2020-07-28 15:06
Рубен МАРГАРЯН
ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ԶՐԱՀԱՏԵԽՆԻԿԱՆ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՈՒՄ, ՎԵՐԼՈՒԾԱԲԱՆԸ՝ ԼԻԼԻԹ ՄԱԿՈՒՆՑԻ ՄԵՋ
Վաղը սկսվելու են Թուրքիայի և Ադրբեջանի զինված ուժերի համատեղ զորավարժությունները։ Կտևեն մինչև օգոստոսի 10-ը։ Թուրքական բանակի ստորաբաժանումներն արդեն ժամանել են Հայաստանին սահմանակից Նախիջևան, որտեղ նրանց հանդիսավոր դիմավորում է սպասում։ Ադրբեջանում թուրք զինվորականների ներկայության մասին այս կամ այն ձևով խոսվել է միշտ։ Բայց որ այդչափ բացահայտ... Որքան հիշում ենք, դրանք երկու երկրների զինված ուժերի ամենամասշտաբային զորավարժություններն են Հայաստանին սահմանամերձ տարածքում։
Այդ զորավարժությունների համատեքստում հայ-ադրբեջանական սահմանի վրա հուլիսի կեսերին տեղի ունեցած սրացումը նոր իմաստ է ստանում։ Չէ՞ որ այն ժամանակ շատերն էին հարց տալիս. Ադրբեջանի ինչի՞ն էր պետք դա։ Ըստ երևույթին, դա մարտական հետախուզություն էր՝ թուրք-ադրբեջանական զորավարժություններից առաջ։ Հայկական զինված ուժերի մարտունակության, տեխնիկական հագեցվածության ստուգում։ Խաղի միջազգային մասնակիցների արձագանքի ստուգում։ Հնարավորինս մեծ տեղեկատվության հավաքում՝ թուրք-ադրբեջանական հնարավոր համատեղ արկածախնդրության ռիսկը գնահատելու համար…
Հայաստանը, նրա դաշնակիցներն ու միջազգային կառույցներն ընդհանուր առմամբ անցան ստուգումը։ Հայկական զինված ուժերը ցույց տվեցին, որ բավականաչափ մարտունակ են արժանի հակահարված տալու համար։ Միջազգային կառույցները կոչ արեցին Թուրքիային զուսպ լինել Ադրբեջանին իր աջակցության վերաբերյալ արտահայտություններում, այդ մասին ասվում էր նաև Մինսկի խմբի համանախագահների հայտարարություններում։ Ռուսաստանն առանձին նախազգուշացրեց Թուրքիային։ Ոչ միայն դիվանագիտական լեզվով։ Ներկայումս զորավարժություններ են ընթանում Ռուսաստանի Հարավային ռազմական օկրուգում, որոնց մասնակցում են 102-րդ ռուսական ռազմակայանը և հայկական զորամասեր։
Թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունների մեկնարկից առաջ հեռախոսազրույց է տեղի ունեցել Պուտինի և Էրդողանի միջև։ Զրույցի ընթացքում Վլադիմիր Պուտինն ընդգծել է լարվածության ահագնացմանը նպաստող ցանկացած գործողությունների բացառման կարևորությունը, հաղորդում է Կրեմլի մամուլի ծառայությունը: Երկու երկրների ղեկավարները նաև նշել են, որ այլընտրանք չկա միջազգային իրավունքի սկզբունքների հիման վրա Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության քաղաքական-դիվանագիտական կարգավորմանը՝ ի նպաստ Հայաստանի և Ադրբեջանի ժողովուրդների շահերի:
Այստեղ պարզապես հիշեցնենք, որ սահմանի վրա հուլիսյան սրացման ժամանակ Թուրքիայի ողջ քաղաքական վերնախավը, այդ թվում նաև Էրդողանը, սպառնում էին, թե ամեն կերպ կսատարեն «սեփական տարածքային ամբողջականությունը» վերականգնելու Ադրբեջանի ցանկացած որոշմանը…
Իսկ ի՞նչ են մտածում մեր սորոսաճտերը։ Ինչո՞ւ են պապանձվել։ Մի՞թե ամենահարմար ժամանակը չէ՝ պահանջելու 102-րդ բազայի դուրսբերում, խոսելու ռուսական հինգերորդ շարասյան մասին, պահանջելու, որ Մարգարիտա Սիմոնյանը փոխի ազգանունը։ Ո՞ւր են Լևոն Բարսեղյանի, Լևոն Շիրինյանի, Ստեփան Գրիգորյանի, Արա Պապյանի, Արթուր Սաքունցի, Ստյոպա Սաֆարյանի, Ժիրայր Սեֆիլյանի, Արարատ Միրզոյանի հակառուսական ցասումնաճառերը... Տարօրինակ է այս ամենը, շատ տարօրինակ....
Նիկոլ Փաշինյանն էլ առանձնապես չի երևում վերջին օրերին։ Գուցե արձակուրդի մեջ է, չէ՞ որ արձակուրդային սեզոնն է։ Մանավանդ որ Պուտինի և Էրդողանի պայմանավորվածությունները իրենց տեղն ունեն, բայց մեծաքանակ զրահատեխնիկայի և մարտական ավիացիայի ներգրավմամբ զորավարժություններն այնպիսի բան են, որ միջադեպերն ու սադրանքները բացառել չի կարելի։
Ճիշտ է, ինքը՝ Լիլիթ Մակունցն ասաց, թե Թուրքիան չի միանա Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի լայնածավալ ագրեսիային։ Իսկ երբ դա ասում է իշխող խմբակցության ղեկավարն ու Փաշինյանի խայտառակ անգլերենի նախկին դասատուն, ապա դա ինչ-որ բան արժե... Չէ՞ որ նա ակնհայտորեն սխալվում էր, երբ ասում էր, թե մշակույթն ինքն է, այն իր մեջ է։ Նրա մեջ նույնիսկ բնածին քաղաքական գործիչը չէ։ Նրա մեջ մեծ վերլուծաբանն է։ Ուստի ճիշտ ժամանակն է, որ Փաշինյանը հանգստանա, մտածի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման շուրջ բանակցությունների գալիք բարդ փուլի մասին, դե, ու նաև ... պարզապես մի քիչ լռի։ Բոլորին մեծ օգուտ տված կլինի։
Բլոգեր Կարեն Հովհաննիսյանի լուսանկարը արված է Արենի համայնքի պարտեզներից: Ձախ կողմում հայկական դիրքն է, աջից՝ նոր ադրբեջանական
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-30 08:58Никол Пашинян ушел в отпуск: с сегодняшнего дня по 15-ое августа… Даже трудно представить, чтобы наш живчик на столько дней оставил все дела. Наверное, попытается использовать отпуск, чтобы снова вернуться к теме проведения в Эчмиадзине митинга с требованием отставки Католикоса. К теме организации такого митинга в качестве не премьера, а «рядового прихожанина» …
-
2025-07-29 10:40Хокку Жаркий вечер. О грустной доле Заплакал летний фонтан. То, что ему будут вставлять палки в колеса, мэр Гюмри Вардан Гукасян наверняка ожидал. То, что методы будут разные, предполагал. То, что, по его же словам, нет судебной инстанции, где бы не рассматривалось то или иное связанное с ним дело, его не особо удивляет. Как и то, что под разными предлогами замораживают счета Гукасяна, чтобы не дать возможности оплачивать кредиты: понятно. Но вряд ли предполагал, что его обвинят в репертуаре поющих фонтанов Гюмри.
-
2025-07-29 09:39Наверное, Никол Пашинян считает себя дальновидным политиком. Наверное, искренне желает сделать Армению конкурентной в регионе, а потому стремится быть гибким на внешнеполитической арене, не боится «разрывать шаблоны», как учил армянского премьера еще Джон Болтон. Политику на «разрыв шаблонов» премьер аргументирует своим прошедшим опытом. Дескать, анализ поражений привел его к единственно возможному выводу о смене внешнеполитических приоритетов. Ну не он же виноват, в самом деле? Исключительно – неправильные приоритеты. Какой-то «чужой» Арарат, когда есть свой Арагац…
-
2025-07-29 09:27Участию Пашиняна в Международной экологической конференции на Алтае в официальных СМИ уделено мало места. Оно и понятно, на поверхности визит не примечателен. Но это на поверхности. О роли поездки Пашиняна на Алтай в принятом Ереваном решения отказать американцам в аренде коридора через Сюник говорили. Но визит примечателен и в контексте российско-армянских отношений в целом.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-03-16 19:42Լեռնային Ղարաբաղի արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը հայտարարում է, որ Արցախի ճանաչումը որպես Ադրբեջանի մաս անհնար է։ Դա կհանգեցնի հայկական Արցախի ոչնչացման։ Դավիթ Բաբայանը վստահ է. ինչպես էլ որ ընթանա հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը, այն չպետք է ընթանա Արցախի շահերի հաշվին: Դավիթ Բաբայանը համարում է, որ Երևանում չի կարող լինել այնպիսի իշխանություն, որը կհամաձայնի Արցախի կարգավիճակին Ադրբեջանի կազմում... Բուն այն փաստը, որ Դավիթ Բաբայանը հայտարարում է դա, վկայում է այն մասին, որ իրականում նա լուրջ կասկածներ ունի։
-
2022-03-11 19:57Արդեն քանի օր շարունակ Արցախում անհանգիստ է։ Ըստ էության, ոչ ոք՝ ո՛չ Հայաստանում, ո՛չ էլ Արցախում, առանձնապես չի զարմացել։ Բնական է, որ ֆաշիստական պետությունը փորձելու է օգտվել Ուկրաինայի հետ կապված ճգնաժամից, որպեսզի ձեռնարկի Արցախի Հանրապետությունը վերացնելու նոր փորձ։
-
2022-03-07 20:00Մի «ըմբոստ» միտք, որը ցանկանում եմ կիսել ձեզ հետ։ Այն ամփոփված է նրանում, որ Ուկրաինայում ռազմական գործողություն անցկացնելու Պուտինի որոշման վրա, ի թիվս այլ գործոնների, ազդել է նաև 2020-ի աշնան 44-օրյա պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղում։ Փորձեմ պարզաբանել։
-
2022-01-26 20:02Խորհրդակցություն Գորիսում Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով 2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայի արդյունքում Ադրբեջանը չիրականացրեց ռազմավարական ոչ մի խնդիր և կրեց կենդանի ուժի և ռազմական տեխնիկայի շատ ավելի մեծ կորուստներ, քան Արցախի Պաշտպանության բանակը: