Последние новости
2019-03-21 08:27

ԲԱՆԿԵՐ-2018. ԵՐԱԿԱԶԱՐԿԸ ՆՈՐՄԱԼ Է, ՇՆՉԱՌՈՒԹՅՈՒՆԸ՝ ՀԱՄԱՉԱՓ

0
Telegram

Հայաստանի բանկերի միության (ՀԲՄ) նախագահ Արտակ Հանեսյանը ս.թ. մարտի 19-ին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, որը նվիրված էր 2018 թվականին Հայաստանի բանկային համակարգի գործունեության արդյունքների ամփոփմանը, որոշեց հենց սկզբից կատարել շեշտադրումները, հայտարարելով, որ մեր երկրի բանկային համակարգի միջին եկամտաբերությունը կազմում է ընդամենը 8%, ինչը մեծապես զիջում է ոչ միայն ԱՄՆ-ի ու Եվրոպայի (12%), այլև հարևան Վրաստանի (20%) համանման ցուցանիշներին։

Բացի այդ, կոմբանկերը ոչ մի շահ ու նպատակ չունեն տիրանալու փոխառուների ունեցվածքին կամ բիզնեսին. նրանք ներգրավում են այդ թվում նաև ավանդատուների դրամական միջոցները, ավելի ուշ դրանք հատկացնելով վարկերի տեսքով, իսկ իրենք գործում են ներգրավվող և դուրս տրվող միջոցների միջև բավական համեստ մարժայի (տարբերության) հաշվին։ Ահա թե ինչու բանկերի վրա ահռելի պատասխանատվություն է ընկած իրենց ավանդատուների միջոցները վերադարձնելու համար, և ֆիզիկական անձանց վարկեր տրամադրելիս՝ հաշվարկելով բոլոր ռիսկերն ու գործառնական ծախսերը, հաշվի է առնվում մասնավորապես հետևյալ հանգամանքը. ունի՞ արդյոք հնարավոր փոխառուն այնպիսի եկամուտ, որ իրեն տրամադրված վարկի մարումը (մայր գումար պլյուս տոկոսներ) չգերազանցի այդ եկամուտի 60%-ը, իսկ մնացած միջոցներն ուղղվեն տնային տնտեսության կարիքները բարելավելուն։

ՀԲՄ-ի գործադիր տնօրեն Սեյրան ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ, ներկայացնելով անցած տարում բանկային համակարգի գործունեության արդյունքները, հայտնեց, որ Հայաստանում գործում են 17 կոմբանկեր՝ 11 հազար 773 մարդուց կազմված ընդհանուր անձնակազմով։ Կոմբանկերի տարեկան ընդհանուր եկամուտը 2018 թվականի վերջին կազմել է 771,1 մլրդ դրամ (աճը նախորդ տարվա համեմատությամբ՝ 78 մլրդ դրամ կամ 11,3%), ակտիվները՝ 4 տրլն 963,5 մլրդ (աճը 611 մլրդ դրամ կամ 14%), վարկերը՝ 3 տրլն 245,4 մլրդ (աճը 392 մլրդ դրամ կամ 13,7%), իսկ պարտավորությունները՝ 4 տրլն 192,4 մլրդ դրամ։ Այստեղ Ա.Հանեսյանը հայտնեց, որ կապիտալի մեկ միավորը թույլ է տալիս ներգրավել մինչև 7 միավոր (հիմնականաում այնուհետ փոխարկվելով վարկերի), այսինքն ընդհանուր կապիտալի նշված աճը բանկերի առջև լայն հնարավորություններ է բացում մեծացնելու իրենց ֆինանսական միջնորդությունը երկրի տնտեսությունում։

Իսկ ինչ վերաբերվում է բանկային պորտֆելին, ապա դրա տեղաբաշխումը հիմնական ուղղություններով ունի հետևյալ պատկերը. հիպոթեք՝ 263,3 մլրդ դրամ (աճը 22%), գյուղատնտեսություն՝ 169,4 մլրդ (աճը 5,7%), արդյունաբերություն՝ 540,3 մլրդ (աճը 9,4%), առևտուր՝ 565,1 մլրդ (աճը 13%), ծառայություններ՝ 225,1 մլրդ (աճը 31,2%), սպառողական վարկեր՝ 789,1 մլրդ դրամ (աճը 36%)։ Միակ ոլորտը, որը նախորդ տարվանից ավելի քիչ է վարկավորվել, շինարարությունն է (նվազել է 1,8%-ով)։ Եվ, վերջապես, նկատենք, որ եթե 2011 թվականին վարկեր/ՀՆԱ հարաբերակցությունը կազմել է 35,4%, ապա 2018 թվականն ավարտվել է 54,1% ցուցանիշով, ինչը վկայում է տնտեսության մեջ կոմբանկերի ֆինանսական միջնորդության տարեցտարի աճի մասին։

