2021-11-23 20:00
Марина МКРТЧЯН
«ՆՐԱՆՔ ՎԱՐԻ ԵՆ ՏԱԼԻՍ ԵՐԿԻՐԸ, ՈՐԸ ՄԵՆՔ ՀԱՄԱՐՈՒՄ ԵՆՔ ՄԵՐ ՀԱՅՐԵՆԻՔԸ»
3 տարվա ընթացքում Միքայելյանը հասկացե՞լ է, թե ինչ էր ասել:
2018 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Դուշանբեի վերելակում Ալիևի հետ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերվեցին որոշակի պայմանավորվածություններ, որից հետո Փաշինյանն ու իր ծառայանին երկար ժամանակ պարծենում էին, թե ադրբեջանցիները դադարեցրել են գնդակոծությունները Արցախի շփման գծի ողջ երկայնքով:
ՀՀԿ-ի առաջին դեմքերը եվ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը բազմիցս զգուշացրել են, որ այդ պայմանավորվածությունների համար ստիպված ենք լինելու շատ թանկ վճարել։ Այդպես էլ ստացվեց։ Սահմանի վրա աննախադեպ լռության մասին հայկական կողմի պոպուլիստական հայտարարությունների տարփողման ներքո հակառակորդը լայնածավալ ինժեներաշինարարական աշխատանքներ իրականացրեց այն հատվածներում, որոնք կարող էին հենահարթակ ծառայել հետագա ագրեսիայի համար: Այդ աշխատանքների խորապատկերին հայկական զինված ուժերին հրաման էր տրվել. «Չկրակե՛լ»։ Եթե չլինեին վերելակային պայմանավորվածությունները, ապա նախկին վարչակազմի օրոք նման աշխատանքներ չէին կարող անցկացվել, դրանք պարզապես կկասեցվեին։
Վերելակում բանակցելուց հետո Փաշինյանը էականորեն մոտեցրեց առաջին արտահերթ ընտրությունների օրը։ Դեկտեմբերի 9-ին կլրանա էյֆորիայի պայմաններում քվեարկության երրորդ տարին։ Իսկ այ նոյեմբերի 26-ին կլրանա Թալինում տեղի ունեցած միջադեպի 3-րդ տարին, որտեղ Սասուն Միքայելյանը հայտարարեց. «Այս հաղթանակը, որ մեր հանրապետությունում կրեցիք դուք՝ հայ ժողովուրդը, ավելի կարևոր էր, քան թե արցախյան ազատամարտը»։ Միքայելյանին պատասխանեցին Արցախից, որից հետո նոյեմբերի 29-ին Ճամբարակում քարոզարշավի ընթացքում Փաշինյանը սպառնաց. «Այն, ինչ տեղի է ունեցել, ձեզ հետ կքննարկեմ, բայց ընտրություններից հետո, իսկ մինչ այդ ասում եմ՝ զբաղվե՛ք ձեր գործով»։
Արցախի Հանրապետությունում դեկտեմբերի 9-ի արտահերթ ընտրություններից հետո, իսկապես, կադրային փոփոխություններ տեղի ունեցան ուժային կառույցներում։ Փաշինյանը անպատիժ չթողեց այն ուժայիններին, ովքեր կասկածել էին, որ իր գունավոր այլանդակության ծաղրապատկերն ավելի կարևոր է, քան Արցախի ազատագրումը…
Միքայելյանի այդ նախընտրական հայտարարությունից անցել է 3 տարի։ Արդեն կորսված է Արցախի տարածքի 75 տոկոսը, զոհվել է 5 հազար հայ զինվոր, Սյունիքում մոլեգնում են զավթիչները։ Մենք կատարեցինք այս էքսկուրսը, որպեսզի հիշեցնենք, թե ինչից սկսվեցին գնդակոծությունների դադարեցման ուղղությամբ ջանքերը, և ինչի հանգեցրին դրանք ի վերջո։ Գործընթացը դեռևս ավարտված չէ, նոյեմբերի 16-ին Սյունիքում առանց գեթ մեկ կրակոցի հանձնվեց ևս 4 դիրք։ Հետաքրքիր է, Միքայելյանն ինքը գիտակցե՞լ է 3 տարի առաջ նոյեմբերի 26-ին Թալինում իր ասածի իմաստն ու հետևանքները։
Նախորդ խորհրդարանը հանձնեց Արցախը, իսկ սա կոչված է հանձնելու Սյունի՞քը
Ռեժիմի քարոզչամեքենան ներշնչում էր քաղաքացիներին, թե գունավոր հեղափոխության հայկական ծաղրապատկերի առաջնորդը պայմանավորվել է Ալիևի հետ, թե իբր՝ Փաշինյանին հաջողվեց այն, ինչը չի հաջողվել երկրորդ և երրորդ նախագահներին։
Արդյունքում Ալիեվը դադարեցրեց գնդակոծությունները, որպեսզի հնարավորություն տա Փաշինյանին սարքել իր սեփական խորհրդարանը, որը կոչված էր վավերացնելու Արցախի հանձնումը, ինչն էլ տեղի ունեցավ: Խայտառակ կապիտուլյացիայից հետո ընդամենը 5 պատգամավոր լքեց դեկտեմբերի 9-ի ընտրությունների արդյունքներով ձևավորված խորհրդարանի «Իմ քայլը» խմբակցությունը: 3,5 տարի շարունակ Փաշինյանին շատ բան էր ներվում, միայն թե ադրբեջանցիները չկրակեն։ Արդյունքում կապիտուլյանտը հողի բաժին դարձրեց 5 հազար երիտասարդների և ստեց, թե փրկել է 25-30-35 հազար կյանք (թիվը շարունակ աճում էր)։ Դուշանբեի վերելակում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները հանգեցրին կոնկրետ արդյունքների...
Այժմ իրավիճակը կրկնվում է Հայաստանում։ Հունիսի 20-ի արտահերթ ընտրությունների արդյունքներով Փաշինյանը ցույց տվեց Ալիևին, որ 44-օրյա պատերազմում պարտվելուց հետո իր լեգիտիմությունը չի տուժել, ուստի կարող է շարունակել Սյունիքի հանձնման վերաբերյալ պայմանավորվածությունների կատարումը։ Նախորդ խորհրդարանը հանձնեց Արցախը, սա կոչված է հանձնելու Սյունիքը։
«2021 թվականի մայիսի 12, մինչ ադրբեջանական զորքերն անարգել մուտք էին գործում Սյունիքի, Վայոց ձորի, Գեղարքունիքի տարբեր տեղամասեր, իշխող ուժն ու ՊՆ, ԳՇ որոշ պաշտոնյաներ հրատապ կարգով տեղեկացնում էին, որ կրակահերթեր, փոխհրաձգություն չի եղել։ Այսինքն՝ նույնիսկ այն հատվածներում, որտեղ դիրքեր էին տեղակայվել, մոտեցող թշնամու վրա կրակ չէր արձակվել»,- ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր, ռազմական փորձագետ Տիգրան Աբրահամյանը։
Նա արձանագրել է, որ ներխուժմանը հաջորդած շաբաթներին չկրակելու հրամանի պայմաններում սահմանագծին ձեռնամարտեր են ընթացել հայ զինվորականների և ադրբեջանցի զավթիչների միջև։ Այն մասին, որ զինվորներին տրվել է նման հրաման, գրում էին ընդդիմադիր ԶԼՄ-ները, այդ մասին խոսում էին ընդդիմադիր պատգամավորները, սակայն նրանց ոչ ոք չէր լսում։ Ավելին, քաղաքական հաճկատարները կոչ էին անում չանվանել ադրբեջանցիներին զավթիչներ, քանի որ նրանք չեն կրակում։
Հետո զավթիչները սկսեցին կրակել հայկական դիրքերի վրա և դադարեցրին գնդակոծությունները միայն այն ժամանակ, երբ Ալիևը որոշեց ժամանակ տալ Փաշինյանին խորհրդարանական երկրորդ արտահերթ ընտրությունների անցկացման համար։ Պատմությունը կրկնվեց բառացիորեն, պարուրաձև. եթե 2018 թվականի դեկտեմբերի 9-ի ընտրությունները հնարավորություն բացեցին Ալիևի առջև Արցախի Հանրապետության դեմ ագրեսիայի համար, ապա հունիսի 20-ի արտահերթ ընտրությունները լեգիտիմ դարձրեցին Սյունիքի և Գեղարքունիքի մարզերի բռնազավթումը։
Անդրադարձ ակունքներին
Մայիսի 12-ից անմիջապես հետո իշխող ռեժիմը լայնածավալ գործողություն ձեռնարկեց երկու մարզերի համայնքների բնակիչներից զենքն առգրավելու ուղղությամբ։
Մարդիկ, որոնց տները գտնվում են ադրբեջանական դիրքերից մի քանի հարյուր մետր հեռավորության վրա, տեսախցիկների առջև գանգատվում էին, որ իրենցից առգրավել են նույնիսկ որսորդական հրացանները: Խորամուխ եղեք. ինքնիշխան Հայաստանի տարածքի բռնազավթման պայմաններում զորքերին հրաման են տալիս «Չկրակե՛լ», իսկ բնակչությունից առգրավում են զենքը, ինչի ապացույցները շատ-շատ են…
Արդեն հայտնի է, որ զավթիչների սանձազերծած դիրքային պատերազմից հաշված օրեր առաջ հայկական դիրքերից հեռացրել են զորահավաքային ռեզերվը։ Նոյեմբերի 14-16-ի իրադարձությունների մասնակիցներն այսօրը տարակուսում են, թե որտեղից են ադրբեջանցիներն իմացել, որ հրաման է եղել հետ կանչել պահեստազորայիններին: Ոմանք հիշեցին, որ դիրքային պատերազմը սկսվել է նոյեմբերի 14-ին, երբ պաշտպանության նախարարը դեռևս Արշակ Կարապետյանն էր, որը հայտնի է թուրք գեներալակազմի հետ իր սերտ կապերով…
Ըստ Սահմանադրության (հոդված 14, կետ 1)՝ «Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերն ապահովում են Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանությունը, անվտանգությունը, տարածքային ամբողջականությունը և սահմանների անձեռնմխելիությունը»։ Այն, ինչ տեղի է ունենում մայիսի 12-ից ի վեր, այդ հոդվածի կոպիտ խախտում է և վերելակային դիվանագիտության անմիջական հետևանք։
Վերջում՝ ևս մեկ հակիրճ անդրադարձ ակունքներին. 1998թ. օգոստոսի 25-ին Պետդուման խորհուրդ տվեց Ելցինին հրաժարական տալ, նախագահին մեղադրեցին ԽՍՀՄ փլուզման և Բելովեժյան համաձայնագրերի ստորագրման համար։ 240 ձայն իմպիչմենտի օգտին էր և ընդամենը 72՝ դեմ։ Արդեն ոչինչ հնարավոր չէր վերադարձնել, աշխարհի քարտեզից անհետացել էր պետությունը, որի մասն էր Հայաստանը։ «Նրանք զուգարանակոնքը գցեցին երկիրը, որը մենք համարում էինք մեր հայրենիքը», - այն ժամանակ հայտարարեց իմպիչմենտի կողմնակիցներից մեկը՝ մեղադրելով Ելցինի թիմին դավաճանության մեջ։
ԽՍՀՄ-ից հետո աշխարհի քարտեզից անհետացավ մի քանի պետություն, Ռուսաստանն այդպես էլ չկարողացավ օգնության հասնել նրանց։ Մեր դեպքում գործընթացն արդեն հասել է վերջնական փուլին. երկիրը դեռ «վարի չեն տվել» ամբողջությամբ, բայց դա արդեն ընթացքում է…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-04 09:197 мая министр юстиции Србуи Галян объявила, что текст новой Конституции будет готов в течение 10 месяцев. 2 месяца уже позади, а 5 июля исполнится 30 лет со дня первого референдума по принятию Конституции. 30 лет назад в этот день состоялись референдум и парламентские выборы. Оппозиция призывала голосовать против проекта Конституции, утверждая, что он сшит по Левону Тер-Петросяну. В тот день даже в страшном сне не привиделось бы, что в 2025 г. проект нового Основного закона будет создаваться под диктовку Баку и Анкары, а из преамбулы будет изъята ссылка на Декларацию о независимости Армении! Тогда никто не мог предположить, что через 30 лет проект новой Конституции будут шить по Ильхаму Алиеву!
-
2025-07-04 09:115 июля Пашинян подведет итоги объявленной 28 июня 5-дневки (с 1 по 5 июля) без ругани, "в рамках общественного консенсуса и дискуссии". Он наложил вето на свой привычный лексикон, однако даже в этом случае приглашение к общественному диалогу в его устах выглядит до смешного нелепо. Репертуар Пашиняна – битье об стены, укладывание лицом на асфальт, вытаскивание за галстуки с руководящих кресел, удары молотком по головам политических противников. Из свежих примеров – озвученная с трибуны парламента угроза бросить в тюрьму руководителя и секретаря фракции "Айастан" Сейрана Оганяна и Арцвика Минасяна. Теперь поговаривают о том, что генпрокурор Анна Вардапетян придет в парламент и за депутатом Артуром Саркисяном…
-
2025-07-03 09:32"Ты увидишь вмешательство, проходимец!", "Навсегда заставлю замолчать!". Эти записи Пашинян сделал в ответ на следующее заявление крупного российского предпринимателя Самвела Карапетяна: "Маленькая группа, забыв армянскую историю, тысячелетнюю историю армянской церкви, набросилась на церковь и на народ. Я всегда был рядом с армянской церковью и армянским народом. Если политическим деятелям не удастся, то мы своим способом вмешаемся в поход властей против церкви". За эти слова Карапетян, по личному указу Пашиняна, помещен под 2-месячный арест. А теперь обратимся к фактам, которые помогут проследить динамику политических репрессий в виде наступления режима на свободу слова за истекшие годы.
-
2025-06-30 09:17Нынешний этап политических репрессий, включая аресты, "Голос" предсказал еще на исходе зимы с указанием главных мишеней главаря правящей верхушки. Поводом для арестов стал "план государственного переворота". При детальном ознакомлении на языке подлинника не покидает ощущение, что текст написан впопыхах на коленке, и это сочинение на уровне начальных классов средней школы Пашинян пытается выдать за сенсационное "разоблачение" и "предотвращение" попытки повторить теракт 27 октября 1999 г.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-01-18 20:26Վանաձորում քննարկում են հետագա գործողությունները… Վանաձորում դեկտեմբերի 5-ի ընտրությունների արդյունքներով ձևավորված ավագանու «Հայրենիք» խմբակցության ղեկավար Վահե Դոխոյանն օրերս բնորոշեց քաղաքում տիրող իրավիճակը որպես պայթյունավտանգ, չբացառելով, որ ընդդիմությունը՝ զանգվածների աջակցությամբ, «արմատական քայլեր» կձեռնարկի:
-
2021-12-15 10:02Երբ «դիմակների շոուն» դեռ պահանջված էր Հանցավոր ճանապարհով ձեռք բերված գույքի բռնագանձման մասին սկանդալային օրենքի առաջին զոհը դարձավ ԱԱԾ պաշտոնաթող գնդապետ Սերոբ Հարությունյանը։ Ռեժիմը վրեժ լուծեց նրանից՝ ներկայիս պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի քրեական անցյալի մասին տեղեկություններ հրապարակելու համար։ Հարությունյանից հետո երկրորդը դարձավ նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանը։ Հանգստյան օրերին նրան տեղափոխել են հիվանդանոց՝ առողջական վիճակի վատթարացման պատճառով. այս տարի նա ինսուլտ Է տարել։
-
2021-09-28 21:53Նիկոլը 110 հազար դոլար է վճարել դրոնների համար Հիշո՞ւմ եք նախորդ գումարման խորհրդարանի նախագահ Արարատ Միրզոյանի սրտահույզ ռեպլիկը՝ ապառիկով կենցաղային տեխնիկա գնելու մասին: Ռեպլիկն ընդգրկվել էր երկրի ամենաբարձր ամբիոնից Փաշինյանի հնչեցրած ելույթում։ Կրկնակի գործակալի մասին Միքայել Մինասյանի բացահայտումն ավելի ուշ եղավ, իսկ մինչ այդ հեղափոխական հանրությունը բառացիորեն արտասվում էր Արարատի խոստովանությունից, թե իբր՝ նա ցանկացել է ապառիկով ինչ-որ բան գնել տան համար, բայց թույլ չեն տվել…
-
2021-09-08 17:52«Ալեն Սիմոնյանի ծովափնյա հանգիստը զարմանալու չէ, դա է այդ մարդկանց աշխարհընկալումը, ընտրել եք, աջակցել եք ,ուրեմն բարի եղեք նաև հանդուրժել. գերիների հարցը իրենց համար ակտուալ չէ, առհասարակ արցախյան հիմնահարցը ակտուալ չէ իրենց համար, կարևորը՝ SOQAR-ը էժան նավթամթերք է շուտով ներկրելու Հայաստան, թե ինչ դուստրիկ ձեռնարկության փաթեթավորմամբ , դա հետո կերևա»։ Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է Արցախի Ազգային ժողովի պատգամավոր Կարեն Հովհաննիսյանը: