Մինչ Հայաստանն ամոքում էր 2020 թվականի Արցախյան պատերազմի իր վերքերը, Ադրբեջանի և Թուրքիայի նախագահները ժամանակ չէին կորցնում հավաքվելու և իրենց ընտանիքների ու մտերիմների միջև բաժանելու Արցախի և շրջակա տարածքների գրավումից ձեռք բերված ավարը։ Ադրբեջանցի լրագրող Ուլկար Նաթիքկըզին հոկտեմբերի 24-ին eurasianet.org կայքում հրապարակեց իր հետաքննական հոդվածը՝ ««Եղբայրական» Ադրբեջանն ու Թուրքիան շահավետ ղարաբաղյան բիզնեսի կապեր են կառուցում» վերնագրով։ Այն բացահայտում է, թե ինչպես են երկու նախագահներն իրենց ընտանիքի անդամների և մտերիմների միջև բաժանել Արցախից թալանածը։

Տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը գրում է. «Ով զոնտիկը ոնց բռնեց, ում վրա պահեց, ով ում որ տեղը կոխեց այդ զոնտիկը, այս ամեն ինչի մասին, իհարկե, կարելի է ժամերով ու լուրջ դեմքերով «խորը» աշխարհաքաղաքական վերլուծություններ անել։

Սոչիի հանդիպումը չի կարելի անվանել բեկումնային կամ ճակատագրական, իսկ հայտարարության մեջ միակ ուշագրավ կետը ռուս խաղաղապահների մասին պարբերությունն էր, այն էլ՝ առանց Ղարաբաղի հիշատակման։ Այս մասին նոյեմբերի 1-ին News.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ, խորհրդարանի նախկին խոսնակ Խոսրով Հարությունյանը։

Սոչիի հանդիպման եզրափակիչ հայտարարությունը հիասթափեցնող է։ Այս մասին գրում է ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը՝ անդրադառնալով Փաշինյան-Պուտին-Ալիև եռակողմ հանդիպմանը․

Այն, ինչ տեղի ունեցավ երեկ Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում, դժվար է անվանել այլ կերպ, քան պատմական իրադարձություն. մեր աչքի առաջ իսկապես պատմություն է կերտվում, և ուրվագծվում է Արցախի, Հայաստանի և հայության ապագան։ Պետության կործանման, ազգային ինստիտուտների և հոգևոր արժեքների ոչնչացման, պետականության ամենանվիրական ու անսասան թվացող հիմքերի փլուզման, դավաճանության և խայտառակության, ամոթի ու նվաստացման, կորուստների և անսահման ցավի չորսուկես տարի. այս ամենի վերջը կարծես թե գալիս է: Եվ հակահայկական իշխանության վերջի սկիզբը դրվեց հենց այդ օրը՝ հոկտեմբերի 30-ին, Արցախի մայրաքաղաքի Վերածննդի հրապարակում։

Արցախում այս մասշտաբի հանրահավաքի անցկացումը միասնական բռունցքի և մեկ ընդհանուր նպատակի շուրջ հանրային լայն համախմբման խորհրդանշում էր։ Այս մասին գրում է ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը:

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հոկտեմբերի 28-ին Վալդայի ֆորումի շրջանակներում հարցուպատասխանի ընթացքում անդրադարձել է Հայաստանի, Արցախյան հիմնահարցի ևտարածաշրջանի այլ հիմնախնդիրներին։ Մասնավորապես, նա խոսել է «խաղաղության պայմանագրի»՝ այսպես կոչված «Վաշինգտոնյան» տարբերակի և դրա այլընտրանքի մասին՝զուգահեռաբար անդրադառնալով Ռուսաստանի նախկին առաջարկներին և տարածաշրջանում խաղաղության վերաբերյալ Ռուսաստանի պատկերացումներին։ «Հայկական ալիքը» ստորև ներկայացնում և կետ առ կետ մեկնաբանում է Պուտինի պնդումները։

Պուտինի հնչեցրած ձևակերպումներից հետո մենք թևակոխել ենք նոր փուլ։ Միակ բանը, որ չի կարելի անել, հիստերիան է՝ քաղաքական, ինստիտուցիոնալ, անձնական և ազգային։ Հակառակը, պետք է առավելագույնս սառնասիրտ հասկանալ նոր իրողությունը.

ՀՀ գործող իշխանությունների վարած արտաքին քաղաքականության և դրա համատեքստում ՌԴ Պետդումայի հայամետ դիրքորոշում ունեցեղ պատգամավոր Կոնստանտին Զատուլինի՝ Հայաստան մուտքի արգելքի հետևանքների շուրջ Panorama.am-ը զրուցեց ՀՀԿ ԳՄ անդամ, պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանի հետ: