2025-05-15 08:19
Рубен МАРГАРЯН
ՆՈՐ ՀԵՐՈԴՈՏՈՍԸ
Արդեն խոսել ենք Արծրուն Հովհաննիսյանի «հանճարեղ գյուտի» մասին, ըստ որի՝ Հիտլերը ծրագրել էր Ստալինգրադի, իսկ հետո նաև Կովկասի գրավումից հետո երկու կողմից հարձակվել Թուրքիայի վրա, Բուլղարիայից և Հայաստանից: Ընդ որում ենթադրվում էր արդեն անկախ Հայաստանի հայկական զորամիավորումների մասնակցություն Հիտլերի կողմից։ Արդյունքում պետք է ստեղծվեր «միասնական, պատմական Հայաստան», բայց Ստալինգրադի ճակատամարտը, ավելի ճիշտ՝ այնտեղ գերմանացիների պարտությունը խանգարեց այդ մտադրությանը... Տխմարությունն այս, իհարկե, հազվագյուտ է, բայց, ավաղ, միակը չէ, որ բարբաջեց Արծրունը մայիսի 9-ին Պետրոսի եթերում։ Հիշատակենք նորահայտ պատմագետի մյուս «գյուտերը»։
ՊԱՐԶՎՈՒՄ Է՝ ԵՐԿՐՈՐԴ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ ՍԿՍԵԼ ԵՆ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ ԵՎ ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹՅՈՒՆԸ։ Այսինքն այնպես չի սկսվել, ինչպես տասնամյակներ շարունակ արձանագրված է համաշխարհային պատմագրության մեջ, 1939թ. սեպտեմբերի 1-ին Լեհաստանի վրա Գերմանիայի հարձակումից, որից հետո Անգլիան և Ֆրանսիան պատերազմ հայտարարեցին Գերմանիային... Դրանք, ըստ Արծրունի, հեքիաթներ են. պատերազմը սանձազերծել են Գերմանիան և ԽՍՀՄ-ը:
Հաջորդը. Արծրունի պնդմամբ, ԽՍՀՄ Հիտլերի ներխուժման առաջին փուլում Խորհրդային Միությունը բազմապատիկ առավելություն է ունեցել ինչպես համակազմի, այնպես էլ տեխնիկայի առումով։ Սակայն գերմանական ռազմական մտքի բացառիկ որակը ապահովել է գերմանական զորքերի հաղթանակները։ Գերմանական ռազմական միտքն ամենից առաջադեմն էր մինչև 70-ական թվականներ, և ընդհանրապես, երբ խոսվում է ռազմական մտքի մասին, նկատի է առնվում հենց գերմանական ռազմական միտքը։ Սա էլ է Արծրունը՝ Պետրոսի ընկերը։
Անցնենք առաջ. Սովետը պատերազմը շահել է միայն կենդանի ուժի գերազանցության և ամերիկյան լենդ-լիզի՝ վարկային օգնության շնորհիվ. շաքարի, շինելներ կարելու գործվածքի, մսի պահածոյի, «Ստուդեբեկերների» և ինքնաթիռների: Իսկ T-34 տանկերը ահեղ զենք են դարձել միայն այն բանից հետո, երբ դրանց վրա ամերիկյան նմուշի հրանոթներ են տեղադրվել։
Ըստ Արծրունի՝ խորհրդային զորքերի բոլոր հայտնի գործողությունները երևելի չեն եղել. ո՛չ Մոսկվայի ճակատամարտը, ո՛չ Ստալինգրադը, ո՛չ Լենինգրադի շրջափակման ճեղքումը, ո՛չ Կուրսկի աղեղը, ո՛չ մարտը Դնեպրի համար։ Ամեն ինչ ոչինչ է գերմանական ռազմական մտքի համեմատ: Ըստ Արծրունի, խորհրդային հրամանատարության քիչ թե շատ ուշագրավ միակ գործողությունը, որի մասին ինքը երբեմն պատմում է իր ուսանողներին, Բելառուսի ազատագրման «Բագրատիոն» գործողությունն է եղել, բայց այդ ժամանակ Խորհրդային հրամանատարությունը իննապատիկ գերազանցություն է ունեցել կենդանի ուժի և տեխնիկայի քանակով: Այսինքն՝ կրկին ոչ մի երևելի բան։
Դե, և վերջապես, ըստ Արծրունի՝ պատերազմի արդյունքում շահել են միայն ամերիկացիները, Խորհրդային Միությունը ոչինչ չի ստացել։ Բացարձակապես ոչինչ, ասում է Արծրունը, չնկատելով ո՛չ ԽՍՀՄ ազդեցությունը Արևելյան Եվրոպայի երկրներում, ո՛չ Կալինինգրադը, ո՛չ Կուրիլյան կղզիները, ոչ Կարելիան. Այսքանը լոկ հանրահայտ-ակնհայտն է։ Խնդիրն այն է, որ այս մոլի գերմանասերը, Նիկոլ Փաշինյանի իրական Հայաստանի նորահայտ պատմագետ-մտածողն այսօր ղեկավարում է ռազմական ակադեմիան։ Իսկ ինչո՞ւ ոչ, եթե երկիրը ղեկավարում է Էրդողանի ջատագով Փաշինյանը։
Հ.Գ. - ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի գլխավորած պատվիրակությունն աշխատանքային այցով մեկնել է Գերմանիա. հողը նախապատրաստված է:
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-21 12:14Встречать главу МИД России Сергея Лаврова плакатами «Путин - убийца» - это, конечно, было круто. Ну да, ну да, официальный Ереван «ни при чем». Совсем-совсем. Эти плакаты надо рассматривать исключительно в контексте прав человека, свободы совести, слова и всех остальных мыслимых и немыслимых свобод, процветающих в «бастионе демократии». Ну да, не власть развесила антипутинские плакаты, а партия «Во имя Республики» Армана Бабаджаняна. Партия, которую власть опекает и лелеет. По-отечески: любовно-снисходительно к ее мелким шалостям.
-
2025-05-21 10:02Последние дни социальные сети зашкаливает общественное возмущение записями Анны Акопян. Что послужило триггером, трудно сказать, но лексикон Анны Акопян заблистал чрезвычайно яркими красками, и она дала волю фантазии в привлечении оскорбительных эпитетов своим оппонентам.
-
2025-05-21 09:38То, что Никол Пашинян выглядел не в своей тарелке на празднествах в Москве, было не только очевидно, но и ожидаемо. Никаких двусторонних встреч, наиболее частый собеседник - Александр Лукашенко, к которому симпатий Пашинян точно не питает… Запоминающийся момент, когда лидер Китая приветствует Лукашенко, а привставшего для рукопожатия Пашиняна просто не замечает? Случайно? Возможно, не специально. Просто Пашинян - такая незначительная для китайского лидера фигура, что можно действительно не обратить внимания на то, привстал он для приветствия или не привстал…
-
2025-05-17 10:10Деятельность оппозиции, как отдельных ее политических команд, так и в целом, в последние дни часто становится объектом критики. Главный тезис критики: вина оппозиции в том, что до сих у власти остается эта самовлюбленная команда амбициозных политиков во главе с Пашиняном, которая принесла Армении столько бед. Но надо помнить о большой эйфории, которая господствовала в обществе, когда эта команда приходила к власти. Это было следствием определенных просчетов прежних властей, но также и результатом работы, проводимой с общественным мнением республики рядом враждебных Армении структур: как в открытую, так и через подставные фигуры, часть которых и не подозревала, чьи интересы обслуживает.