Последние новости

Գոհար ՄԵԼՈՅԱՆ. «ՄԻՋԱՆԿՅԱԼ ՄԻՋՈՑԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ԼՈԿ ՍԿԻԶԲՆ Է»

ՄԻԵԴ-ի տեքստում մի որոշակի բան տարակուսանք է առաջացնում

Օրերս Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարանը բավարարել է ՀՀ դիմումը՝ Ադրբեջանի նկատմամբ միջանկյալ միջոց կիրառելու վերաբերյալ։ Հայաստանը պահանջել է պարտավորեցնել Ադրբեջանին դադարեցնել քաղաքացիական օբյեկտների ռմբակոծումները Հայաստանի և Արցախի հետ սահմանի ողջ երկայնքով, պարտավորեցնել Ադրբեջանին ձեռնպահ մնալ անխտրական հարձակողական գործողություններից և խաղաղ բնակչությանը, քաղաքացիական օբյեկտներն ու բնակավայրերը որպես թիրախ օգտագործելուց:

Մեր մշտական զրուցակիցը՝ սահմանադրական իրավունքի փորձագետ, Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոնի համանախագահ Գոհար ՄԵԼՈՅԱՆԸ մեկնաբանել է իրավիճակը «ԳԱ»-ի դատական մեկնաբանի հետ զրույցում։

աշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ստեղծված իրավիճակը կարող է հանգեցնել կոնվենցիայի լրջագույն խախտումների, ՄԻԵԴ-ը՝ 7 դատավորներից բաղկացած պալատի կազմով, որոշել է կիրառել դատարանի կանոնակարգի 39-րդ կանոնը: Նման խախտումները կանխելու համար, ինչպես նաև 39-րդ կանոնի համաձայն, ՄԻԵԴ-ը կոչ է անում և՛ Ադրբեջանին, և՛ Հայաստանին զերծ մնալ այնպիսի միջոցներից, մասնավորապես՝ ռազմական գործողություններից, որոնք կարող են հանգեցնել քաղաքացիական բնակչության կոնվենցիոն իրավունքների ոտնահարման, այդ թվում՝ վտանգել նրանց կյանքն ու առողջությունը:

Այսպիսով, միջանկյալ միջոց կիրառելու վերաբերյալ ՀՀ դիմումը բավարարվել է: Այս կապակցությամբ նախ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել այն իրավաբաններին, որոնք աշխատել են դիմումի վրա և շարունակում են պաշտպանել ՀՀ շահերը վարույթի ընթացքում։ Դրանում խոսքը վերաբերում է Ադրբեջանի կողմից Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության եվրոպական կոնվենցիայի 2-րդ հոդվածի (կյանքի իրավունք) և 3-րդ հոդվածի (խոշտանգումների կամ անմարդկային, նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի արգելում) կոպիտ ու լպիրշ խախտման դեպքերին:

Վստահ եմ, որ այս գործում մեր գլխավոր հաղթանակները դեռ առջևում են։ Ռազմաճակատում թշնամու ջախջախմանը զուգահեռ՝ պետք չէ մոռանալ այլ ճակատների, այդ թվում իրավականի մասին, որը հետագայում առանցքային նշանակություն է ունենալու։ Այդուհանդերձ տարակուսանք է առաջացնում, որ ՄԻԵԴ-ը դիմումի վերաբերյալ իր որոշման մեջ մատնանշել է նաև դիմող կողմի՝ Հայաստանի պարտավորությունները։ Նման բան նախկինում երբեք չի նկատվել։

Ճիշտ է, մենք որոշակի նախադեպ ունենք՝ կապված Ռուսաստանի կազմում Ղրիմի ընդգրկման հանրաքվեի առնչությամբ Ուկրաինայի ՄԻԵԴ դիմելու հետ։ Այն ժամանակ նույնպես ՄԻԵԴ-ը կայացրեց երկու երկրներին՝ Ռուսաստանին և Ուկրաինային վերաբերող վճիռ: Այսինքն միջանկյալ միջոցներ կիրառվեցին հակամարտության երկու կողմերի նկատմամբ։ Սակայն մեր պարագայում միանգամայն այլ իրավիճակ է, որը ոչ մի կերպ համադրելի չէ վերոնշյալի հետ։ Քազի նախևառաջ կասկած չկա, թե ով է ագրեսորը, ինչի վերաբերյալ ներկայացվել են բազմաթիվ ապացույցներ, և թե ինչ կորուստներ է դա պատճառել Արցախի խաղաղ բնակչությանը։ Տպավորություն է ստեղծվում, որ ՄԻԵԴ-ը տեղի ունեցածին արձագանքել է որպես քաղաքական և դիվանագիտական կառույց, այլ ոչ թե որպես իրավական, ինչպիսին այն առաջին հերթին պետք է լինի։

Անհասկանալի է նաեվ կիրառվող միջոցի բովանդակությունը, որում առկա է միայն եվրակոնվենցիայի 2-րդ և 3-րդ հոդվածներով նախատեսված պարտավորությունները խախտող գործողություններից զերծ մնալու կոչ։ Չէ՞ որ առանց դրա էլ ցանկացած երկիր պետք է զերծ մնա նման գործողություններից։ Հետևաբար, հրապարակված տեքստից պարզ չէ, թե ինչ նոր սահմանափակումներ կձեռնարկվեն Ադրբեջանի նկատմամբ, որոնք նախկինում չեն եղել։ Այնինչ հենց դա պետք է հստակ հնչեր։

Չեմ կարող ուշադրության չառնել նաև տեղի ունեցող ամենի նկատմամբ ՆԱՏՕ-ի դաշինքի արձագանքը, որի անդամն է Թուրքիան։ Չնայած նրան, որ հակամարտության մեջ այդ երկրի ներգրավվածությունը կասկածից վեր է, ՆԱՏՕ-ն նույնիսկ չփորձեց ազդել իր դաշնակցի վրա։ Ասենք, ՄԱԿ-ը նույնպես կարող էր կողմնորոշվել և նշել Արցախում հակամարտության բռնկման իրական մեղավորին։ Իսկ այն, ինչ հնչեցվեց ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի կողմից, ընդամենը հերթապահ, ոչ մի բանի չպարտավորեցնող արձագանք էր։

Վերջում ուզում եմ հավելել, որ միջանկյալ միջոց կիրառելու դիմումը ՄԻԵԴ-ում գործընթացի լոկ սկիզբն է, որն անհրաժեշտ է շարունակել՝ ամրապնդելով ադրբեջանական վայրագ զինուժի հանցագործությունների մասին հավաստի նյութերով: Մեր իրավաբանների աշխատանքը շարունակվում է, և հուսով եմ, որ հիմնական գործի շրջանակներում ՄԻԵԴ-ը չի խուսափի իրական արդարադատություն իրականացնելուց և կարձանագրի Ադրբեջան ագրեսոր երկրի կողմից մարդու իրավունքների կոպտագույն խախտումների փաստերը՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով:

Основная тема:
Теги:

ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА

  • ДВА ДЕЛА – ОДИН ПОЧЕРК
    2025-06-19 13:45

    Арестованный на 2 месяца решением судьи ереванского уголовного суда общей юрисдикции Артака Карапетяна бизнесмен и меценат Самвел Карапетян уже переведен в УИУ "Армавир". Защита намерена в ближайшие дни обжаловать решение о его аресте.

  • ЗАЯВЛЕНИЕ КАРАПЕТЯНА – ЦЕЛЫХ 40 СЕКУНД "ПРИЗЫВОВ"
    2025-06-18 22:43

    После некоторой паузы ситуация с продолжением нападок Никола Пашиняна на Армянскую Апостольскую Церковь  17 июня резко обострилась. Поводом послужило заявление известного бизнесмена и мецената Самвела Карапетяна. Президент Ассоциации армянских предпринимателей и глава группы компаний "Ташир" на фоне резких высказываний властей поддержал ААЦ. Он, в частности,  отметил, что небольшая группа людей, забыв тысячелетнюю историю Армении и Церкви, устроила нападки на ААЦ: "Поскольку я всегда был рядом с Армянской церковью и народом, то я буду принимать непосредственное участие. Если не удастся политическим деятелям, то мы поучаствуем во всем этом по-своему",- заявил он в интервью изданию news.am.

  • ДЕЛА В ОТНОШЕНИИ СЕРЖА САРГСЯНА ОБЪЕДИНЕНЫ В ОДНО ПРОИЗВОДСТВО
    2025-06-17 20:20

    17 июня в Антикоррупционном суде под председательством судьи Арама Григоряна состоялось очередное заседание по делу третьего президента, председателя Республиканской партии Армении  Сержа Саргсяна. Речь идет о событиях 20-летней давности, так называемом присвоении земель на ереванском проспекте Исакова площадью 11 гектаров и касается периода, когда С. Саргсян занимал должность министра обороны. Третий президент обвиняется в хищении в особо крупных размерах, отмывании денег, опять-таки в особо крупных размерах, а также пособничестве и подстрекательстве к преступлению. Его интересы на процессе представляют адвокаты Амрам Макинян и Рубен Акопян. В качестве подсудимых также проходят Алексан Алексанян и Валерий Григорян, обвиняемые в пособничестве.

