ՆԱՑԻԶՄԻ ՌԵԱԲԻԼԻՏԱՑՈՒՄԸ ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՀԱՆՐԱՅԻՆ ՀԵՌՈՒՍՏԱՏԵՍՈՒԹՅԱՄԲ (ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ)
Հայկական իշխանությունների քարոզչական քաղաքականության աշխարհաքաղաքական հիմքերը
Քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանն Alpha News-ի եթերում «Վերնագիր» հեղինակային հաղորդման ընթացքում ներկայացրել է թեմայի շուրջ մասնագիտական վերլուծություն, որում մասնավորապես ասվում է.
«Դեժավյուն այն զգացողությունն է, որ ներկայում տեղի ունեցողն արդեն եղել է անցյալում: Հայաստանի իրադարձությունների համատեքստում մենք բախվում ենք քաղաքական դեժավյուի: Եթե 2018 թվականից ի վեր իշխանությունները, քննարկելով Արցախի խնդիրը, պնդում էին, որ «հազարավոր զոհեր ենք ունեցել, բայց մենք նրանց կյանքը զոհաբերել ենք հանուն ոչնչի», ապա այժմ նույնը ասվում է Հայաստանի մասին։
Երբ Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսությամբ Նիկոլ Փաշինյանը, ներկայանալով Արծրուն Հովհաննիսյանի կերպարով, փաստացի հայտարարում է, որ Ստալինգրադի հաղթանակը «հանուն ոչնչի էր», քանի որ «Գերտրուդա» «հրաշալի» ծրագրի շրջանակում Վերմախտը կարող էր վերականգնել Միասնական պատմական Հայաստանը, բովանդակային առումով սա ոչ միայն նացիզմի ռեաբիլիտացում է, այլև պնդում, թե «Ստալինգրադի համար կռվածները, Խորհրդային Միության համար կռվածները, Խորհրդային Հայաստանի համար կռված հայերի կյանքը «զոհաբերել ենք հանուն ոչնչի», չէ որ Վերմախտը կարող էր հայերին տալ ավելին, քան նրանք հիմա ունեն, կամ ավելին, քան մենք ունեցել էինք Խորհրդային Միության ժամանակ»։ Այսպիսով, Նիկոլ Փաշինյանը Արծրունի կերպարով կասկածի տակ է դնում Հայաստանի՝ որպես Խորհրդային Հայկական ԽՍՀ-ի իրավահաջորդի գոյության նպատակահարմարությունը։
Իրավիճակն անսովոր և միաժամանակ վտանգավոր է, ուստի այն անհրաժեշտ է համալիր կերպով վերլուծել։
Ուկրաինայի պատերազմը չափազանց ձեռնտու էր Նիկոլ Փաշինյանին։ Այն հնարավորություն տվեց իրեն օգտվել Մոսկվայի զբաղվածությունից, երբ ռուսական ղեկավարության ուշադրությունը կենտրոնացած էր Կիևի և Արևմուտքի հետ դիմակայության վրա, որպեսզի հանձնի Արցախը, հնարավորության դեպքում էլ հեռացնի ռուսական զորքերը Հայաստանից և ինտեգրվի թյուրքական աշխարհին։
Թեև Ուկրաինայի պատերազմը դեռ չի ավարտվել, Մոսկվայի համար արդեն ակնհայտ են դրա զարգացման հնարավոր սցենարները (մայիսի 15-ից հետո և Ստամբուլում հնարավոր հանդիպումից հետո իրավիճակն էլ ավելի կպարզվի): Պատերազմի սպասարկման համակարգը կառուցվել է այնպես, որ նվազագույն ազդեցություն ունենա ՌԴ քաղաքացիների առօրյայի վրա, Արևմուտքն այնքան միասնական չէ, որքան թվում էր, իսկ ԱՄՆ-ի հետ լայնածավալ բանակցություններ են վարվում, որոնք կարող են հանգեցնել բազմաշերտ համագործակցությանը Վաշինգտոնի և Կրեմլի միջև։ Թերևս Վաշինգտոնում հասկացել են, որ ընտրությունը Մոսկվայի և Կիևի միջև պարզ է՝ միայն անմիտը կարող է տեսնել Կիևը որպես վստահելի դաշնակից։
Այս միտումը հնարավորություն է տալիս Ռուսաստանին դիտարկել այլ ուղղություններ, որոնց թվում Հայաստանն առանցքային տեղ է զբաղեցնում հարավային սահմանների անվտանգության ապահովման գործում։ Հենց դա էլ անհանգստացնում է Փաշինյանին։ Վերջին իրադարձությունները՝ թռիչքներ, այցեր, հանդիպումներ և կադրային փոփոխություններ Ռուսաստանում, լրջորեն մտահոգել են Փաշինյանին և նրա շրջապատին։
Երբ Հայաստանի խորհրդարանի խոսնակը մեղադրում է Ռուսաստանին Հայաստանի դեմ հիբրիդային պատերազմ վարելու մեջ, երբ ռուս գործընկերներին ակնարկում են, որ «կորոնավիրուսը կարող է խանգարել Փաշինյանի այցին Մոսկվա՝ զորահանդեսին մասնակցելու համար», երբ Փաշինյանը Ռուսաստանում գտնվելիս հրաժարվում է կրել Գեորգիևյան ժապավենը (թեև նույնիսկ Չինաստանի առաջնորդը կրում էր այն), երբ Հայաստանի զինվորները չեն ուղարկվում զորահանդեսին՝ այս ամենը արձագանք է վերոնշյալ իրողություններին։
Փաշինյանը զգում է իր իշխանության համար վտանգ։ Դրանից ելնելով՝ Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսությամբ արդարացվում է նացիզմը, երբ քարոզիչը, որի ձեռքերին 44-օրյա պատերազմում զոհված հազարավոր հայերի արյունն է, գրեթե պնդում է, որ Վերմախտը «երազում էր վերականգնել Մեծ Հայաստանը»։
Արծրուն Հովհաննիսյանը գիտի, որ Վերմախտը պատմական Հայաստանը վերականգնելու մտադրություն չուներ։ Արծրուն Հովհաննիսյանը չի կարող չիմանալ, որ Ստալինգրադում պարտության դեպքում Թուրքիան կներխուժեր ԽՍՀՄ՝ և՛ Հայաստան, և՛ Վրաստան, և հենց այդ պատճառով էլ 150,000-անոց բանակը պահում էր մեր սահմաններին։ Արծրունը չի խոսում ինքն իր անունից. դուք էկրանին տեսնում եք Արծրունին, բայց լսում եք Փաշինյանին։ Նիկոլ Փաշինյանին դուր չի գալիս այն փաստը, որ Ռուսաստանը «ժամանակ և հնարավորություն ունի կրկին զբաղվելու Հայաստանով», այդ իսկ պատճառով նա հարձակվում է քարոզչությամբ և ֆաշիզմի ռեաբիլիտացմամբ Հանրայինի եթերում։
Փաշինյանի շարժառիթները պարզ են. նա Ռուսաստանն ընկալում է որպես իր իշխանության համար սպառնալիք, և այդ պատճառով էլ հարված է հասցնում նրան։ Սակայն նրանք, ովքեր նրան առաջարկում են «Ռուսաստանի ցավոտ կետերին հարվածել», նրա ամենամեծ թշնամիներն են։ Անհայտ է՝ Փաշինյանը դա գիտակցում է, թե ոչ, բայց դա իրականություն է։
Հաղթանակի օրը Պուտինը ընկալում է ոչ միայն որպես ժողովրդի միավորման կարևոր տարր, այլև որպես խորապես անձնական պատմություն։ Նրանք, ովքեր ուղղորդում են Փաշինյանին նրա հակառուսական քաղաքականության մեջ՝ օգտագործելով նրա իշխանատենչությունը, իրականում մանիպուլացնում են նրան:
Լրացուցիչ գործոն է նաև ապրիլին Կայա Կալլասի կողմից արված սպառնալիքն՝ ուղղված այն երկրների ղեկավարներին, որոնք պատրաստվում էին այցելել Մոսկվա մայիսի 9-ին։
Փաշինյանի կարծիքով՝ ֆաշիզմի ռեաբիլիտացումը կմեղմացնի Էստոնիայի ղեկավարության հնարավոր դժգոհությունը։
Մտածե՛ք այդ մասին․․․»։