2019-02-27 20:14
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ԲՈԼՈՐՆ ՈՒԶՈՒՄ ԵՆ ՍԱՆԱՏՈՐԻԱ ԳՆԱԼ կամ ՊՈՊՈՒԼԻԶՄԻ ԳԻՆԸ
Օրերս Հայաստանի բանկերի միությունը հանդես եկավ հայտարարությամբ, որ անցած տարվա մայիսին մեկնարկած ֆիզիկական անձանց բանկային պարտավորությունների ներման գործընթացի արդյունքների ամփոփմամբ, 19 հազար հաճախորդների ներվել է 9,5 մլրդ դրամ՝ վարկային տոկոսների, տույժերի և տուգանքների գծով։
Թիվը, ասենք ուղղակի, բավական ազդեցիկ է. դոլարային համարժեքով դա կազմում է 19,5 միլիոն։ Միջին տարբերակով ստացվում է, որ յուրաքանչյուր հաճախորդին (19000-ից) ներվել է 1000-ական դոլար։ Համաձայնեք, բանկային ոլորտի կողմից արված նման ժեստը դժվար է գերագնահատել։ Մանավանդ եթե հաշվի առնենք, որ առհասարակ կոմերցիոն բանկը ֆինանսական շահի վրա ամենից կենտրոնացած կառույցն է և նման «բարեգործական» գործողություններով առանձնապես երես չի տալիս հաճախորդներին։ Իհարկե, բանկային համակարգում գոություն ունի անհուսալի պարտքերի պարբերական դուրսգրման պրակտիկա։ Բայց սա ուրիշ պատմություն է։ Տվյալ դեպքում խոսքը շատ ավելի ծավալուն գործընթացի մասին է, որի հիմքում ոչ թե բիզնես-մոտեցումն է, այլ մի ինչ-որ ուրիշ բան։
Ով ինչպես էլ կոչի այդ ինչ-որ ուրիշ բանը, պարզ է, որ այն հեղափոխական պոպուլիզմի պտուղ է։ Ոմանց համար՝ քաղցր պտուղ, ոմանց համար՝ բավական դառը։ Բնականաբար, այն քաղցր դարձավ բանկերի 19000 հաճախորդների համար, որոնց ներեցին ահռելի պարտքը։ Բայց, ինչպես հայտնի է, մեկ անգամ նման պտղի համն առնողի ախորժակը բացվում է, նա ցանկանում է նորից ու նորից։ Կարելի է միայն ենթադրել, թե բանկերի 19 հազար հաճախորդների կարգապահության վրա ինչպես անդրադարձավ այդպիսի վարկային համաներումը։ Մանավանդ եթե հաշվի առնենք այլ համաներումների հետևանքները։ Այդ հետևանքները, նույնիսկ իշխանության ներկայացուցիչների խոստովանությամբ, այնքան էլ ոգևորիչ դուրս չեկան։ Այսպես, մեծ համաներման առնչությամբ, որը տարածվեց ավելի քան 7 հազար դատապարտյալների վրա, արդարադատության նախարար Արտակ Զեյնալյանը վերջերս նշեց, որ այն (համաներումը) ազդեց հանցավորության աճի վրա։ Եվս մեկ նմանատիպ խոստովանություն, որ վերաբերվում է ՃԵԿ-ի խախտումների համար սահմանված տուգանքներին, անցած տարվա հուլիսին հնչեցրեց Ճանապարհային ոստիկանության պետի տեղակալ Արմեն Խաչատրյանը, նշելով, որ 2018 թվականի մայիսից, երբ հայտարարվեց ՃԵԿ-ի խախտումների համար տուգանքների համաներում, ինչպես նաև որոշ չափով թուլացվեց վարչական պատիժների կիրառումը, ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտման թիվն աճեց։ «Վարորդների որոշակի խումբ սխալ ընկալեց վարչապետի քաղաքականությունը վարչական տույժերը ներելու հարցում։ Նրանք սկսեցին ավելի շատ խախտումներ կատարել»- նշեց Խաչատրյանը։
