«Հողը դուք եք հանձնել, որ հաղթանակած հողը թողել եք, եկել, ապրում եք երջանիկ Պրահայում։ Այ, ձեր հեռանալով՝ էդ հողը հանձնել եք»,- հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը Չեխիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ վերջերս կայացած հանդիպման ժամանակ։ Զարգացնելով այդ թեման՝ Փաշինյանը, բացի ամենից, նշեց. «Մենք, էդ հողերը, որ ասում եք՝ հանձնել ենք, 30 տարի քանի՞ մարդ էր ապրում այդ հողի վրա, ի՞նչ ավելացված արժեք էր ստեղծվում մեր բանակի համար, մեր պետության համար, քանի՞ կոպեկի հարկ է գեներացվել, որ մեր զինվորը հավելյալ աշխատավարձ ստանա. համարյա՝ ոչ մի բան...»։

Արդեն 150 օր շրջափակված Արցախում իրավիճակն առավել ծայրահեղ դրսևորումներ է ստանում: Հատկապես ապրիլի 23-ից, ՀՀ-ն Արցախին կապող միջանցքում ադրբեջանական ապօրինի անցակետի տեղակայումից հետո, իրավիճակը կտրուկ վատացել է: Այս մասին գրում է ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը:

Արդեն երեք տարի շարունակ մայիսի 8-9-ին տանջում է հարցը. ինչպե՞ս նշել այս օրը։ Տոնել, թե՞ տխրել, հարգանքի տուրք մատուցել հաղթանակած հերոսներին, թե՞ ամենավերջին խոսքերով հայհոյել հանձնողներին, պաթոսով լի և ռոմանտիկ ներբողներ ձոնել, թե՞ սթափ դատել՝ այսօրվա իրողությունների հաշվառումով։ Արդեն երեք տարի շարունակ Եռատոնը տոն չէ, այլ կորսված երջանկության մասին հուշերի օր: Շուշի ունենալու երջանկության և Պաշտպանության բանակ ունենալու երջանկության՝ որպես Շուշիի ու Արցախի հզոր, հուսալի ու իր ուժերին վստահ պաշտպանի, որ ծնվեց այդ օրը:

Ալիևի, Փաշինյանի և Շառլ Միշելի՝ Բրյուսելում հայտարարված հանդիպումը թույլ է տալիս այս պահին անել հետևյալ եզրահանգումները.

Թուրքիան փակեց իր օդային տարածքը ոչ միայն հայկական մասնավոր ավիաընկերությունների, այլև հայոց թիվ մեկ օդանավի համար։ Այսինքն՝ նաև Նիկոլ Փաշինյանի։ Չնայած Անկարայի առջև արդարանալու Ալեն Սիմոնյանի բոլոր ջանքերին, թե «Նեմեսիս»-ի հերոսներին նվիրված հուշարձանի բացումը չի արտացոլում հանրապետության իշխանությունների պաշտոնական արտաքին քաղաքական ուղեգիծը։ Չնայած նրա մյուս հավաստիացումներին, թե Հայաստանի իշխանությունները թեկուզ հենց հիմա պատրաստ են ուղիղ ցամաքային կապ տրամադրել Ադրբեջանին Նախիջևանի և ապա՝ Թուրքիայի հետ, տարանցիկ ճանապարհի նկատմամբ Հայաստանի ինքնիշխանության պայմանով։ Չօգնեցին Ալենի ստորաքարշ բլբլոցները, ինչպեսև Չեխիայում Փաշինյանի հայտարարությունները, թե «Նեմեսիս» հուշարձանի բացումը սխալ էր։

Մայիսի 10-ին Բաքվում նշելու են Հեյդար Ալիևի 100-ամյակը, շրջափակված Արցախում մտավախություն ունեն, որ սադրանքներ են լինելու՝ լավ իմանալով Իլհամ Ալիևի ջերմ սերը խորհրդանշական ամսաթվերի նկատմամբ. նրա հոր աստվածացումը Ադրբեջանում սկսվել է դեռևս անցած դարում: Բերձոր-Ստեփանակերտ ճանապարհի սկզբնական հատվածում անցակետի բացումից հետո բացարձակ շրջափակման մեջ են հայտնվել Շուշիի շրջանի Եղծահող, Հին Շեն, Մեծ Շեն և Լիսագոր գյուղերը: Այնտեղից տեղեկությունների փշրանքներ են գալիս, կապը վատ է աշխատում։

«Արդար Հայաստան» կուսակցության նախագահ, փաստաբան Նորայր Նորիկյանը գրում է. «31 տարի առաջ այս օրը հայկական զինված ուժերը, փայլուն կերպով իրականացնելով «Հարսանիք լեռներում» օպերացիան, ազատագրել են Շուշի քաղաքը... Առանձնահատուկ խորհրդավորություն ունի Շուշին:

2021-2022 թվականներին ադրբեջանական ներխուժումների ընթացքում սահմանամերձ շատ գյուղեր կորցրել են իրենց արոտավայրերի և դաշտերի զգալի մասը, ինչն անհնարին է դարձրել բազմաթիվ գյուղացիների աշխատանքը: Ուստի մոտակա գյուղերի բնակիչների համար հանքում աշխատելը կենսական նշանակություն ունի։

Երևանում «Նեմեսիս» հուշարձանի տեղադրումը Նիկոլ Փաշինյանը բնորոշել է իբրև սխալ որոշում։ Հուշարձանի վերաբերյալ Փաշինյանի գնահատականների մասին Aysor.am-ը զրուցել է Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանի հետ։