2019-03-26 20:14
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ՄԻՆՉ ՆԻԿՈԼԸ ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ Է ԵՐԳՈՒՄ
«Երբ որ միջազգային հանրությունն ասում ա, որ հանրություններին պետք ա պատրաստել խաղաղության. իսկ ո՞վ պետք ա դա անի։
Ես, օրինակ, անկեղծ որ լինեմ, շատ բան ունեմ ասելու Ադրբեջանի հանրությանը, և շատ գոհ կլինեի, եթե էդպիսի հնարավորություն ստեղծվեր։ Բայց ես հիմա միակողմանիորեն չեմ ուզում էդ ասելիքը ասել: Օրինակ, ինձ հետաքրքիր ա, Ադրբեջանի նախագահը ի՞նչ կասեր Հայաստանի հանրությանը, Ղարաբաղի ժողովրդին ի՞նչ կասեր:
Եվ ես, գիտեք, հիմա ուզում եմ ևս մի կոմպոնենտ ավելացնել դրան։ Իմ ելույթների տակ, youtube-ում, սոցիալական ցանցերում էդ քննարկումների մեջ տեսնեում եմ մի բան՝ հայերի և ադրբեջանցիների միջև փոխադարձ հայհոյանքների մի անասելի տարափ։ Ինչ-որ առումով դա պարզ ա՝ որտեղից ա ծագում, հայհոյելը՝ հայհոյել, լավ, մեկ, երկու, տասը, քսան, միլիոն, պարպեցինք, ժամանակը չէ՞, որ հասկանանք՝ բացի հայհոյանքից, մենք իրար բան ունե՞նք ասելու, թե՞ չէ: Ես շատ կուրախանայի, եթե սոցիալական ցանցերում մարդիկ քննարկեին էդ հարցը։ Չեմ ասում «ջանջիգյար» անեն, որովհետև դա հնարավոր չի, բայց գուցե ավելի կարևո՞ր թեմաներ կան: Կարելի ա հասկանալ ինչ ա կատարվում Հայաստանում, Ադրբեջանում, Ղարաբաղում, կարելի ա հասկանալ ոնց են մարդիկ ընկալում էս ամեն ինչը, ինչ են մտածում դրա մասին։ Դա հարթակ ա, որտեղ կարելի ա խոսալ,- հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը մարտի 19-ի իր ասուլիսում, նշելով։- Ես ուղղակի բարձրաձայն մտածում եմ էդ թեմայով և էս իմ բարձրաձայն մտածածը ուղղված ա Հայաստանի, Ղարաբաղի, Ադրբեջանի օգտատերերին»։
Բայց անհնար է լռել. «Եվս մեկ կոմպոնենտը», ասենք անկեղծ, այսօր շատ կարևոր է ոչ միայն, ավելի ճիշտ՝ ոչ այնքան ազգամիջյան հաղորդակցական թրենդի ենթատեքստում, որքան՝ ներազգային։ Մի տեսակ տարօրինակ է, երբ Հայաստանի վարչապետը խոսում է այն մասին, թե բավական է, որ սոցցանցերում հայերն ու ադրբեջանցիները փոխադարձաբար վիրավորեն միմյանց, միաժամանակ ուշադրություն չդարձնելով այդ նույն սոցցանցերում հաճախ փողոցային յոթհարկանի հայհոյանքների փոխարկվող վիրավորանքներին հայերի ու հայերի միջև։ Իր հպարտ կողմնակիցների և մյուսների, «նախկին ռեժիմի հակահեղափոխական բեկորների» միջև։ Եթե կա անհրաժեշտություն երկխոսության կոչելու և լուրջ ձևաչափում քննարկելու այս կամ այն հարցը, ապա այսօր շատ ավելի այժմեական է որպես այդ կոչի հասցեատեր ընտրել հայ հասարակայնությանը, որի ներսում ակներև են պառակտումն ու անհանդուրժողականությունը։ Այն աստիճան ակներև, որ իր իսկ՝ վարչապետի «լայվ»-երի և ստատուսների տակ արվող մեկնաբանությունները հենց փոխադարձ վիրավորանքների և լուրջ բանավեճից հրաժարման ամենացուցանշական օրինակն են։
Իսկ այժմ՝ բուն գլխավոր կոմպոնենտի, ժողովուրդներին խաղաղության նախապատրաստելու և այդ գործընթացին Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարության անմիջական մասնակցության մասին։ Այ, Փաշինյանին հետաքրքիր է, թե ինչ կարող էր ասել Իլհամ Ալիևը հայ հանրությանը։ Ընդհանուր առմամբ, ի տարբերություն հենց Փաշինյանի, Ալիևը բավական պահպանողական է իր հայացքներում և և պակաս ճկուն՝ իր հռետորաբանությամբ։ Նույնիսկ այն հարցերում, որոնք դուրս են ղարաբաղյան խնդրի շրջանակներից։ Ուստիև ամենախաղաղասիրական բանը, որ կարող էր ասել հարևան պետության ղեկավարը, հետևյալն է. հայեր, համակերպվեք, որ Երևանը, Սևանը, Զանգեզուրը ձերը չեն, պարզապես համակերպվեք։ Ալիևին չէր բավականացնի, կրկնում եմ, քաղաքական ճկունությունը, որպեսզի տրամագծորեն հակառակն ասեր այն ամենի, ինչ ասել էր բառացիորեն մեկուկես ամիս առաջ, ելույթ ունենալով «Ենի Ազերբայջան» իշխող կուսակցութան համագումարում։
Ահա նրա ուղերձն իր հասարակությանը. «Երևանը ադրբեջանցիների պատմական հողն է, այդ իսկ պատճառով մեր քաղաքական և ռազմավարական նպատակն է այդ քաղաք վերադառնալը։ Ցանկանում եմ նշել, որ մենք չպետք է մոռանանք մեր պատմական հողերի մասին։ Այսուհետ դա պետք է լինի մեր գործունեության ուղղություններից մեկը։ Մեր պատմական հողերն են Իրևանի խանությունը, Զանգեզուրը, Գյոյչան (Սևանա լիճը), այդ մասին պետք է իմանա ինչպես մեր երիտասարդ սերունդը, այնպես էլ ողջ աշխարհը»։ Քանի որ «ողջ աշխարհ» հասկացությունը ներառում է նաև Հայաստանը, բարդ չէ ենթադրել, որ այդ մասին պետք է իմանանք նաև մենք։ Եվ ո՞վ մեզ ավելի լավ կհայտնի Ադրբեջանի ռազմավարական նպատակների մասին, քան այդ պետության ղեկավարը։
Ահա և կարելի է պատկերացնել, թե հատկապես ինչ էր ասելու Ալիևը Հայաստանի քաղաքացիներին։ Այն Ալիևը, որն առիթ չի տվել մտածելու, թե հակված է փոխել իր հայացքները, այն Ալիևը, որը մեկուկես ամիս, ասենք՝ դրանից էլ առաջ, որպես իր պետության ռազմավարական նպատակ է հռչակել «պատմական ադրբեջանական տարածքների»՝ Երևանի, Զանգեզուրի, Սևանի վերադարձը։ Գուցեև Հայաստանի վարչապետին հետաքրքիր է մեկ ավելորդ անգամ Ալիևի շուրթերից լսել հայ ժողովրդին ուղղված «պատմական» հեքիաթներ՝ տարածքային պահանջներով։ Բայց ինչ-որ կասկածում եմ, թե նույնպիսի հետաքրքրություն առկա լինի հայ հասարակայնության շրջանում։
Այստեղ, թերԵՎս, արժե ուշադրություն դարձնել, որ մինչ Նիկոլ Փաշինյանը բարբառում էր հայ և ադրբեջանցի ժողովուրդների միջև երկխոսության կարևորության, այդ գործին պետությունների ղեկավարների մասնակցության մասին, Ադրբեջանը գործնական քայլ կատարեց այն նույն ռազմավարական նպատակին հասնելու ուղղությամբ։ Խորհրդանշական է. Հայաստանի վարչապետի ասուլիսի օրը հաղորդագրություն ստացվեց այն մասին, որ Ադրբեջանը նոր զորամաս է տեղակայել Հայաստանի սահմանի վրա՝ Ղազախ-Աղստաֆա հատվածում։ Ադրբեջանի Պետական սահմապահ ծառայության ղեկավար Էլչին Գուլիևի խոսքերով, նոր զորամասը կարևոր է պետական սահմանի ամբողջականությունն ապահովելու տեսակետից, իսկ Հայաստանի Տավուշի մարզի և Ադրբեջանի Ղազախի շրջանի միջև սահմանային հատվածը հայ-ադրբեջանական պետական սահմանի ամենաերկար մասն է։
Հայաստանի սահմանագծին Ադրբեջանի սահմանապահ ծառայության ստորաբաժանում տեղակայելու ծրագրերի մասին նախկինում էլ հայտնի էր։ Դեռևս անցած տարեվերջին Ադրբեջանի սահմանապահ ծառայության նույն այդ ղեկավարը, ըստ էության, ծանուցեց այդ զորամասի կազմավորման մասին, հայտարարելով, որ Բաքուն Հայաստանի հետ ունեցած սահմանի վրա իր ՌՈՒ-ի ստորաբաժանումների մի մասը կփոխարինի սահմանապահ զորքերով։ Եվ դա բացատրեց սահմանապահ ուժերի բարձր մարտական պատրաստականությամբ ու սպառազինությամբ, ինչպեսև նոր պահեստային զորամասեր ստեղծելու անհրաժեշտությամբ։ Հիմա, երեք ամիս անց, Հայաստանի հետ սահմանին Ադրբեջանն արդեն ունի «ավելի մարտունակ ու սպառազինված» ստորաբաժանում, և ակնհայտորեն ձևավորվում են «նոր պահուստային զորամասեր»։ Այսպիսով, դատելով ըստ ամենայնի, Բաքուն կատարում է քայլեր, որոնք ուղղված են կարգավորման իր բանաձևը, այն է ՝«խաղաղություն տարածքների դիմաց» պայմանն առաջ մղելուն։ Ակնհայտ է, որ այդ մասին էլ կասել Ալիևը հայ հասարակայնությանը, եթե ելույթով դիմեր նրան…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-20 09:10Министр финансов Армении Ваге Ованнисян на пресс-конференции ответил на вопрос - обсуждаются ли в контексте влияния на армянскую экономику сценарии открытия границы с Турцией и мирного урегулирования с Азербайджаном, передает АРКА. "Обсуждения были, в том числе в рамках исследований, которые проводились в Совете безопасности. Но такие сценарии не заложены в основу среднесрочной программы расходов, потому что возможны очень большие отклонения", - сказал Ованнисян. По его словам, власти Армении руководствовались двумя-тремя основными сценариями. "Лично я верю в то, что это произойдет, и не очень поздно, но скорость и поэтапность процесса будут определять уровень его последствий", - сказал Ованнисян, добавив, что ввиду высокой неопределенности возможные развития не учитываются в экономических прогнозах. По его словам, есть несколько исследований, которые связаны со сценариями изменения товаропотока и влияния на экономику. "Это не только финансовый вопрос. Есть общие показатели того, как данное изменение скорости или администрирования повлияет на ВПП. Все зависит от того, какие изменения произойдут после открытия (армяно-турецкой границы - ред.), - сказал Ованнисян. - Будут ли производиться в Армении товары, которые будут экспортироваться в Турцию или Азербайджан или наоборот? Здесь также есть вопросы, на которые трудно ответить на данном этапе".
-
2025-06-17 09:40Вот уже больше месяца алкогольная продукция армянских производителей, и в частности коньяк, не может добраться до российских потребителей. Десятки машин с алкогольным грузом застряли на грузинской таможне. Ситуация, разумеется, получила широкий резонанс и даже привлекла внимание правительства Армении. Но единственное, что смогли предпринять армянские чиновники, так это притормозить выезд из Армении фур с алкогольной продукцией.
-
2025-06-16 09:18Недавно начальник армянского правительства самозабвенно доказывал себе и все остальным, что с наступлением «бархата» жить в стране стало лучше. Даже вычислил, что лучше стало на 50%. Далеко не все граждане разделяют эту точку зрения и, мягко говоря, сильно сомневаются в таком радикальном улучшении своей жизни. И на то есть масса причин. Одна из них заключается в том, что, несмотря на определенный рост зарплат, цены на потребительских рынках растут с бешеной скоростью. И это подтверждается даже официальной статистикой.
-
2025-06-14 10:15Станция «Ачапняк» Ереванского метрополитена будет построена, самое трудное пройдено, заявил мэр Еревана Тигран Авинян в парламенте, передает АРКА. «Проект строительства новой станции - впервые в новейшей истории Армении, является одним из самых сложных. Два дня назад он прошел комплексную экспертизу, на которую было потрачено семь месяцев», - отметил Авинян в среду на обсуждении отчета о выполнении госбюджета РА за 2024 год. По его словам, такого рода проекта в стране не было более 40 лет. «Для его осуществления потребуется определенное время, однако я без устали уверенно говорю вам, что эта станция будет построена. Нам остается всего лишь грамотно организовать конкурс и выделить соответствующее финансирование, а потом уже провести конкурс на технический надзор», - сказал Авинян.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-09-20 20:21Փաշինյանին քոթակեցին հերթական անգամ։ Այս անգամ հրապարակային ճիպոտահարման եղանակով դաստիարակչական այդ հաճելի առաքելությունը հանձն առավ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը։ Ուղևորվելով ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջան, որտեղ մտադիր է հանդես գալ ճառով, Էրդողանը պատմեց լրագրողներին, որ Փաշինյանը Վրաստանի վարչապետի միջոցով իրեն խնդրել է գաղտնի հանդիպման մասին: Էրդողանն ասաց, որ ինքը դեմ չէ հանդիպել և նույնիսկ բացել սահմանները, բայց դրա համար Հայաստանը պետք է որոշակի քայլեր կատարի, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի համար միջանցք բացի դեպի Նախիջևան։ Իսկ այդ դեպքում՝ ինչո՞ւ լավություն չանել Փաշինյանին. հանդիպել և նույնիսկ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել ...
-
2021-07-08 18:57Փաշինյանի Մոսկվա կատարած այցի արդյունքները միանգամայն հասկանալի են։ Թե ինչպես է պետության մի ղեկավարը հրապարակավ շնորհավորում բարեկամ այլ պետության ղեկավարին ընտրություններում հաղթելու կապակցությամբ։ Հաջողություններ, բարգավաճում մաղթում բարեկամ ժողովրդին: Հույս է հայտնում խորացնելու երկու երկրների հարաբերությունները։ Համատեղ աշխատելու իրենց պատրաստակամությունը՝ ի շահ երկու երկրների։ Դե, մոտավորապես այսպես։
-
2021-04-27 17:00Հայաստանի և Թուրքիայի միջև ներկայումս ոչ մի երկխոսություն չի ընթանում։ Այդ մասին շաբաթ օրը լրագրողներին հայտարարեց ՀՀ փոխարտգործնախարար Ավետ Ադոնցը։ Միևնույն ժամանակ պաշտոնական Երևանի դիրքորոշումը չի փոխվել. նա պատրաստ է հարաբերություններ հաստատել Անկարայի հետ առանց նախապայմանների, հաղորդում է Sputnik Արմենիան:
-
2021-02-25 18:50Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանությունը Sputnik Արմենիայի հարցումով մեկնաբանել Է Ստեփանակերտի ադրբեջանական «Խանքենդի» անվան հիշատակումը Ղարաբաղ առաքված մարդասիրական օգնության վերաբերյալ դիվանագիտական ներկայացուցչության պաշտոնական հաղորդագրության մեջ: Ավելի վաղ դեսպանատան ֆեյսբուքյան էջում, հղում կատարելով ՌԴ ԱԻՆ-ին, զետեղվել էր պաշտոնական մամլո հաղորդագրություն, որտեղ կար հետևյալ ձևակերպումը. «... Ընդհանուր առմամբ Ստեփանակերտ/Խանքենդի է հասցվել մոտ 50 տոննա բեռ»: «Մենք ուշադրություն ենք դարձրել, որ հրապարակումը անմիանշանակ է ընդունվել։ Քանի որ շահագրգռված չենք, որ ինչ-որ լարվածություն առաջանա, հրապարակման տեքստը ճշգրտվել է։ Պաշտոնական մամլո հաղորդագրության հղումը կցված է հրապարակմանը»,- ասել է դեսպանատան մամուլի քարտուղար Ալեքսանդր Գուչկովը։