Ահա ուրեմն, ոչ մի հիմք չկա ենթադրելու, թե 19 հազար ֆիզիկական անձ կազմով բանկային հաճախորդների «որոշակի խումբը» ճիշտ «ընկալեց վարչապետի քաղաքականությունը»… Այստեղ, թեպետ, անհրաժեշտ է ոչ մեծ շտկում. վարչապետի կողմից բանկերին պարտադրված քաղաքականությունը։ Ուստիև բոլոր հիմքերը կան ենթադրելու, որ բանկերն այսուհետ ստիպված կլինեն դեռ երկար և ֆինանսական կորուստների գնով վերադարձնել իրենց հաճախորդների մի մասին կարգապահության շրջանակներ։ Գումարած այն, որ բնավ ավելի հեշտ չի լինի հաճախորդների մյուս՝ ավելի ճշտակատար մասի հետ։ Վերջիվերջո, ինչպես որ ՃԵԿ-ի տուգանքների ներման պատմության պարագայում, այստեղ նույնպես ինքըստինքյան ծագում է արդարության հարցը։ Նրանց, ովքեր պարտքերը չէին վերադարձրել, դրանք ներվեցին։ Ինչի՞ հաշվին։ Ճի՛շտ է, բանկերի եկամուտների հաշվին։ Իսկ եկամուտը որտեղի՞ց։ Ճի՛շտ է, պարտաճանաչ հաճախորդներից։ Ստացվում է, որ պարտաճանաչությունը պատժելի է։ Կամ էլ, կիրառելով հայկական բանահյուսության մարգարիտը, ասենք՝ «Ով տ…, ով գնա սանատորիա»։ Շատ հավանական է, որ բանկերի վարկերը ճշտակատար վերադարձնող տասնյակ հազարավոր հաճախորդներ հիմա ավելի ու ավելի հաճախ են մտաբերում այդ ասացվածքը և նույնպես կուզենային սանատորիա գնալ։
Ասենք, այսօր բուն բանկերին էլ ակնհայտորեն չես նախանձի։ Չէ՞ որ վարկառուների ճշտապահության անկումը տեղի է ունենում մի խորապատկերի վրա, երբ աշխատատեղերի զանգվածային կրճատումների, գործազրկության աճի հետ կապված ակներևաբար նվազել է նրանց վճարունակությունը։ Եվ բանկային ոլորտի համար պարտաճանաչ ու վճարունակ հաճախորդը հիմա ոսկու գին ունի։
Ինչևէ, ակներև է, որ պոպուլիզմը չափազանց ծախսատար ու թանկ նստող բան է։ Բանկային համակարգին այն արժեցավ առնվազն 19,5 միլիոն դոլար։ Թեև, բանկիրները փող հաշվել գիտեն, դժվար թե նրանք փորձ չանեն այդ վնասը փոխհատուցել իրենց հաճախորդների հաշվին։ Իսկ վերջնահաշվում իշխանության պոպուլիզմի համար կվճարեն հենց նրանք, ում համար դա (պոպուլիզմը) նախատեսված էր։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-04-08 09:34Евросоюз предоставит Армении новый грант на 270 млн евро в течение 4 лет, который поможет, в частности, малым и средним предприятиям развиваться и выйти на новые рынки. Об этом на брифинге заявила председатель Еврокомиссии Урсула фон дер Ляйен в преддверии трехсторонней встречи с участием госсекретаря США Энтони Блинкена и армянским премьером Николом Пашиняном в Брюсселе, передает АРКА. "Европейский Союз дал обещание быть ближе к Армении и сегодня выполняет это обещание", - заявила она, добавив, что видение сотрудничества ЕС с Арменией было представлено в октябре 2023 года. «ЕС планирует инвестировать в проект Черноморского электрического кабеля, экспорт чистой энергии в Европу, в энергетику, транспорт и разработку средств для диверсификации торговли», - отметила фон лер Ляйен.
-
2024-04-06 09:54Мирный процесс не будет в центре внимания на встрече высокого уровня в формате Армения – ЕС – США. Об этом на брифинге заявил официальный представитель Госдепа США Мэтью Миллер. «На нашей встрече в центре внимания будут экономическая диверсификация Армении, гуманитарная помощь, поддержка беженцев и поддержка политических реформ Армении», – отметил он, передает NEWS.am.
-
2024-04-05 10:10Армянские власти еще не определили, как будет проходить новый участок дороги в Грузию, альтернативный участку у села Воскепар. 12 марта премьер-министр Армении Никол Пашинян заявил, что власти планируют построить новые участки дорог взамен тех, которые «выходят за пределы границ Армянской ССР». В частности, речь идет об участке дороги Ереван-Тбилиси в районе села Воскепар в Тавуше. «Сообщаем, что относительно поднятых вами вопросов обсуждения продолжаются», - сказали в ответ на запрос Sputnik Армения в Министерстве территориального управления и инфраструктур Армении. О результатах обсуждений там обещали сообщить позже.
-
2024-04-04 10:18В первом квартале 2024 года поступления по линии налоговых и таможенных органов в Армении составили 589.2 млрд драмов. Из этой суммы налогоплательщикам и физическим лицам возвращено 88.6 млрд драмов, сообщает Комитет по госдоходам Армении. В результате фактическая исполняемость по части налоговых доходов и госпошлин составила 500.6 млрд драмов, что больше прошлогоднего показателя за тот же период на 39.3 млрд драмов или на 8.5%. Отмечается, что рост налоговых поступлений обусловлен в основном экономической активностью.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-07-01 18:57Երբ և որտեղ կրկին բանը բանից կանցնի «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության (ՔՊ) և անձամբ Նիկոլի խոստացած ապագան, ինչպես պարզվեց, լինելու է առանց ոռոգման ջրի։ Վստահաբար կարելի է պնդել, որ այդ ապագայում շատ բան չի լինելու այն ամենից, ինչն անհրաժեշտ է չգիտես ինչի հիման վրա «հպարտ» քաղաքացիների նույնիսկ տարրական գոյատևման համար, չենք խոսում արդեն նրանց բարգավաճման մասին…
-
2020-08-20 20:19Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտնել է, որ օգոստոսի 12-ի դրությամբ կորոնավիրուսի հետևանքների հաղթահարման հակաճգնաժամային ծրագրերի շրջանակներում ընդհանուր առմամբ հատկացվել է 144,5 մլրդ դրամ, հաղորդում է ԱՌԿԱ գործակալությունը: «Որից սոցիալական միջոցառումներով ծախսվել է 26,2 միլիարդ դրամ, տնտեսական միջոցառումներով ծախսվել է 17,5 միլիարդ դրամ, 19,9 միլիարդ դրամ տրամադրվել է բանկերին», - հինգշաբթի օրն ասել է նա կառավարության նիստում: Վարչապետը նաև հայտարարել է, որ կառավարության ձեռնարկած խրախուսական միջոցների արդյունքում բանկերի կողմից մոտ 92,8 մլրդ դրամ փոխառու միջոցներ են տրամադրվել բիզնեսին։
-
2019-08-13 07:23Ինչպես սպիտակը սևի վրա Բոլոր ժամանակներում պոպուլիստական ռեժիմներին բնորոշ է եղել թերի ֆունկցիոնալությունը։ Մեկ տարի և երեք ամիս ժամանակահատվածում մեր երկրում այդ թերիությունը դրսևորվեց առավել քան ակներևաբար։
-
2019-07-31 08:30Ամերիաբանկը ներկայացնում է անկանխիկ վճարումների արշավ ուսանողների համար: Արշավի շրջանակում ուսանողները կարող են մոտենալ Ամերիաբանկի ցանկացած մասնաճյուղ՝ գործող ուսանողական քարտով և անձը հաստատող փաստաթղթով, և դիմել անվճար VISA Classic քարտ ստանալու համար: