2021-04-06 21:29
Ашот АРАМЯН
ՈՐՏԵՂ Է ԹԱՂՎԱԾ ՀԱՂԹԱԿԱՆ ԶԵԿՈՒՅՑՆԵՐԻ ՇԱՆ ԳԼՈՒԽԸ
Հայաստանում գնաճը դուրս է պրծել նախանշված միջանցքից
Ազգային տնտեսությունն անցած տարվա ընթացքում կորցրել է 7,5% և 2020 թվականի 2-րդ եռամսյակից առ այսօր գտնվում է տեխնիկական ռեցեսիայի մեջ։ Ընթացիկ տարվա 2 ամիսների արդյունքներով՝ Հայաստանի տնտեսությունը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ անկում է ապրել 6,7%-ով։
Այդ խորապատկերին անպարկեշտ եվ արտառոց են հնչում տնտեսության վիճակի համար պատասխանատու բարձրաստիճան պաշտոնյաների հայտարարությունները այս տարի իբր դրսևորված որոշակի հաջողությունների առկայության մասին: Սկզբում վարչապետ Փաշինյանը գերմարդկային սրատեսությամբ նշմարեց տնտեսության վերականգնման նշաններ, իսկ օրերս արդեն ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեի նախագահ Էդվարդ Հովհաննիսյանը կառավարության նիստում, իսկ այնուհետ նաև ԶԼՄ-ներին տված հարցազրույցում գլուխ էր գովում, թե այս տարվա 1-ին եռամսյակի արդյունքներով «հարկային եկամուտների գերակատարման փաստացի արդյունքը կազմել է 22,3 մլրդ դրամ»։
Մինչդեռ 2020 թվականի 1-ին եռամսյակում հարկայինները կարողացել են պետգանձարան մտցնել 349 մլրդ դրամ, իսկ 2021-ի 1-ին եռամսյակում ՝ միայն 327,3 մլրդ դրամ, այսինքն իրականում մենք այդ առումով էլ ունենք մոտ 22 մլրդ դրամի բացասական արդյունք. պարզապես կառավարությունը նախապես էականորեն նվազեցրել է հարկերի գանձման ծրագիրը և... քաջաբար գերակատարել դա։ Գործող իշխանության համար սովորական էժանագին մանիպուլյացիա։
Այնուհետ երկրի գլխավոր հարկահավաքը զեկուցում է այս տարվա մարտին ապրանքաշրջանառության և գործարքների աճի մասին՝ արտացոլված հսկիչ-դրամարկղային մեքենաների կտրոններում: Վարչապետն այդտեղ էլ է մեջ ընկնում. «Այսպիսով, առևտրաշրջանառության ծավալն 1-ին եռամսյակում աճել է ավելի քան 8%-ով։ Մարտին աճը կազմել է ավելի քան 20%»։
Փաշինյանն ու Հովհաննիսյանը խոսում են ընթացիկ տարվա մարտ ամսվա ինչ-որ տվյալների մասին, թեև պաշտոնական վիճակագրությունն առայժմ սահմանափակված է 2021 թվականի հունվար-փետրվար ամիսներով (մարտի տվյալները կհրապարակվեն միայն ապրիլի 26-ին), և այս երկու ամսվա պարագայում դրական, թեև համեստ լույսի ներքո կարելի է խոսել միայն շինարարության ոլորտի ընդամենը 1% աճի մասին։ Մնացած բոլոր մակրոտնտեսական ցուցանիշները նշված ժամանակահատվածում սաստիկ նվազել են նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։
Հաշվի առնելով, որ ս.թ. հունվար-մարտ ամիսներին ներքին առևտրաշրջանառությունը նվազել է 11,3%-ով, իսկ ծառայությունների ոլորտը՝ ընդհանրապես 12,5%-ով, մարտի համապատասխան ցուցանիշները պետք է պարզապես փայլուն լինեն, որպեսզի ոչ միայն ծածկեն առաջին երկու ամիսների երկնիշ անկումները, այլև փակեն 1-ին եռամսյակը «կանաչ» գոտում։
Ըստ երևույթին, հենց դրան էլ ապավինում են կառավարությունում՝ բնավ ոչ անհիմն համարելով, որ այս մարտը հարկ կլինի համեմատել անցած տարվա մարտի հետ, իսկ չէ՞ որ 2020 թվականի մարտի կեսն ընդհանրապես զրոյական էր, քանի որ, հիշում եմ, մարտի 16-ից կառավարությունը արտակարգ դրություն մտցրեց երկրում, և տնտեսական կյանքը Հայաստանում կանգ առավ։ 2020 թվականի մարտին տնտեսական ակտիվության անկումը կազմեց գրեթե 5%, իսկ առևտրի ծավալները կրճատվեցին 10%-ով։ Հիշեցնենք, որ արտակարգ դրության ռեժիմը՝ քաղաքացիների ազատ տեղաշարժի իր խիստ սահմանափակումներով, ձգվեց ամբողջ ապրիլը ներառյալ (որի հետ այս տարվա ապրիլը համեմատելը նույնպես շատ հարմարավետ զբաղմունք կլինի պաշտոնյաների համար)։
Այսպիսով, նույնիսկ այս մարտ ամսվա չնչին թվերը, համադրվելով, պայմանականորեն ասած, նախորդ տարվա մարտի զրոների հետ, կարող են ապահովել կառավարությանն այնքա՜ն անհրաժեշտ աննախադեպ հաջողությունների գեղեցիկ պատկեր։ Այլ բան է, որ իրականում աճի այդ տոկոսները ոչ ավելին են, քան պատրանք։
Իմիջիայլոց, խոսելով առևտրաշրջանառության աճից՝ կառավարությունում ամոթխած լռում են մոլեգնող գնաճի մասին։ «Հաջողությունների» վերաբերյալ իրենց զեկույցներում այդ մասին ոչինչ չասացին ո՛չ վարչապետը, ո՛չ էլ գլխավոր հարկահավաքը, չնայած ապրանքների թանկացումը նույնպես կարող է ապահովել ապրանքաշրջանառության աճի գեղեցիկ պատկեր։ Բայց դա էլ ոչ այլ ինչ է, քան պատրանք։
Ի տարբերություն ս.թ. մարտ ամսվա մակրոտնտեսական մյուս ցուցանիշների, որոնք, ինչպես արդեն ասվեց, Վիճկոմիտեն մեզ կներկայացնի միայն ապրիլի վերջին, մարտի և ընդհանուր առմամբ այս տարվա հունվար-մարտ ամիսների գնաճի տվյալները Armstat-ի կողմից հրապարակվել են ապրիլի 5-ին (այդ մասին մենք ավելի մանրամասն կխոսենք առաջիկա օրերին)։
Համաձայն այդ տվյալների՝ Հայաստանի սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը (2020 թ. մարտից մինչև ս.թ. մարտ) կազմել է 5,8%՝ գերազանցելով ծրագրային ցուցանիշի ամենաբարձր շեմը (4+1,5%, այսինքն 5,5%): Ընդհանուր առմամբ, 1-ին եռամսյակում ՍԳԻ-ն (սպառողական գների ինդեքսը) կազմել է 5,2%: Եվ, իհարկե, գների այդ կատաղի աճը արտացոլվում է ապրանքաշրջանառության թվերի մեջ։ Կառավարությանը հայտնի է այդ մասին, բայց նա բարեգեղ պատկեր ստեղծելու նպատակով նախընտրում է չկապակցել այդ երկուսը։ Սակայն մենք հո գիտենք, թե որտեղ է թաղված շան գլուխը…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2025-06-17 09:36В провалах власти виноваты автоимпортеры, туристы из РФ, строители – все! Во вторник НС РА окончательно заслушает отчет об исполнении госбюджета 2024 года, но уже сегодня можно констатировать, что главный финансовый закон страны нарушен по многим ключевым параметрам, хотя власти вовсе не тяготятся этим обстоятельством. Если надо, сравнивают госбюджет прошлого года не с предыдущим, а с госбюджетом 7-летней давности. А когда дело доходит до явного несоответствия заложенных в бюджет прошлого года и фактических показателей, то отделываются какими-то оправданиями, особо не вдаваясь в детали. При этом речь не ведется, как можно было ожидать, о провалах и бездарных действиях некомпетентного правительства, а всего лишь бегло называются какие-то причины, которые, мол, сделали невозможным исполнение того или иного параметра бюджета. По сути правительство Пашиняна тем самым снимает с себя всякую ответственность за нарушение самими же принятого закона и, как всегда, находится в постоянном поиске причин невыполненных обещаний…