Ընդհանուր ավանդները աճել են 273 մլրդ դրամով (10,5%-ով) և կազմել 2 տրլն 863 մլրդ դրամ։ Այստեղ արժե նշել, որ ավանդների ծավալը բանկերում դինամիկորեն, երկնիշ տեմպերով աճում է նույնիսկ անհանգիստ, ճգնաժամային տարիներին, ինչը վկայում է բանկային համակարգի նկատմամբ վստահության և ցնցումներին դիմակայելու նրա կարողության մասին։ Ի դեպ, հայտնի է, որ 2018 թվականի 2-րդ եռամսյակում բոլորին հայտնի պատճառներով ավանդների ծավալը բանկերում կրճատվեց 38 մլրդ դրամով, սակայն արդեն հաջորդ եռամսյակում ցուցանիշը ոչ միայն լիովին վերականգնվեց, այլև աճեց 136 մլրդ դրամով, այնպես որ տարեկան կտրվածքով անցած տարվա ապրիլ-մայիսի իրադարձությունների բացասական ազդեցությունը ավանդների ծավալի վրա լիովին չեզոքացվեց։ Այստեղ պարոն Հանեսյանը ուշադրություն հրավիրեց նրա վրա, որ ավանդների նշանակալի աճը տեղի է ունենում դրանց տոկոսադրույքների իջեցման խորապատկերին (միջինը՝ 3 և ավելի տոկոսային կետով)։ Ի դեպ, վարկային դրույքներն ընդհանրապես իջել են 4,5%-ով)։

Անցած տարին Հայաստանի կոմբանկերի համար բավական հաջող էր նաև շահույթի ստացման առումով, որը կազմել է 62 մլրդ դրամ (աճը 27,4%)։ Ակտիվների շահութաբերությունը (ROA) կազմել է 1,34%, կապիտալինը (ROE)՝ 8,36%. ի դեպ, վերջինս բավական ցածր ցուցանիշ է։ Եվ վերջապես, պետք է ասել, որ անցած տարվա ընթացքում բանկային մասնաճյուղերի թիվն աճել է լոկ 8-ով (ընդամենը՝ 537), քանի որ բանկերն այսօր միջոցներ են ներդնում հիմնականում հեռավոր ծառայությունների զարգացման գործում (մոբայլ-բանկինգ, ինտերնետ-բանկինգ և այլն)։

«ԳԱ»-ի թղթակցի այն հարցին, թե ինչպես ազդեց անցած տարվա վարկային համաներումը փոխառուների վարքագծի վրա, Ս.Սարգսյանը հաղորդեց, որ այդ ակցիայի արդյունքում խնդրահարույց վարկերի տուգանքների և տույժերի ներում է ստացել 19 հազար ֆիզիկական անձ՝ 9,5 միլիարդ դրամ ընդհանուր գումարով։ Նա առանձնակի ընդգծեց, որ ակցիան մեկանգամյա էր, ընդ որում բանկերի համար ոչ թե ստիպողական, այլ հոժարակամ, այնպես որ նման բան ակնկալել այսուհետ չարժե։ Հենց դրանում է ամփոփված մարդկանց ուղղված ճշգրիտ ազդանշանը, մեսիջը։

Իր հերթին, Ա.Հանեսյանը նշեց, որ բանկերը միշտ վարկերի վերակազմավորման են դիմում այն փոխառուների համար, որոնք պատրաստակամություն են հայտնում մարել մայր գումարը, բայց իրենցից չկախված ինչ-ինչ հանգամանքների բերումով դրա հնարավորությունը չունեն։ Նման դեպքերում բանկերը զիջում են տուգանքներն ու տույժերը, թեև շարունակում են այդ ուղղություններով կրել հարկային պարտավորություններ։ Այդ պատճառով էլ խորհրդարանը 2018 թվականին ընդունեց հարկային շտկումներ, որոնք բանկերին հնարավորություն են տալիս առանց հարկային ծախքերի իրավունք ստանալ չեղարկելու որոշակի կատեգորիայի պարտատեր-ֆիզիկական անձանց տույժերն ու տուգանքները։ «Եթե այս քաղաքականությունը շարունակվի, ապա մենք դեմ չենք, քանի որ բանկերի հիմնական խնդիրն է՝ վերադարձնել տրված վարկի մայր գումարը»,-ասաց Ա.Հանեսյանը։

Հաշվի առնելով որ ՀԲՄ ղեկավարը նաև կոնկրետ բանկի՝ «Ամերիաբանկ»-ի տնօրինության նախագահ-գլխավոր տնօրենն է, «ԳԱ»-ի թղթակիցը խնդրեց պրն. Հանեսյանին ներկայացնել նաև երկրի բանկային համակարգի այդ առաջատար հաստատության դերը 2018 թվականին Հայաստանի տնտեսական զարգացման գործում։ Ներկայացվեցին հետևյալ ցուցանիշները. անցած տարվա ընթացքում «Ամերիաբանկ»-ի սպառողական վարկերի պորֆելն աճել է կրկնակի, հիպոթեքինը՝ ավելի քան 50%-ով, բիզնես-վարկերը՝ 14%-ով։ Այդ պատկառելի նվաճումները գրանցվել են, մասնավորապես, նոր ծառայությունների ներդրման հաշվին։ Դրանք են՝ նախ, օնլայն վարկերի տրամադրումը, առաջին հերթին՝ սկորինգի հիմքի վրա (երբ վարկային հայտի պատասխանը կարելի է ստանալ մեկ-երկու րոպեում և դրական պատասխանի դեպքում այդ միջոցներն անմիջապես կհայտնվեն հաճախորդի քարտի վրա) և երկրորդ, փոքր և խոշոր բիզնեսի անգրավ ֆինանսավորումը մինչև 10 միլիոն դրամի չափով (այդպիսի օնլայն-վարկի դիտարկումն ու տրամադրումը տևում է մինչև 5 րոպե)։ Այս տարի կներդրվի ևս երկու օնլայն-արտադրանք, ընդ որում՝ ինչպես բիզնեսի, այնպես էլ ֆիզիկական անձանց համար։ Ա.Հանեսյանը նաև ընդգծեց, որ վերջին 10 տարիներին (2008 թվականից) «Ամերիաբանկ»-ը վարկավորել է Հայաստանի տնտեսությունն ավելի քան 4,5 մլրդ դոլար գումարով, որից 1,2 միլիարդը ուղղվել է արտահանման ֆինանսավորմանը։

Եվ վերջինը։ Ծանր տարիներին (2014-ից հետո) Հայաստանի բանկային համակարգում 10%-ի շեմն անցել է չաշխատող ակտիվների մասնաբաժինը, բայց ներկայումս այդ կարևոր ցուցանիշն իջել է մինչև 7%-ի, ընդ որում «Ամերիաբանկ»-ում այն երկու անգամ ավելի ցածր է, քան միջին հաշվով բանկային ողջ համակարգում։

Основная тема:
Բանկային համակարգի 2018թ. արդյունքները

Теги:
Բանկեր Ամերիաբանկ

ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА

  • БУДУЩЕЕ… НА ЗАДВОРКАХ?
    2025-07-17 10:40

    По поводу пресс-конференции Пашиняна Никол безнадежен. Его 4,5-часовая пресс-конференция 16 июля в присутствии 30-ти СМИ была предусмотрительно организована в весьма удобном для бенефициара формате – в частности, без возможности для журналистов комментировать и вообще как-то реагировать на ответы Пашиняна. Все попытки вернуть его непосредственно к теме, что-то уточнить сразу же пресекались пресс-секретарем Назели Багдасарян, в остальное время внимательно разглядывающей потолок. Настоящее раздолье для известного манипулятора и неисправимого пустобреха. Подобный формат позволял ему далеко уходить от сути заданного вопроса, останавливаясь на том, на чем хотел сам, прикидываться дурачком, в многословной и утомительной манере нести полную чушь и банальщину, да еще и поучать журналистов, как детей …

  • РАЗМЫТЫЕ ПРИОРИТЕТЫ: ЦВЕТЫ И КОРОБКИ = ФЛОТСКИМ ФИЛЬТРАМ
    2025-07-17 10:06

    Правительство без разбору разбрасывается налоговыми льготами Из опубликованных за день до заседания правительства 17 июля 30-ти вопросов повестки целая «чертова дюжина» (13) предложена Министерством экономики, причем практически все пункты (за исключением одного) относятся к предоставлению таможенной льготы, которая была выработана и внедрена еще предыдущим правительством. При этом лишь три компании новые, остальным по разным причинам понадобилось увеличить номенклатуру и объемы ввозимых товаров, исправить ошибки в рамках уже предоставленных ранее льгот…

  • БУДУЩЕЕ С ДОЛЖНИКАМИ, НЕРОДИВШИМИСЯ И НЕДОЖИВШИМИ, или "АПАГА ЧКА АПАГА"
    2025-07-16 09:50

    Пашиняновское апага все больше затягивается черными тучами и… безнадежными должниками. По данным Центрального банка РА, в стране, по положению на 1 октября 2024 года, 341 тысяча безнадежных должников, которые 3 с лишним года назад перестали обслуживать взятые кредиты. Их общая финансовая задолженность составляет внушительные 642 млрд драмов. И сегодня все эти показатели наверняка увеличились…  Как известно, правительство выбрало из безнадежных должников тех, материнская сумма долгов которых не превышает 1 млн драмов, и решило оказать им поддержку в виде направления их подоходного налога на погашение задолженности, а банки в свою очередь обещали простить им 80% набежавших штрафов. Таких потенциальных бенефициаров оказалось 218 тысяч человек. И что?

  • ПАП ВМЕСТО АБГАРА: НАЦВАЛЮТА «РЕАЛЬНОЙ» АРМЕНИИ
    2025-07-15 09:45

    Считать официальным предложением Центробанку РА Власти Британии намерены избавиться от изображения исторических личностей на банкнотах. Лица Уинстона Черчилля, Джейн Остин и «Вильяма, понимаете, нашего Шекспира» сменят другие символы национальной идентичности. Портреты исторических персонажей используются на фунтах стерлингов с 1970 года. Первой не монаршей особой на деньгах стал именно Уильям Шекспир.

ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