Ընդունեք Ադրբեջանի քաղաքական վերահսկողությունը կամ լքեք Լեռնային Ղարաբաղը։ Ըստ էության, սա այն է, ինչ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ասում է Ադրբեջանի սահմաններում գտնվող այս հեռավոր անկլավի հայ բնակչությանը, գրում է Դեյվիդ Իգնատիուսը Washington Post-ի համար իր հոդվածում։
Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը գրում է.
Ինչպես հաղորդում են ադրբեջանական ԶԼՄ-ները, եվրասիական սոցիոլոգների «Ֆոկուս» ազատ դաշինքը հուլիսի 20-ից օգոստոսի 3-ը Բաքվում անցկացրել է ուշագրավ սոցիոլոգիական հարցում: Հարցվողներին առաջարկվել է պատասխանել այն հարցին, թե տարածաշրջանային առաջատար դերակատարներից ում են նրանք համարում Ադրբեջանի գլխավոր դաշնակիցները Լեռնային Ղարաբաղի համար պայքարում: Ընդ որում ադրբեջանցի հարցվողները կարող էին նշել պատասխանի միանգամից մի քանի տարբերակ։
Համացանցում հայտնվել է Արցախին նվիրված նոր կայքէջ, որը պարունակում է հասանելի, բովանդակալից և հավաստի տեղեկություններ հայկական երկրորդ հանրապետության պատմության, մշակույթի, աշխարհագրության և այլնի մասին։ Կայքը կոչվում է «Իրական Արցախ», այն քառալեզու է՝ հայերեն, անգլերեն, ռուսերեն և թուրքերեն ու միտված է ծանոթացնելու միջազգային հասարակության, այդ թվում թուրք-ադրբեջանական լայն շերտերին այս հինավուրց հայոց աշխարհի հետ։
Շրջափակման ենթարկված Արցախում մեր ազգի զավակները սովամահ լինելու ամիջական վտանգի ենթակա են: Այս մասին օգոստոսի 12-ին, Սուրբ Աստվածածնի վանքի ուխտի պատարագից հետո իր ելույթում ասաց Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Ա-ն՝ նշելով, որ իր հայրապետական պատգամը ուղղված է 5 հասցեներով:
ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության արտգործնախարար Բուժար Օսմանին երկու առանձին հեռախոսազրույց է ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներ Արարատ Միրզոյանի և Ջեյհուն Բայրամովի հետ, տեղեկացվում է ԵԱՀԿ կայքում, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն:
Հայտնի ցեղասպանագետները բաց նամակ են ներկայացրել ՄԱԿ-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում ցեղասպանության հնարավորության վերաբերյալ։ «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ նամակը տարածել է Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը։ Նամակի հայերեն տարբերակը ներկայացվում է ստորև․
Հայաստանում և հայկական աշխարհում չկա ավելի չարչրկված իրավական ակտ, քան 1920 թ. օգոստոսի 10-ին ստորագրված Սևրի պայմանագիրը։ Հայության մի զգալի հատվածի մոտ Սևրը ամեն լավի խորհրդանիշն է՝ հայկական երազանքի յուրատեսակ ամփոփումը։ Միաժամանակ Սևրի պայմանագրի շուրջ տասնամյակներով ստեղծված գերակա պատումներն ու խոսույթը ամրագրել են հայկական քաղաքագիտական մտքում հետևյալ խեղված կարծրատիպը․ եթե իրավաբանորեն ամրագրվի որևէ նոր վիճակ, ապա այն անխախտ կլինի և հարատև։
Ամերիկյան Washington Post պարբերականն անդրադարձել է Միջազգային քրեական դատարանի առաջին գլխավոր դատախազ, Հարվարդի և Եյլի համալսարանների դասախոս Լուիս Մորենո Օքամփոյի հոդվածին, որում նա զգուշացնում է, որ Ադրբեջանը ցեղասպանություն է նախապատրաստում Լեռնային Ղարաբաղի էթնիկ հայերի նկատմամբ և ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին կոչ էր արել այս հարցը միջազգային հարթակներում քննարկման առարկա դարձնել։
Փաշինյանի մտերիմ և նրա կողմից հատուկ հանձնարարություններով դեսպանի կոչման արժանացած Էդմոն Մարուքյանը X սոցիալական ցանցում (նախկին Twitter) գրել է, որ Միջազգային քրեական դատարանի (ՄՔԴ) նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոյի զեկույցը, որը հրապարակվել է, հիշեցնենք, օգոստոսի 7-ին Նյու Յորքում, կարող է հիմք դառնալ Ադրբեջանի ղեկավարությանը մեղադրանք ներկայացնելու համար։ Սա այն բացառիկ դեպքն է, երբ Նիկոլի հաճկատարի հետ կարելի է համաձայնել։ Բայց այստեղ անխուսափելիորեն հարց է առաջանում. ո՞վ պետք է ստանձնի և համակարգի այդ աշխատանքը, եթե ոչ Հայաստանի կառավարությունը։ Եվ մի՞թե դեսպանը կարծում է, թե իր ղեկավարն ունակ է դրան։