-
New2025-06-17 09:21Правительство Пашиняна беспомощно взирает на обрушенную логистику Абсолютная беспомощность и некомпетентность правительства Пашиняна продолжает разрушать экономику Армении. В высокий аграрный сезон экспортеры, в том числе сельскохозяйственной продукции, не могут вывезти товары на рынки сбыта – в первую очередь, в Россию. Производители несут колоссальные убытки… Долгое время правительство Армении не может уладить с грузинской таможней проблему вывоза армянских коньяков. Но этого мало. Как написал в ФБ оппозиционный депутат Гарник Даниелян, уже более 10 дней на границе с Грузией и Россией стоят загруженные абрикосом армянские фуры. В частности, 200 грузовиков не могут пересечь границу на грузинской стороне, а около 50 машин, которым удалось это сделать, уже несколько дней стоят на российской таможне. Никто ничего толком не объясняет, а скоропортящийся груз быстро приходит в негодность.
-
2025-06-16 09:38«Революционные» крестьяне с родины Пашиняна поднимут аграрное производство… прямо у дома Потерпев крушение по всем направлениям аграрного развития, Пашинян на последнем заседании правительства объявил о том, что «старого сельского хозяйства не существует». Как и во всех случаях своих провалов из-за крайней некомпетентности, виновной объявлена вся сфера, долю которой в структуре ВВП Армении правительству удалось почти уполовинить, доведя ее с 15% в 2017 году до 7,9% в 2024-м…
-
2025-06-16 09:35Удастся ли правительству плавно спустить «ипотечный пузырь» или он лопнет? Центральный банк Армении считает возможным замедление активности на рынке недвижимости республики, сказал глава финансового мегарегулятора Мартин Галстян.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-02-16 19:49Գերակա ոլորտները հետադիմում են Մեկ տարի առաջ հերթական նիստում Հայաստանի կառավարությունը հաստատեց երկրի տնտեսության վերականգնման ծրագիրը՝ մինչև 2024 թվական վերջնաժամկետով: Այդ ծրագրի և դրա հիմնական առաջնահերթությունների մասին ժամանակին շատ է խոսվել ու գրվել։
-
2021-12-24 08:59Իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից Փաշինյանը սկսեց նպատակաուղղված ոչնչացնել ենթակառուցվածքները, պետական կառավարման համակարգերը, այդ թվում՝ տնտեսական։ Իսկ այսօր կառավարությունն ու մենք բոլորս քաղում ենք նման անհեռատես, եթե ավելի կոպիտ չասենք, որոշման պտուղները…
-
2021-10-22 17:082021 թվականի երրորդ եռամսյակի տվյալներով Ամերիաբանկը Հայաստանի ամենախոշոր հարկատու բանկն է:
-
2021-05-26 20:23Առաջին հայացքից բավական զարմանալի է, որ առաջիկա արտահերթ ընտրություններին պատրաստվում են մասնակցել այդքան մեծ թվով քաղաքական ուժեր ու գործիչներ։ Թվում է, բնավ ոչ բոլորն են կարող խիզախել հանձն առնել պատասխանատվությունը Հայաստանի ճակատագրի համար՝ գրեթե բոլոր ոլորտներում տիրող բացարձակ բարդակի, պետականության փաստացի կորստի, կառավարման համակարգի լիակատար փլուզման, սոցիալ-տնտեսական կաթվածահարության պայմաններում։