  • ОТ НОР-НОРКА ДО ШЕНГАВИТА: РУКОПРИКЛАДСТВО ПРЕФЕКТОВ ЗАРАЗИТЕЛЬНО?
    2025-06-17 13:01

    Интересная ситуация складывается вокруг столичных префектов. Не успели улечься страсти в отношении префекта Нор-Норка Тиграна Тер-Маргаряна, который 30 апреля лично поучаствовал в безобразной расправе над оппозиционным активистом Артуром Чахояном, за что не только поплатился должностью, но и оказался фигурантом уголовного дела, как возникла не менее безобразная ситуация с теперь уже экс-главой Шангавита Размином Мкртчяном. 15 июня стало известно об аресте последнего. История, кстати, опять-таки связана с избиением, только на сей раз не оппозиционного блогера, а сотрудника руководимого им муниципалитета.

ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ

  • ՓԼՈՒԶՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳ՝ «ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ ԴԱՐԱՇՐՋԱՆՈՒՄ»
    2022-01-26 20:02

    Խորհրդակցություն Գորիսում Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով 2016 թվականի ապրիլյան ագրեսիայի արդյունքում Ադրբեջանը չիրականացրեց ռազմավարական ոչ մի խնդիր և կրեց կենդանի ուժի և ռազմական տեխնիկայի շատ ավելի մեծ կորուստներ, քան Արցախի Պաշտպանության բանակը:

  • ԱՊԱՇՐՋԱՓԱԿՄԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐԸ ԼՈՒԾՎԱ՞Ծ ԵՆ
    2021-11-08 20:40

    Ահա և մեկ տարի անցավ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի ավարտից: Օգտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանում իշխանության է եկել պոպուլիստ-դիլետանտների թիմը, Ադրբեջանը, թուրքական զինված ուժերի և սիրիական թուրքամետ կազմավորումների վարձկան-ահաբեկիչների ջոկատների անմիջական աջակցությամբ, ռևանշ վերցրեց 90-ականների սկզբի Արցախյան պատերազմում կրած պարտության համար։ Այսօր Բաքվի վերահսկողության տակ են ոչ միայն տխրահռչակ յոթ շրջանները, այլև Շուշիի և Հադրութի շրջանները, որոնք Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության կազմում ընդգրկված են եղել դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին։ Հայաստանն ու Արցախը տվեցին առնվազն հինգ հազար զոհ (իշխանությունն այդպես էլ չներկայացրեց վերջնական անվանական ցուցակը), տասնյակ հազարավորները վիրավորվեցին, հարյուրավորները համարվում են անհետ կորած։ Տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գերիներ մինչ օրս մնում են Ադրբեջանի բանտերում։

  • ՓԱՇԻՆՅԱՆԻ ՄԵՂՔԸ
    2021-09-27 21:48

    Մեկ տարի է անցել Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի սկսվելու օրից: Նիկոլ Փաշինյանի մեղքն անվիճելի է։ Առաջին հերթին՝ այն, որ նա իրավիճակը հասցրեց պատերազմի։ Դա դրսևորվեց առաջին հերթին բանակցային գործընթացի ընթացքում անհամարժեք քայլերով, որոնք հանգեցրին հայկական կողմի դիրքերի սասանմանն ու դաշնակիցների հետ կապերի թուլացմանը։ Երկրորդ. ո՛չ հայկական պետությունը, ո՛չ հայ հասարակությունը, ո՛չ էլ հայկական բանակը պատրաստ չէին պատերազմի։ Բոլորը զբաղված էին քաղաքական շոուներով, որոնք գրեթե ամեն օր ցուցադրում էր իշխող թիմը։ Հասարակական ընկալումներում երկրորդ պլան էին մղվել բանակում վարչապետի ձեռնարկած կադրային զտումները, 2016-ի ռազմական գործողություններից հետո ընդունված սպառազինության ծրագրի փոփոխությունը։

  • «ՍՊԱՍԻՐ ԻՆՁ, ԵՎ ԵՍ ԿԳԱՄ...»
    2021-09-27 20:16

    Կապիտուլյանտի խղճին ծանրացած են հազարավոր կյանքեր 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված Արման Արզումանյանը 8 երեխաների հայր էր, որոնցից 5-ը՝ անչափահաս: Արզումանյանը որպես կամավոր մասնակցել է Արցախյան առաջին ազատամարտին, ապա 2016-ի Քառօրյա պատերազմին: 44-օրյա պատերազմին էլ կամավոր գնաց: