ԼԻԱՐԺԵՔ ԿԱՐՈՂ Է ՀԱՄԱՐՎԵԼ ՄԻԱՅՆ ԱՅՆ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՈՐՏԵՂ ԻՐԱԿԱՆՆ ՈՒ ՊԱՏՄԱԿԱՆԸ ՄԻԱՍԻՆ՝ ԿԱԶՄՈՒՄ ԵՆ ՄԻ ԱՄԲՈՂՋՈՒԹՅՈՒՆ
Վերջին շրջանում Նիկոլ Փաշինյանը զազրախոսում է կամ, ավելի դիպուկ՝ բրնձում է նույնիսկ իր համար ռեկորդային հաճախությամբ և դատարկամտությամբ: Այս վերբալ փորլուծության պատճառները տարբեր են. իրար վրա եկած հանրային առիթներ, ամեն գնով Հայաստանի հայաթափումն արագացնելու ցանկություն, շարունակվող անպատժելիություն, խորացող վախերից պաշտպանական ռեակցիաներ և այլն:
Այո՛, Նիկոլն Արցախի ֆիզիկական հայաթափումից հետո անցել է «Операция ЬI и другие приключения Воваича» տրագեդիայի նոր արարին՝ հայաթափել Հայաստանը: Այս փուլում Հայաստանի հայաթափումը նա իրականացնում է բովանդակային առումով՝ հարձակվելով մեր հավատքի, պատմության, ինքնության, բարոյագիտության վրա:
Գալով իշխանության՝ որպես դասական պոպուլիստ, կամ իր բառապաշարով ասած՝ տիպային կիստա, նա կանխատեսելի կերպով անցնում է պոպուլիզմից դեպի ավտորիտարիզմ ճանապարհը, որը նա գեղեցիկ փաթեթավորմամբ տրանսֆորմացիա է կոչում, իսկ իրականում դա նախ՝ իր անձի, հետո՝ իր շրջապատի, իսկ վերջնարդյունքում՝ ողջ հասարակության դեֆորմացիա է:
Ինչպես ամեն մի պոպուլիստ, որ դիկտատոր դառնալու ճանապարհն է բռնել, Նիկոլը փորձում է մտնել նոր դերի, նոր ամպլուայի մեջ՝ ազգի ինտելեկտուալ առաջնորդի, «խորքային մտածողի», նոր գաղափարախոսի դիմակը հագնելով: Այդպիսին էին Հիտլերը և Ստալինը, Թուրքմենբաշին և Ալիևները, աֆրիկյան բռնապետները և Սադամն ու Քադաֆին:
Սակայն, ի տարբերություն շատ ու շատ չհիշատակված բռնապետների՝ նա չունի ո՛չ էլեմենտար մտավոր կամ կամային, կամ պատմական հիմքեր «отец армянской демократии» ներկայանալու համար: Վերջիվերջո, գաղափարախոսությունները, ինչպես որ պատմությունը, սիրում են հաղթողներին, իսկ Փաշինյանը լուզեր է՝ ոչ միայն հայ ժողովրդի, այլև՝ համաշխարհային արդի պատմության տեսանկյունից:
«Պետությունն՝ ընդդեմ Հայրենիքի» հիմարագույն թեզի անփառունակ քարոզից հետո նա նոր խաղալիք է գտել՝ բաժանելով Հայաստանն իրականի և պատմականի և հակադրելով այդ սինթետիկ հասկացություններն իրար: Որպեսզի ավելի ցայտուն լինի նիկոլական այս «մեթոդաբանության» ողջ զավեշտը, բերեմ հետևյալ օրինակը: Հայտնի է, որ մարդու քրոմոսոմային բանաձևը կամ XY կամ XX է՝ կախված սեռից, որովհետև յուրաքանչյուր մարդ իր քրոմոսոմների կեսը ստանում է հորից, մյուս կեսը՝ մորից: Հիմա պատկերացրե՛ք, որ հայտնի որևէ կենսաբան ասի, թե X-ը հակադրվում է Y-ին, որ X-ը Y-ից կարևոր է, որ Y-ը վտանգավոր է X-ի համար, և այլ նմանատիպ ցնդաբանություններ:
Նույնը մեր դեպքում է. լիարժեք կարող է համարվել միայն այն պետությունը, որտեղ իրականն ու պատմականը միասին կազմում են մի ամբողջություն: Ինչպես մարդը չի կարող կենսունակ լինել և մարդ կոչվել միայն X կամ Y քրոմոսոմով, այդպես էլ չի կարող պետությունը կամ հայրենիքը որոշվել և ապրել՝ միայն «իրական» կամ միայն «պատմական» դիրքավորվելով:
Փաշինյանի բացահայտ և անորակ կռուտիտների տիրույթում հայտնվեց նաև Հայաստանում քաղբանտարկյալների հարցը: Նրա հնարամիտ երևակայությունը հերիքեց միայն երկնելու «բա եթե նրանք քաղբանտարկյալ են, ինչո՞ւ բոլոր ընդդիմադիրները նստած չեն» ոճի անհեթեթություն: Այս կռուտիտի մերկացումը շատ պարզ է: Նախ՝ մարդկության պատմության մեջ և ոչ մի բռնապետ չի նստացրել իր ռեժիմի հետ բոլոր անհամաձայններին ու անհաշտներին: Ինչպես ռուսներն են ասում, всех не пересажаете.
Եվ երկրորդ, մարդկանց քաղաքական հայացքների համար նստացնելը կամ վերացնելը հետապնդում է նաև կոլեկտիվ էֆեկտ՝ վախի մթնոլորտ ստեղծելու ցանկություն: Այսպես, 10 միլիոնանոց Ադրբեջանում հաշվում են մոտ 250 քաղբանտարկյալ, նույնքան բնակչություն ունեցող Բելառուսում՝ մոտ հազար ու կես, իսկ 3 միլիոնանոց Հայաստանում՝ մի քանի տասնյակ:
Ուստի մեզ նստացնելու հետ կապված Նիկոլի հաշվարկները խառնելու համար մեկ բան կենսական է՝ չվախենալը…
Արմեն ԱՇՈՏՅԱՆ, ՀՀԿ փոխնախագահ
«Նուբարաշեն» ՔԿՀ
14.04.2024թ.
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-31 13:56
«Республика Армения сегодня - колонизированное государство, во главе которого стоит режим, обслуживающий интересы чужой страны, стоит режим, являющийся ставленником иностранных интересов, режим, осуществляющий ряд скоординированных антигосударственных и антинародных действий, - пишет на своей странице в Фейсбук доктор политических наук, военный историк Армен Айвазян. – Среди подобных действий - целенаправленное искажение общественного сознания и демонтаж национальной идентичности с сеянием и поощрением внутреннего раскола.
-
2025-05-31 10:07
Самвел Бабаян фальсифицирует историю и, цитируя Казимирова, фальсифицирует также суть утверждений Казимирова, написал на своей странице в ФБ зампредседателя АНК Левон Зурабян. По его словам, правящая клика уже открыто объявила войну идентичности армянской нации, стремясь подорвать и дискредитировать все, что составляет основу этой идентичности, а вместе с ними в дело дискредитации нашей победы 1994 года впрягся Самвел Бабаян, который, вопреки всем фактам и документам, пытается доказать, что в 1994-м была не победа, а поражение.
-
2025-05-30 11:04
Новым событием в плодотворном сотрудничестве офиса Арцахской епархии ААЦ и организации ДИАЛОГ стало учреждение книжной серии Арцахской епархии, первый выпуск которой представлен трёхъязычной книгой-альбомом «Арцах: находящееся под угрозой наследие». Составители книги-альбома «Арцах: находящееся под угрозой наследие» – доктор исторических наук Ваграм Балаян, кандидат исторических наук Меланья Балаян и Лерник Оганисян. Издание включает информационные и фотоматериалы о памятниках армянского материального культурного наследия, уже уничтоженных или находящихся под угрозой уничтожения в различных населенных пунктах в результате полной оккупации Республики Арцах Азербайджаном в 2020–2023 гг.
-
2025-05-28 15:49
«На внутриполитическом поле Республики Армения мы являемся свидетелями опасного и болезненного явления - бесконечного взаимного навешивания ярлыков и разделения, - пишет на своей странице в Фейсбук военно-политический деятель, учредитель общественной организации «Армянский национальный фронт» Геворг Геворгян. - В то время как наши настоящие враги последовательно нацеливаются на последние столпы нашего государства, на протяжении многих лет разрушая нашу систему образования, ослабляя нашу армию, а сегодня делая мишенью один из краеугольных камней нашей духовной идентичности - Армянскую Апостольскую Церковь.