2023-08-29 20:02
Ара МЕЛИКСЕТЯН
Ո՞ՒՄ ՀԱՄԱՐ ԵՆ ԿԱՌՈՒՑՎՈՒՄ ԱՅԴՔԱՆ ԲՆԱԿԱՐԱՆՆԵՐԸ
Հայաստանն առաջին կիսամյակում առաջ է անցել Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) բոլոր երկրներից շինարարական աշխատանքների և բնակարանների շահագործման ծավալների աճով: Այդ մասին են վկայում «ԵԱՏՄ հիմնական սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշների մասին» վերլուծական ակնարկում ներկայացված տվյալները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն։
Ընթացիկ տարվա առաջին կիսամյակում ԵԱՏՄ-ում շինարարական աշխատանքների ծավալը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 9,7% -ով և կազմել գրեթե 6,3 տրիլիոն ռուբլի: Աճ է նկատվել ԵԱՏՄ բոլոր երկրներում. Հայաստանում ՝ 48,9%, Բելառուսում՝ 12,1%, Ղազախստանում ՝ 12,3%, Ղրղզստանում ՝ 22,9%, Ռուսաստանում՝ 9,2%:
Բնակարանների շահագործման ծավալն աճել է 0,3%-ով, աճ է նկատվել Հայաստանում (72,2%-ով) և Ղազախստանում (11,8%-ով): Բելառուսում, Ղրղզստանում և Ռուսաստանում արձանագրվել է անկում (համապատասխանաբար՝ 8,0%, 5,1% և 0,9%): Ընդհանուր առմամբ, ԵԱՏՄ-ում շահագործման է հանձնվել 61,9 մլն քառակուսի մետր ընդհանուր մակերեսով բնակտարածք։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. Հայաստանում բնակարանների շահագործման ծավալների 72-տոկոսանոց աճը, իհարկե, տպավորիչ է։ Դա իսկական բում է բնակարանաշինության ոլորտում։ Այլ հարց է, որ հայկական անշարժ գույքի շուկայում պահանջարկի այդչափ կտրուկ աճ չի նկատվում։ Այո, որոշակի աճ կա, բայց հաստատ դա սաստիկ հետ է մնում առաջարկից, եթե հաշվի առնենք շինարարության կատաղի տեմպերը։ Եվ այստեղ հիմնավորված հարց է ծագում. ո՞ւմ համար է այնուամենայնիվ կառուցվում և շահագործման հանձնվում բնակարանների այդպիսի արտառոց քանակը։
Այստեղ տեսականորեն կարող է լինել պատասխանի մի քանի տարբերակ: Օրինակ, բնակարաններ են կառուցվում Հայաստանի միջին վիճակագրական քաղաքացու, երկրի բնակչության համար։ Բայց այստեղ ակնհայտ է մի սկզբունքային նրբություն. բանն այն է, որ նույն այդ բնակչությունն աղքատանում է։ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ նախորդ տարվա վերջին Հայաստանում աղքատությունը հասել է 26,5%-ի։ Սա միջին ցուցանիշն է: Կա նաև աղքատության վերին մակարդակի գնահատականը, ըստ որի Հայաստանի բնակչության ավելի քան 45%-ը համարվում է աղքատ։ Այսինքն երկրի բնակիչների գրեթե կեսին ընդհանրապես չի ժպտում բնակարան գնելու հեռանկարը, որով այսօր առատորեն հեղեղվում է անշարժ գույքի շուկան։
Իսկ գուցե բնակարանների հեղեղը նախատեսված է օտարերկրացիների՞ համար։ Գուցե նրա՞նք են ի վիճակի ապահովել առաջարկին համարժեք պահանջարկը հայկական անշարժ գույքի շուկայում։ Բայց այստեղ էլ վիճակագրությունը առանձնակի լավատեսություն չի ներշնչում։ Մասնավորապես, նկատելի են Հայաստանում անշարժ գույք ձեռք բերելու նկատմամբ օտարերկրացիների հետաքրքրության նվազման միտումներ։ Այսպես, եթե նախորդ տարվա առաջին կիսամյակում օտարերկրյա պետությունների քաղաքացիները (հիմնականում՝ Ռուսաստանի) Հայաստանում գնել են 896 միավոր անշարժ գույք, ապա այս տարվա առաջին կիսամյակում այդ ցուցանիշը նվազել է՝ հասնելով 817-ի։ Տվյալ դեպքում խոսքն առհասարակ անշարժ գույքի մասին է, այդ թվում՝ հողատարածքների, ավտոտնակների և այլն։ Սակայն բնակարանների պարագայում էլ միտումները համանման են։ Եթե անցած տարի (առաջին կիսամյակում) օտարերկրացիները Հայաստանում գնել են 443 բնակարան բազմաբնակարան շենքերում, ապա ընթացիկ տարում այդ ցուցանիշը նվազել է 388-ի:
Թվում է, թե բնակտարածքի պահանջարկին կարող է աջակցել հիփոթեքային վարկավորումը։ Եվ այո, որոշակի ծավալներով դա տեղի է ունենում: Այսպես, եթե անցած տարի (առաջին կիսամյակում) գրավով հիփոթեքային գործարքների քանակը կազմել է 2633, ապա այս տարի այդ ցուցանիշն աճել է 3203-ի։ Աճն, իհարկե, նկատելի է։ Բայց դա այնուամենայնիվ չնչին ցուցանիշ է տարվա առաջին կիսամյակում անշարժ գույքի առքուվաճառքի գործարքների ընդհանուր ծավալում (23728 գործարք):
Պահանջարկը անշարժ գույքի շուկայում կարող են ապահովել այնպիսի գործոններ, ինչպիսիք են հայկական սփյուռքի հայրենադարձությունը և երկրի բնակչության աճը։ Ինչ վերաբերում է հայրենադարձության ծրագրին, ապա դա «բարեհաջող կերպով» տապալված է այս կառավարության կողմից, որն ինքն էր դա (գաղափարը) գեներացրել։ Բնակչության թվաքանակի մասով ևս ակնհայտ են բացասական միտումները։ Այսպես, ըստ վերջին մարդահամարի, Հայաստանի մշտական բնակչության թիվը կազմել է 2 928 914 մարդ, մինչդեռ նախորդ մարդահամարի տվյալներով՝ 2011 թվականին այդ ցուցանիշը կազմում էր 3 018 854:
Ինչևէ, ակնհայտ է, որ Հայաստանում լայնածավալ բնակարանաշինությունը չի համապատասխանում շուկայում առկա պահանջարկին և արդիական է մնում հարցը. ո՞ւմ համար են կառուցվում այդքան բնակարանները: Այս հարցին Հայաստանի կառավարությունը հստակ պատասխան չի տալիս։ Մնում է ինքներս փնտրենք։ Եվ այդ որոնումներում դժվար է ուշադրության չառնել Հայաստանի նախկին օմբուդսմեն Արման Թաթոյանի վերջերս արած հայտարարությունը: Նա, մասնավորապես, հայտարարեց, որ պաշտոնական Բաքուն մշակել է ռազմաքաղաքական ծրագիր, որը նոր սպառնալիքներ է պարունակում Հայաստանի Հանրապետության համար։ Այդ ծրագրի հիմքում, այսպես կոչված, Արևմտյան Ադրբեջանի հայեցակարգն է։
Թաթոյանը նշեց, որ քողարկվելով մարդասիրությամբ՝ ադրբեջանական իշխանությունները կազմում են կեղծ ցուցակներ, Հայաստանի ողջ տարածքը ներկայացնելով իբրև Ադրբեջան: «Ադրբեջանի իշխանության ուղիղ համակարգմամբ, նկատի ունենալով Հայաստանը, «Արևմտյան Ադրբեջան» բացարձակ կեղծ հայեցակարգի շրջանակում կազմվել են, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադարձողների հատուկ ցուցակներ: Ընդ որում, Ադրբեջանում պաշտոնյաներն արդեն խոսում են վերադարձի ինչ-որ առաջին փուլի և արդեն մոտ 300.000 մարդու մասին,- նշել է Թաթոյանը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-06-09 10:17Министр финансов Армении Ваге Ованнисян в качестве причины спада числа туристов и денежных переводов в Армении в 2024 году указал фактор России, передает АРКА. По данным Армстата, число иностранных туристов, посетивших Армению в 2024 году, составило 2 208 179, уменьшившись на 4,7%. «Это в основном было обусловлено снижением количества туристов из России», - сказал Ованнисян в среду в парламенте на обсуждении отчета о выполнении госбюджета РА за 2024 год. По его словам, большой приток российских граждан в Армению в 2022-2023 годах носил временный характер. Глава Минфина также отметил, что спаду притока некоммерческих денежных переводов на 34,8% во многом негативно способствовало сокращение переводов из России на 52,8%. «Эти факторы последовательно возвращаются к своим естественным уровням», - сказал Ованнисян.
-
2025-06-06 09:36В Армении люди живут лучше, учитывая инфляцию, их уровень жизни вырос примерно на 50%, — заявил премьер-министр Никол Пашинян в парламенте, передает Aysor.am. «Однако это, конечно, не значит, что люди довольны своей жизнью в Армении», — отметил он. По словам Пашиняна, люди хотят жить лучше, потому что видят, что в сегодняшней Армении это возможно. «Это очень важный факт, но мы считаем, что улучшения пока недостаточно, чтобы быть полностью удовлетворёнными уровнем жизни, поэтому наша задача — обеспечить удовлетворённость, что является масштабной проблемой», — сказал он. Также премьер-министр подчеркнул, что удовлетворённость жизнью тесно связана с государственным бюджетом.
-
2025-06-05 10:04Ужесточенные санкции в отношении России, в том числе за счет применения рестрикций против третьих стран, готовы, необходимо лишь утвердить соответствующий законопроект в Конгрессе США и получить одобрение президента Дональда Трампа. Об этом заявил спецпосланник американского лидера по Украине Кит Келлог, передает ТАСС.
-
2025-06-04 10:09Благодаря бдительности инспекторов отдела пограничного контроля Гогаван-Привольное Инспекционного органа безопасности продуктов питания на пограничном пункте пропуска Гогаван был выявлен и приостановлен ввоз в Армению живых животных неизвестного происхождения, сообщает пресс-служба регулятора, передает АРКА. Проверка сопроводительных документов партии перевозимых животных, в частности ветеринарных сертификатов, вызвала подозрения в том, что они фальшивые. Россельхознадзор подтвердил, что никаких документов на данную партию телят (205 голов) структура не предоставляла. В ведомстве указали, что непосредственной функцией регулятора является проверка сопроводительных документов всех импортируемых и экспортируемых животных: животные неизвестного происхождения подлежат возврату или уничтожению. Особенно с учетом официально подтвержденных фактов вспышки ящура SAT2 в соседних странах ввоз любой партии животных неизвестного происхождения в Армению будет приостановлен.