Последние новости
2024-07-11 17:34

Ո՞ՒՐ Է ԼԱՎԱՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԱՌԻԹԸ

0
Telegram

2020 թվականից ի վեր Հայաստանի և ԱՄՆ-ի միջև առևտրաշրջանառությունը եռապատկվել է։ Այս մասին հուլիսի 10-ին Երևանում կայացած ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) ղեկավար Սամանտա Փաուերը, հաղորդում է News.am-ը։

«Եթե 2020 թվականին այս թիվը կազմում էր 96 միլիոն դոլար, ապա 2023 թվականին այն կազմել է 321 միլիոն դոլար։ Այս տեմպերը կարող են արագանալ։ Մենք Հայաստանին աջակցելուց անցնում ենք Հայաստանի հետ առևտրի: Մենք Հայաստանի կառավարությանն օգնել ենք բարելավելու ներդրումների հնարավորությունները ներմուծման և արտահանման ոլորտում, գյուղատնտեսության, զբոսաշրջության և տեխնոլոգիաների ոլորտներում։ Բացի այդ, մենք աշխատում ենք խրախուսել տեղական սննդամթերքի արտադրությունը, ներառյալ հայկական կլիմայական պայմաններին համապատասխան հացահատիկային կուլտուրաների մշակումը»,- հավելել է նա։

ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ.ԹԵ ՈՐՏԵՂԻՑ Է ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՔԱՂՈՒՄ USAID-Ի ՂԵԿԱՎԱՐԸ, ԴԺՎԱՐ Է ԱՍԵԼ։ Սակայն ակնհայտ է, որ ներկայացված թվերն ու դրանց գնահատականը առնվազն հարցեր են առաջացնում։

Ահավասիկ Սամանտա Փաուերը պնդում է, թե 2020 թվականին ԱՄՆ-ի և Հայաստանի միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 95 միլիոն դոլար։ Մինչդեռ, ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, հայ-ամերիկյան առևտրաշրջանառությունը 2020 թվականին կազմել է ավելի քան 152 միլիոն դոլար: 2023 թվականին այդ ցուցանիշը հասել է 670 միլիոն դոլարի։ Եվ այստեղ հարց է առաջանում. որքանո՞վ են առհասարակ հավաստի USAID ղեկավարի տվյալները, եթե դրանք ոչ մի կերպ չեն համընկնում հայաստանյան պաշտոնական վիճակագրության հետ:

Ասենք, տվյալ համատեքստում շատ ավելի արդիական է մեկ այլ հարց. այդ ինչո՞ւ հանկարծ Սամանտա Փաուերը որոշեց, որ ապրանքաշրջանառության աճի տեմպերը կարող են արագանալ։ Եթե նա դա ասեր անցած տարեվերջին կամ ընթացիկ տարվա սկզբին, ապա, այո, վերջին տարիներին ցուցանիշի բազմապատկման մեջ կարելի է տեսնել աճի միտումներ։ Բայց բանն այն է, որ արդեն այս տարվա ընթացքում արձանագրվում է հայ-ամերիկյան առևտրաշրջանառության ծավալների էական անկում։ Մասնավորապես, 2024 թվականի հունվար-մայիս ամիսներին երկրների միջև շրջանառությունը կազմել է 193 մլն դոլար, մինչդեռ նախորդ տարվա հունվար-մայիս ամիսներին այդ ցուցանիշը եղել է 307 մլն դոլար։ Այսինքն այս տարեսկզբից նշյալ ցուցանիշը նվազել է ավելի քան 37 տոկոսով։ Նման անկման խորապատկերին խոսել այն մասին, թե աճի տեմպերը կարող են արագանալ, ուղղակի անհեթեթ է։ Այդ ինչպե՞ս է անկման դինամիկան վկայում աճի արագացման մասին: Դա ինչ է, հաջողության ինչ-որ նոր բանաձև՞։

Իսկ եթե այնուամենայնիվ փորձենք ավելի համարժեք գնահատել հայ-ամերիկյան առևտրային հարաբերությունների մակարդակը, ապա արժե ուշադրություն դարձնել Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության մեջ ԱՄՆ-ի տեսակարար կշռի ցուցանիշներին։ Քանզի ապրանքաշրջանառության ծավալի բացարձակ մեծության պարագայում կան գործոններ, որոնք խանգարում են տեսնել օբյեկտիվ պատկերը։ Օրինակ, անհրաժեշտ է հաշվի առնել դոլարի փոխարժեքի փոփոխությունները։ Կամ այնպիսի գործոն, ինչպիսին վերաարտահանումն է, որը հակառուսական պատժամիջոցների խորապատկերին նախորդ երկու տարիների ընթացքում մեծապես ազդել է Հայաստանի արտաքին առևտրի ցուցանիշների վրա։

Ինչ վերաբերում է Հայաստանի արտաքին առևտրում ԱՄՆ-ի տեսակարար կշռին, ապա կարելի է արձանագրել բավական մռայլ միտումներ։ Ընթացիկ տարվա առաջին 5 ամիսների ընթացքում, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, այդ ցուցանիշը պարզապես փլուզվել է՝ 4,1%-ից կրճատվելով 1,2%-ի: Բացի այդ, այն ժամանակաշրջանում, որի մասին խոսում է Սամանտա Փաուերը, Ամերիկայի մասնաբաժինը Հայաստանի արտաքին առևտրում իսկապես աճել է։ Բայց հաստատ ոչ տպավորիչ տեմպերով: Այսպես, 2020 թվականին այդ ցուցանիշը կազմել է 2,1%, 2021 թվականին՝ 2,5%, 2022 թվականին՝ 3,2%, նույնքան էլ՝ 2023 թվականի արդյունքներով։ Իսկ այ 2024-ին, ինչպես արդեն նշեցինք, տեղի ունեցավ ոչ թե պարզապես նվազում, այլ բազմակի անկում։ Եվ ահա այս խորապատկերին USAID-ի ղեկավարը խոսում է հայ-ամերիկյան առևտրային համագործակցության վարդագույն հեռանկարների մասին՝ հիմք ընդունելով վիճակագրությունը, որն իրականում վկայում է մռայլ միտումների մասին…

ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА

  • А КАК ЖЕ ПРИОРИТЕТЫ?
    2025-05-24 11:43

    Согласно данным статистического комитета РА, в первом квартале текущего года ВВП Армении вырос на 5,2% по сравнению с тем же периодом прошлого года. Показатель в принципе нормальный, если учесть некоторые ранее представленные прогнозы. Например, Центральный банк РА прогнозирует по итогам года рост ВВП в диапазоне от 4,8% до 7%. Всемирный банк прогнозирует 5-процентный рост ВВП по итогам года. МВФ ожидает рост ВВП в 4,9%. Таким образом, можно сказать, что пока данный макроэкономический показатель остается в ожидаемом коридоре.

  • КОНВЕРТАЦИЯ ФИАСКО
    2025-05-22 09:50

    Почти половина срока, выделенного гражданам Армении на то, чтобы представить декларации о собственных доходах, прошла. Напомним, до 1 ноября граждане должны поделиться с государством информацией о своих доходах за прошлый год. Так вот, глядя на то, какой "популярностью" пользуется эта идея в народе, любое другое правительство, по крайней мере адекватное, констатировало бы фиаско инициативы и приостановило бы ее. Уже сейчас можно с полной уверенностью сказать, что провал данной программы неизбежен, о чем, кстати, свидетельствуют официальные данные.

  • СЕКРЕТ РОСТА
    2025-05-20 09:34

    Объем продукции, произведенной в первом квартале 2025 года в Армении в сферах сельского хозяйства, лесного хозяйства и рыбоводства, в текущих ценах составил 121 498.1 млн драмов, увеличившись по сравнению с аналогичным периодом 2024 года на 10%. Об этом сообщает Национальный статистический комитет республики, передает АРКА. Так, объем производства в сфере сельского хозяйства за отчетный период вырос на 10,5% и составил 97 469.9 млн драмов. При этом объем производства в сфере животноводства составил 74 631.0 млн драмов, увеличившись на 2,5% по сравнению с январем-мартом прошлого года, а в сфере растениеводства – 22 838.9 млн драмов при росте на 53,5%.

  • ДЛЯ ЧЕГО НУЖНЫ ПОСРЕДНИКИ?
    2025-05-17 10:15

    Министерство экономики Армении предлагает создать Фонд "Оператор текстильной отрасли", на который будут возложены функции оператора отрасли. Соответствующая инициатива размещена на едином портале правовых актов, передает АрмИнфо. Как говорится о пояснении к документу, текстильная промышленность является одним из приоритетных и ключевых секторов экономики, определенных правительством РА, который обеспечивает тысячи рабочих мест, особенно для женщин. Многие заводы и мастерские работают за пределами Еревана, в регионах, где это имеет большое значение в условиях высокого уровня безработицы. Текстильная продукция из Армении экспортируется в основном в Российскую Федерацию, страны ЕС и США. Расширение объемов экспорта способствует притоку иностранной валюты и улучшению платежного баланса Армении. Развитие текстильной отрасли также стимулирует местное производство сырья (например, хлопка, шерстяных изделий) и смежные отрасли: транспортировку, упаковку и маркетинг.

ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