Пашинян заявил, что власти планируют построить новые участки дорог взамен тех, которые «выходят за пределы границ Армянской ССР». В частности, речь идет об участке дороги Ереван-Тбилиси в районе села Воскепар в Тавуше. «Сообщаем, что относительно поднятых вами вопросов обсуждения продолжаются», - сказали в ответ на запрос Sputnik Армения в Министерстве территориального управления и инфраструктур Армении. О результатах обсуждений там обещали сообщить позже.
-
2024-04-04 10:18В первом квартале 2024 года поступления по линии налоговых и таможенных органов в Армении составили 589.2 млрд драмов. Из этой суммы налогоплательщикам и физическим лицам возвращено 88.6 млрд драмов, сообщает Комитет по госдоходам Армении. В результате фактическая исполняемость по части налоговых доходов и госпошлин составила 500.6 млрд драмов, что больше прошлогоднего показателя за тот же период на 39.3 млрд драмов или на 8.5%. Отмечается, что рост налоговых поступлений обусловлен в основном экономической активностью.
