2021-11-08 20:40
Рубен МАРГАРЯН
ԱՊԱՇՐՋԱՓԱԿՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԸ ԼՈՒԾՎԱ՞Ծ ԵՆ
Ահա և մեկ տարի անցավ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի ավարտից: Օգտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանում իշխանության է եկել պոպուլիստ-դիլետանտների թիմը, Ադրբեջանը, թուրքական զինված ուժերի և սիրիական թուրքամետ կազմավորումների վարձկան-ահաբեկիչների ջոկատների անմիջական աջակցությամբ, ռևանշ վերցրեց 90-ականների սկզբի Արցախյան պատերազմում կրած պարտության համար։ Այսօր Բաքվի վերահսկողության տակ են ոչ միայն տխրահռչակ յոթ շրջանները, այլև Շուշիի և Հադրութի շրջանները, որոնք Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության կազմում ընդգրկված են եղել դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին։ Հայաստանն ու Արցախը տվեցին առնվազն հինգ հազար զոհ (իշխանությունն այդպես էլ չներկայացրեց վերջնական անվանական ցուցակը), տասնյակ հազարավորները վիրավորվեցին, հարյուրավորները համարվում են անհետ կորած։ Տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գերիներ մինչ օրս մնում են Ադրբեջանի բանտերում։
Հրադադարը կնքվեց ռուսական կողմի մեծ ջանքերի արդյունքում, որը ստիպված էր հաղթահարել ինչպես ադրբեջանական, այնպես էլ հայկական կողմի համառությունը: Ռուսական խաղաղապահ զորակազմն արդեն մեկ տարի է, ինչ ապահովում է Հայաստանի և Արցախի կապը Լաչինի միջանցքով և փաստացի Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության երաշխավորն է։
Մոսկվան այսօր Երևանի և Բաքվի միջև հարաբերությունների գլխավոր մոդերատորն է։ Ռուսական կողմը մտադիր է շարունակել առաջ մղել խաղաղ օրակարգը՝ շեշտը դնելով երկու կետերի վրա. տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման և հայ-ադրբեջանական սահմանի գծանշման գործընթացի մեկնարկի անհրաժեշտություն: Երկու ուղղություններով էլ ակտիվ քննարկումներ են ընթանում և, ըստ ԶԼՄ-ներ արտահոսած տեղեկությունների, ենթադրվում էր, որ նոյեմբերի 9-ին՝ եռակողմ հայտարարության տարեդարձի օրը, կստորագրվի նոր փաստաթուղթ, որը կարձանագրի առաջընթացն այդ հարցերում:
Դատելով ամենից, հաղորդակցության ուղիների ապաշրջափակման հետ կապված խնդիրները վերջնականապես լուծել դեռ չի հաջողվել, սակայն կողմերը մոտ են դրան։ Մասնավորապես, համաձայնություն կա Հայաստանի, Ադրբեջանի և Նախիջևանի տարածքով անցնող երկաթուղու վերագործարկման վերաբերյալ։
Ռուսաստանի ԱԳՆ-ի երեկվա հաղորդագրության համաձայն, «Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի փոխվարչապետների համանախագահությամբ եռակողմ աշխատանքային խմբի 8 նիստերի արդյունքներով զեկույց է ներկայացվել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հաղորդակցության վերականգնման կոնկրետ երկաթուղային և ավտոմոբիլային երթուղիների նկարագրությամբ, ինչը կբարձրացնի տարածաշրջանի տարանցիկ գրավչությունը և լրացուցիչ ներդրումներ կներգրավի»:
Ինչպես տեսնում ենք, ինտենսիվ աշխատանք է ընթանում, և բացառված չէ, որ ամփոփելով հրադադարի առաջին տարվա արդյունքները, Փաշինյանն ու Ալիևը այնուամենայնիվ հայտնեն իրենց ժողովուրդներին, որ կարելի է արդեն խոսել հաղորդակցության ապաշրջափակման կոնկրետ ժամկետների մասին։ Հնարավոր է, որ ընտրվի ինչ-որ խորհրդանշական ամսաթիվ. օրինակ՝ նոր տարվա սկիզբը, եթե մինչ այդ հաջողվի լիովին վերականգնել Հայաստանն ու Ադրբեջանը կապող երկաթգծերը։
Որքանո՞վ է Փաշինյանի կառավարությունն ընդունակ արժանապատվորեն պաշտպանել Հայաստանի և Արցախի շահերն այդ հարցը լուծելիս։ Նիկոլը կուրծքը ծեծելով երդում-պատառ է ուտում, թե այդ հարցում ենթադրվող բոլոր հանգուցալուծումները ձեռնտու են լինելու հայկական կողմին, և նույնիսկ երեք առաջնորդների նախատեսված հեռակոնֆերանսը մեր դեռևս թարմ վերքերը չփորփրելու համար տեղի է ունենալու ոչ թե նոյեմբերի 9-ին, այլ մեկ ուրիշ օր։
Սակայն ընդդիմությունը, սկզբունքորեն դեմ չլինելով հաղորդակցության ապաշրջափակմանը, համոզված է, որ ներկայիս կառավարությունից հայանպաստ լուծումներ ակնկալելն անհնար է, ուստի նախաձեռնում է «Համազգային դիմադրության շարժման» ձևավորում՝ Փաշինյանի կառավարության հրաժարականի գլխավոր պահանջով։ Այսօր Երևանում կայանալիք հանրահավաքում մեկնարկելու է այդ գործընթացը և դժվար թե հայաստանյան իշխանությանը թեթև օրեր են սպասվում։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-16 09:08Что показали военные действия между Израилем и Ираном? В первую очередь несомненное преимущество в технологиях одной страны над другой. Настолько существен сегодня этот фактор, что отходят в сторону такие компоненты, как территория страны, количество населения, патриотизм населения, храбрость командования… Все отходит на второй план.
-
2025-06-14 09:55Начинал Дональд Трамп бодро. С энтузиазмом, пожалуй, не уступающим энтузиазму Пашиняна в 2018-ом. На этой волне Трампу даже удалось на некоторое время прекратить огонь в Газе и наладить определенный американо-российский диалог, но к конкретным позитивным результатам по деэскалации в конфликтных регионах это пока не привело. Более того, видим, что многие планы Трампа не только не реализованы, но в определенной степени привели к эскалации ситуации.
-
2025-06-13 10:06Никол Пашинян опубликовал очередной текст с очередными обвинениями в адрес руководства Армянской Апостольской Церкви. Текст примечателен, там надо только адресата поменять. Все обвинения гораздо более применимы в отношении правящей команды. Не особо мудрствуя, Пашинян переписал в адрес Католикоса известные обвинения в свой адрес.
-
2025-06-12 09:25Наверное, многие сегодня в команде Пашиняна пусть и не говорят об этом вслух, но думают: «Пашинян, а оно тебе было надо?». Имея в виду развязанную премьером кампанию против церкви. Именно против Церкви, а не отдельных церковников, которые, дескать, нарушили обет безбрачия и тем самым вызвали гнев главного, оказывается, хранителя моральных норм республики - Никола Воваевича Пашиняна. Собственно, и сам Пашинян не скрывает, что главная цель - поставить церковь под контроль государства, то есть, самого Пашиняна.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-01-26 20:02Խորհրդակցություն Գորիսում Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով 2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայի արդյունքում Ադրբեջանը չիրականացրեց ռազմավարական ոչ մի խնդիր և կրեց կենդանի ուժի և ռազմական տեխնիկայի շատ ավելի մեծ կորուստներ, քան Արցախի Պաշտպանության բանակը:
-
2021-09-27 21:48Մեկ տարի է անցել Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի սկսվելու օրից: Նիկոլ Փաշինյանի մեղքն անվիճելի է։ Առաջին հերթին՝ այն, որ նա իրավիճակը հասցրեց պատերազմի։ Դա դրսևորվեց առաջին հերթին բանակցային գործընթացի ընթացքում անհամարժեք քայլերով, որոնք հանգեցրին հայկական կողմի դիրքերի սասանմանն ու դաշնակիցների հետ կապերի թուլացմանը։ Երկրորդ. ո՛չ հայկական պետությունը, ո՛չ հայ հասարակությունը, ո՛չ էլ հայկական բանակը պատրաստ չէին պատերազմի։ Բոլորը զբաղված էին քաղաքական շոուներով, որոնք գրեթե ամեն օր ցուցադրում էր իշխող թիմը։ Հասարակական ընկալումներում երկրորդ պլան էին մղվել բանակում վարչապետի ձեռնարկած կադրային զտումները, 2016-ի ռազմական գործողություններից հետո ընդունված սպառազինության ծրագրի փոփոխությունը։
-
2021-09-27 20:16Կապիտուլյանտի խղճին ծանրացած են հազարավոր կյանքեր 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված Արման Արզումանյանը 8 երեխաների հայր էր, որոնցից 5-ը՝ անչափահաս: Արզումանյանը որպես կամավոր մասնակցել է Արցախյան առաջին ազատամարտին, ապա 2016-ի Քառօրյա պատերազմին: 44-օրյա պատերազմին էլ կամավոր գնաց:
-
2021-09-07 17:06Ադրբեջանը և Թուրքիան զորավարժություններ են սկսել Քաշաթաղի (Լաչինի) շրջանում։ Սա նրանց առաջին համատեղ մարտավարական զորավարժություններն են Արցախի բռնազավթված տարածքում։ Ինչպես հաղորդում է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը, հատուկ ուշադրություն է նախատեսվում հատկացնել ժամանակակից մարտական տեխնիկայի օգտագործման հմտությունների կատարելագործմանը դժվարանցանելի տեղանքում: